Không nên tích trữ thực phẩm quá nhiều trong dịp Tết

Tết Nguyên đán là thời điểm nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tăng cao, đặc biệt là các mặt hàng như thịt, cá, bánh mứt, rượu bia và các loại hạt.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, theo TS.Trần Việt Nga, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), người dân không nên tích trữ quá nhiều hoặc mua thực phẩm không rõ nguồn gốc trong dịp Tết. Thực phẩm cần được lựa chọn một cách có ý thức và bảo quản đúng cách để đảm bảo sức khỏe, tránh ngộ độc thực phẩm.

Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người tiêu dùng cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng khi mua sắm thực phẩm như không mua thực phẩm không rõ nguồn gốc. Đặc biệt là các thực phẩm không có nhãn mác hoặc không đảm bảo quy định về nguồn gốc xuất xứ. Các cơ sở kinh doanh cần tuân thủ các tiêu chuẩn về nguyên liệu và quy trình chế biến.

Chú ý bảo quản thực phẩm: Những thực phẩm dễ hư hỏng như giò, chả, xúc xích… cần phải bảo quản trong điều kiện nhiệt lạnh phù hợp.

Việc bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Đặc biệt, các thực phẩm đã qua chế biến hoặc đóng gói chân không cũng có thể trở thành nguy cơ nếu không được bảo quản đúng cách.

Kiểm tra hạn sử dụng và chất lượng thực phẩm đóng gói sẵn: Đối với các thực phẩm bao gói sẵn như bánh, mứt, kẹo… người tiêu dùng cần kiểm tra kỹ hạn sử dụng, nguồn gốc và hóa đơn chứng từ đầy đủ trước khi mua.

Thực phẩm thừa từ bữa trước: Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khi sử dụng lại thực phẩm thừa, người dân cần đun sôi kỹ trong ít nhất 5 phút để đảm bảo an toàn.

Cục trưởng Trần Việt Nga nhấn mạnh, các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm cần tuân thủ nghiêm túc các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, từ khâu chế biến đến bảo quản và phân phối.

Đặc biệt, nguồn gốc nguyên liệu phải rõ ràng, quá trình chế biến phải đảm bảo chất lượng, và không sử dụng các phụ gia ngoài danh mục cho phép của Bộ Y tế.

Cục An toàn thực phẩm cũng khuyến cáo các doanh nghiệp cần nâng cao ý thức về trách nhiệm đối với sức khỏe cộng đồng, đảm bảo sản phẩm phục vụ Tết Nguyên đán là an toàn tuyệt đối, để người tiêu dùng có thể yên tâm tận hưởng mùa lễ hội mà không lo lắng về các vấn đề sức khỏe.

Ngay từ những ngày đầu tháng 12/2024, khi mùa lễ hội bắt đầu rộn ràng, Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm đã triển khai các hoạt động kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm tại 10 tỉnh, thành phố trọng điểm.

Cục trưởng Trần Việt Nga cho biết, việc kiểm tra sẽ được thực hiện nghiêm ngặt, đặc biệt là các mặt hàng tiêu thụ nhiều trong dịp Tết như bánh kẹo, giò chả, rượu, bia và các sản phẩm tiêu dùng trong các siêu thị, cửa hàng tạp hóa. Các đoàn kiểm tra sẽ không chỉ kiểm tra chất lượng sản phẩm mà còn tăng cường xử lý nghiêm minh các vi phạm về an toàn thực phẩm.

Bên cạnh hoạt động kiểm tra, Cục An toàn thực phẩm cũng triển khai hai chiến dịch quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng như chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về cách lựa chọn và bảo quản thực phẩm an toàn.

Bằng các phương thức tuyên truyền đa dạng, người dân sẽ được trang bị những kiến thức về các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, cách phát hiện các vi phạm và mức xử phạt liên quan.

Chiến dịch thanh kiểm tra: Đội ngũ kiểm tra sẽ tập trung vào các mặt hàng tiêu thụ mạnh mẽ trong dịp Tết như bánh mứt, giò chả, thực phẩm chế biến sẵn.

Cục An toàn thực phẩm sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương và công an để kiểm tra việc sản xuất, chế biến và bảo quản thực phẩm tại các cơ sở kinh doanh.

Mặc dù Tết Nguyên đán là thời điểm vui tươi và sum vầy, nhưng việc đảm bảo an toàn thực phẩm là một vấn đề không thể xem nhẹ. Việc lựa chọn thực phẩm đúng cách, bảo quản đúng phương pháp và tiêu thụ có trách nhiệm sẽ giúp người dân bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình, đồng thời góp phần xây dựng một cộng đồng tiêu dùng thông minh và an toàn.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, năm 2024, cả nước đã ghi nhận hơn 130 vụ ngộ độc thực phẩm, khiến hơn 4.700 người mắc và 23 người tử vong. So với cùng kỳ năm ngoái, số vụ ngộ độc tăng khoảng gần 10 vụ, số người mắc tăng hơn 2.600 người.

Các vụ ngộ độc thực phẩm chủ yếu xảy ra tại các bếp ăn tập thể, căng tin trường học, quán ăn gần trường, và thực phẩm đường phố tại các tỉnh như Khánh Hòa, Đồng Nai, Sóc Trăng, TP.HCM và Vĩnh Phúc.

Các nguyên nhân chính gây ngộ độc thực phẩm tập thể bao gồm do độc tố tự nhiên: Các vụ ngộ độc chủ yếu liên quan đến độc tố từ các loài động vật lạ như cá nóc, nấm rừng, và cóc. Những thực phẩm này khi chế biến không đúng cách có thể gây ngộ độc nghiêm trọng.

Các vi khuẩn như Salmonella, E. coli, Bacillus cereus, và chất Histamin là những tác nhân gây ngộ độc phổ biến. Việc chế biến và bảo quản thực phẩm không đảm bảo vệ sinh là điều kiện lý tưởng cho vi sinh vật phát triển.

Một số vụ ngộ độc liên quan đến việc sử dụng hóa chất không đảm bảo an toàn trong sản xuất và chế biến thực phẩm. Việc bảo quản thực phẩm không đúng cách tại các bếp ăn tập thể, quán ăn hay cơ sở chế biến có thể dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn và gây ngộ độc.