Không lo nợ xấu tiềm tàng từ chính sách cơ cấu nợ do bão Yagi

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến tổ chức, cá nhân đối với Dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3 (bão Yagi).

Theo nội dung dự thảo, các ngân hàng có trách nhiệm xem xét và quyết định rằng khách hàng vay thực sự gặp khó khăn về dòng tiền, để đáp ứng các khoản thanh toán đến hạn và khách hàng vay có thể ổn định lại và thực hiện thanh toán vào cuối thời hạn tái cơ cấu.

Điều này áp dụng cho các khoản nợ được thực hiện trước ngày 07/9/2024, có khoản thanh toán gốc và/hoặc lãi đến hạn trong khoảng thời gian từ 07/9/2024 đến 31/12/2025.

Các khoản nợ này phải là khoản nợ đang hoạt động (tức là các khoản nợ tiêu chuẩn hoặc quá hạn không quá 10 ngày) theo hợp đồng vay ban đầu.

Các khoản nợ mục tiêu có thể được gia hạn thanh toán nhiều lần, và tối đa là 12 tháng kể từ ngày tái cơ cấu (nhưng không muộn hơn ngày 31/12/2026).

Trong nửa đầu năm 2024, ngành ngân hàng đối mặt với áp lực nợ xấu có xu hướng tăng. Tuy nhiên, chính sách cơ cấu này dự báo cũng không tăng áp lực nợ xấu cho ngành ngân hàng trong thời gian tới.

Trong báo cáo mới đây, Công ty cổ phần FiinGroup nhận định, cơn bão Yagi đã làm gián đoạn hoạt động kinh doanh ở những tỉnh này, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tín dụng, dẫn đến khó khăn trong việc trả nợ và thách thức trong việc bảo đảm các khoản vay mới.

Để ứng phó, nhiều ngân hàng đã giảm lãi suất từ 0,5 – 2% cho các cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi bão nhằm giúp khách hàng phục hồi và ổn định hoạt động kinh doanh.

Ngoài chương trình giảm lãi suất, nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện thêm các biện pháp hỗ trợ như gia hạn thời gian vay, hoãn trả lãi và tái cấu trúc các khoản vay.

FiinGroup cho rằng, tác động ước tính của những chương trình hỗ trợ này đối với thu nhập lãi và lợi nhuận của ngân hàng sẽ tương đối nhỏ. Mặc dù ngành ngân hàng sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận, nhưng dự kiến sẽ chỉ kéo dài 1 – 2 quý với mức giảm nhẹ khoảng 1%. Điều này sẽ không có tác động đáng kể đến toàn bộ thị trường.

Các chuyên gia của Maybank Investment Bank cho rằng, số dư nợ dự kiến (bị ảnh hưởng bởi bão Yagi) sẽ được tái cơ cấu sẽ ở mức nhỏ, do đó, các khoản nợ xấu tiềm năng cũng sẽ nhỏ.

Thực tế, theo ước tính củaNgân hàng Nhà nước, tổng dư nợ bị ảnh hưởng bởi bão Yagi khoảng 165.000 tỷ đồng (6,6 tỷ USD), tương đương 1,16% tín dụng toàn hệ thống (tính đến giữa tháng 9/2024).

Để so sánh, số dư nợ đã được tái cơ cấu theo Thông tư 02 (áp dụng cho các khoản vay bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế 2022 – 2023, nghiêm trọng hơn và có tác động sâu rộng) đã đạt khoảng 230.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 1,64% tổng tín dụng (tính đến quý II/2024).

Trong báo cáo ngành ngân hàng mới công bố, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng dự báo nợ xấu do ảnh hưởng từbão Yagiở mức thấp.

Theo VCBS, mặc dù cần thêm thời gian để đánh giá, tuy nhiên nợ xấu trên tổng dư nợ bị ảnh hưởng sẽ ở mức thấp và sẽ được phản ánh vào năm sau theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước đối với các ngân hàng thương mại về sự linh hoạt trong hoạt động thu nợ, tạm thời khoanh nợ, hoãn/giãn nợ, giảm lãi đối với những khoản vay đến hạn.

Tới đây, VCBS cũng dự báo tỷ lệ nợ xấu toàn ngành ngân hàng sẽ hạ nhiệt theo xu hướng phục hồi của nền kinh tế nói chung. Nợ xấu sẽ có sự phân hóa về chất lượng tài sản giữa các ngân hàng.

“Với nhóm ngân hàng chất lượng tài sản tốt sẽ ghi nhận nợ xấu và nợ tái cơ cấu kiểm soát ở mức vừa phải. Nhóm ngân hàng có tỷ trọng tín dụng doanh nghiệp cao, bao gồm cả trái phiếu doanh nghiệp, và có tỷ lệ bao phủ nợ xấu thấp có thể sẽ phải đối mặt với rủi ro nợ xấu và áp lực trích lập tăng cao trong năm 2024 – 2025”, VCBS nhận định.