Khi lựa chọn công nghệ phải đi tắt đón đầu

Ngày 15/2, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phát biểu tại tổ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tầm quan trọng và cấp bách của việc xây dựng và ban hành Nghị quyết thí điểm này. Đây là bước đi quan trọng đầu tiên để thể chế hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 57 được ban hành từ cuối năm 2024 nhưng để đi vào đời sống thì còn chồng chất khó khăn, cần phải sửa một số luật và nhanh nhất phải giữa năm nay thậm chí đến cuối năm. Nếu vậy, cả năm 2025 không thể triển khai được nghị quyết 57 hoặc có triển khai cũng không có ý nghĩa. Do đó, đề nghị phải có một văn bản để bước đầu khẩn trương đưa Nghị quyết 57 vào đời sống. Đó cũng là lý do Quốc hội buộc phải tổ chức kỳ họp bất thường này để giải quyết những vấn đề không bình thường.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, việc Quốc hội khẩn trương đưa ra Nghị quyết thí điểm để không chỉ tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc mà còn góp phần thúc đẩy, khuyến khích để phát triển khoa học công nghệ.

Tổng Bí thư chỉ rõ, đơn cử trong Luật Đấu thầu, nếu làm máy móc như quy định hiện nay thì chỉ mua đồ công nghệ giá rẻ, cuối cùng trở thành “bãi rác” công nghệ và luôn luôn tụt hậu. “Khi lựa chọn công nghệ, phải đi tắt đón đầu”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Dẫn trong Luật Thuế, Tổng Bí thư cho rằng, nên có biện pháp để khuyến khích phát triển và nếu có biện pháp miễn giảm thuế đúng đắn, hợp lý thì thậm chí có thể thu lại được thuế nhiều hơn. Năm qua, Chính phủ đề xuất miễn, giảm thuế nhưng thuế lại thu được nhiều hơn. “Vừa qua họp Chính phủ, tôi rất xúc động khi nghe Thủ tướng báo cáo việc miễn, giảm thuế, giảm lãi suất cho vay của ngân hàng đã giúp kích thích doanh nghiệp phát triển và ngược lại thu nhiều thuế hơn”, Tổng Bí thư chia sẻ.

Về nút thắt trong phát triển khoa học công nghệ của Luật Doanh nghiệp, Tổng Bí thư cho rằng cũng cần có cơ chế khuyến khích hợp lý, không nên tự mình hạn chế mình. Đơn cử như các trường đại học, các cơ sở khoa học phải có hợp tác với doanh nghiệp.

Từ đó, theo Tổng Bí thư, cần phải tháo gỡ rào cản thể chế theo trật tự và tất cả mọi người phải cùng thực hiện, cùng đi đúng hướng. Song song đó, phải có các biện pháp khuyến khích về đầu tư, cần phải chấp nhận rủi ro, mạo hiểm và cần có thời gian.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, khoa học công nghệ là miền đất hoang vu, ai đi vào được và trúng được là thắng lợi. Không có mạo hiểm, chờ đầy đủ thì không làm được. Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là bước đầu để thể chế hóa Nghị quyết 57. Về lâu dài cần tiếp tục sửa chữa các luật, trước mắt là Luật Khoa học công nghệ để đồng bộ, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu, có sự tham vấn của các chuyên gia, nhà khoa học”, Tổng Bí thư nhấn mạnh, đồng thời nêu rõ, chúng ta cần đổi mới tư duy, cách làm, nhìn thẳng vào thực tế để có cách tháo gỡ và không ngại vấn đề gì.