‘Không hẹn mà gặp’, Mỹ và Trung Quốc ra tuyên bố trái ngược trong cùng một ngày, Washington muốn thu hẹp, Bắc Kinh lại chọn mở cửa

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định Bắc Kinh kiên định theo đuổi chiến lược cùng có lợi là mở cửa, phản đối chủ nghĩa bá quyền và chính trị cường quyền, phản đối chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ dưới mọi hình thức. (Nguồn: CNN)

Nếu như ông Trump tuyên bố về cuộc chiến thuế quan trên quy mô toàn cầu, không phân biệt là “chiến hữu” hay phía bên kia chiến tuyến bắt đầu từ ngày 2/4 thì Thủ tướng Trung Quốc khẳng định, Bắc Kinh sẽ mở cửa hơn với thế giới và duy trì trật tự toàn cầu đa phương.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục cam kết theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập vì hòa bình và con đường phát triển hòa bình”, ông Lý Cường phát biểu khi trình bày báo cáo công tác của chính phủ tại Kỳ họp thứ ba Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (Nhân Đại – tức Quốc hội Trung Quốc) khóa XIV, khai mạc sáng 5/3 tại Bắc Kinh.

“Chúng tôi sẽ kiên định theo đuổi chiến lược cùng có lợi là mở cửa, phản đối chủ nghĩa bá quyền và chính trị cường quyền, phản đối chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ dưới mọi hình thức, đồng thời duy trì sự công bằng và công lý quốc tế”, người đứng đầu chính phủ Trung Quốc khẳng định.

Ở bên kia bờ Thái Bình Dương, một giờ sau, tại Washington, người đứng đầu Nhà Trắng đã cam kết cân bằng ngân sách đất nước thông qua việc cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang. Ông cũng mở rộng chính sách thuế quan mạnh tay, tuyên bố sẽ áp thuế đối với Ấn Độ, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu (EU), sau Trung Quốc, Mexico và Canada.

Tại Bắc Kinh, Thủ tướng Lý Cường cũng đưa ra mục tiêu tăng tưởng cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là “khoảng 5%”.

Dự kiến, tổng cộng 1,3 nghìn tỷ NDT (khoảng 178,7 tỷ USD) trái phiếu kho bạc đặc biệt siêu dài hạn sẽ được phát hành vào năm 2025, tăng 300 tỷ NDT so với năm ngoái, theo báo cáo công tác của chính phủ Trung Quốc được đệ trình lên cơ quan lập pháp để thảo luận ngày 5/3.

Theo đó, số tiền này sẽ được sử dụng để tài trợ cho các chương trình đổi trái phiếu nhằm thúc đẩy tiêu dùng trong nước và đầu tư vào cơ sở hạ tầng cũng như nghiên cứu và phát triển.

Một chủ đề chính được Thủ tướng Lý Cường nhấn mạnh trong báo cáo công tác năm nay là yêu cầu chính phủ và khu vực tư nhân phải hợp tác để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ông cho biết, Bắc Kinh sẽ cải thiện toàn diện và thúc đẩy niềm tin kinh doanh.

Bên cạnh đó, đầu tư nước ngoài cũng sẽ được khuyến khích. “Bất kể môi trường bên ngoài thay đổi như thế nào, Trung Quốc sẽ kiên trì tuân thủ chính sách mở cửa của mình, điều này sẽ dẫn đến nhiều cải cách và cơ hội phát triển hơn nữa”, ông Lý Cường cho hay.

Đồng thời, cho biết các lĩnh vực internet và văn hóa sẽ được mở cửa “theo cách có trật tự”, trong khi khả năng tiếp cận viễn thông, chăm sóc sức khỏe và giáo dục cũng sẽ được mở rộng. Đáng chú ý, Bắc Kinh sẽ khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài mở rộng hoạt động tại Trung Quốc và hợp tác với các công ty trong chuỗi cung ứng công nghiệp.

Ở phía bên kia bờ Thái Bình Dương, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ thu hẹp quy mô chính phủ liên bang để cân bằng ngân sách. (Nguồn: Getty)

Tại Washington, với ít khả năng gia tăng nợ công hơn, giai đoạn tiếp theo trong kế hoạch “mang lại nền kinh tế vĩ đại nhất lịch sử” của ông Trump là Quốc hội thông qua việc cắt giảm thuế cho tất cả mọi người “trên mọi phương diện”.

Trong khi cắt giảm thuế đối với sản xuất trong nước và tất cả các hoạt động sản xuất, ông Trump cũng đang khởi xướng một cuộc chiến thuế quan với nhiều quốc gia.

Washington đã áp thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ, có hiệu lực từ 12h ngày 4/3 (giờ địa phương), tăng thêm 10% so với mức thuế đã áp một tháng trước. Trong khi đó, ông Trump cũng tiến hành áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico.

Trung Quốc ngay lập tức “phản đòn” khi đưa ra quyết định trừng phạt một số công ty Mỹ, áp thuế bổ sung 10-15% đối với một số hàng hóa từ Mỹ và công bố kế hoạch đưa vụ việc lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Ngày 5/3, trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng Trung Quốc đã bày tỏ “lòng biết ơn chân thành” đối với bạn bè quốc tế, hứa sẽ mở cửa rộng rãi hơn và thậm chí là mở cửa đơn phương để thu hút đầu tư, nhân tài và các nguồn lực khác từ các nơi khác trên thế giới. Đó sẽ là một phần trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và phát triển các công nghệ tương lai – từ trí tuệ nhân tạo đến sản xuất vật liệu sinh học, công nghệ lượng tử và 6G.

Ông Lý Cường cũng lưu ý, “việc đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 5% sẽ là một thách thức nhưng Bắc Kinh tự tin có thể hoàn thành dù môi trường bên ngoài ngày càng phức tạp và nghiêm trọng có thể tác động lớn hơn đến Trung Quốc trong các lĩnh vực như thương mại, khoa học và công nghệ, trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương, chủ nghĩa bảo hộ đang gia tăng”.

Thủ tướng Lý Cường trình bày báo cáo của chính phủ tại Kỳ họp thứ ba Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc khóa XIV, khai mạc sáng 5/3 tại Bắc Kinh. (Nguồn: Getty)

Báo cáo của chính phủ Trung Quốc cũng thẳng thắn nêu ra các vấn đề của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Trong nước, chi tiêu tiêu dùng “đặc biệt chậm chạp”; gây “áp lực lên thị trường việc làm và tăng trưởng thu nhập”; trong khi chính quyền địa phương đang phải vật lộn trong bối cảnh “khó khăn về tài chính”.

Báo cáo cũng cho thấy tốc độ thực hiện chính sách từ chính quyền trung ương ở cấp địa phương quá chậm và sự cạnh tranh trong một số ngành quá gay gắt và khốc liệt, dẫn đến hệ lụy là rơi vào chu kỳ tự hủy hoại.

Ngoài ra, báo cáo cho rằng, việc chủ nghĩa đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ ngày càng gia tăng trên toàn cầu sẽ làm tổn hại nặng nề đến hoạt động của hệ thống thương mại đa phương.

“Sự gia tăng của chủ nghĩa dân túy và thái độ hướng nội, cũng như sự gia tăng của các rào cản thuế quan làm suy yếu kỳ vọng của thị trường toàn cầu và niềm tin của nhà đầu tư, đồng thời phá vỡ sự ổn định của chuỗi cung ứng và công nghiệp toàn cầu”, Ủy ban Cải cách và phát triển quốc gia viết trong dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế và xã hội thường niên cũng được công bố hôm 5/3.