Khâm phục quyết định của Việt Nam về phát triển đột phá khoa học-công nghệ

Bên lề “lưỡng hội” – hai kỳ họp thường niên quan trọng của Quốc hội và Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc, phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Trung Quốc đã có cuộc phỏng vấn ông Trần Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Đại biểu Quốc hội Trung Quốc chung quanh tiềm năng hợp tác trên các lĩnh vực giữa Quảng Tây, Trung Quốc với Việt Nam. Dưới đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

Phóng viên: Gần đây, truyền thông đưa tin Quảng Tây sẽ thành lập Trung tâm hợp tác đổi mới sáng tạo trí tuệ nhân tạo Trung Quốc-ASEAN tại thành phố Nam Ninh. Xin ông giới thiệu thêm về dự án này? Ông đánh giá như thế nào về tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Quảng Tây trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo?

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây Trần Cương: Tôi rất khâm phục quyết định quan trọng của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về việc đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế số lên tầm cao chiến lược quốc gia.

Thực tế, nhân loại đang ở trong thời kỳ khoa học phát triển mạnh mẽ, tiêu biểu là trí tuệ nhân tạo. Hiện tại, trong lĩnh vực này, Trung Quốc và Mỹ đang tiến nhanh hơn một chút so với thế giới. Việc xây dựng quy tắc về trí tuệ nhân tạo không phải do một vài nước phát triển quyết định, mà cần phải tăng cường tiếng nói của các nước đang phát triển, để thúc đẩy việc xây dựng hệ thống quản trị quốc tế về trí tuệ nhân tạo một cách công bằng và minh bạch.

Quảng Tây và Việt Nam đều có lợi thế riêng, hai bên có thể cùng nhau tăng cường hợp tác trong việc phát triển trí tuệ nhân tạo, bổ sung lợi thế cho nhau. Quảng Tây sẵn sàng tạo điều kiện và hỗ trợ cần thiết trong lĩnh vực này, để các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam nhanh chóng phát triển trí tuệ nhân tạo.

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây, Trung Quốc Trần Cương

Vì vậy, Chính phủ Trung Quốc đã công bố “Chương trình phổ cập xây dựng năng lực trí tuệ nhân tạo”. Từ đầu năm 2025, một số mô hình ngôn ngữ lớn của Trung Quốc với mã nguồn mở, chi phí thấp và giao diện thân thiện đã chính thức ra mắt. Một số người bạn Việt Nam nói với tôi rằng, đây không chỉ là cơ hội của doanh nghiệp Trung Quốc, mà còn là cơ hội của các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Tôi cũng đã đi sâu trao đổi với các bạn Việt Nam và được biết mọi người đều có mong muốn phát triển trí tuệ nhân tạo, Quảng Tây và Việt Nam đều có lợi thế riêng, hai bên có thể cùng nhau tăng cường hợp tác trong việc phát triển trí tuệ nhân tạo, bổ sung lợi thế cho nhau. Quảng Tây sẵn sàng tạo điều kiện và hỗ trợ cần thiết trong lĩnh vực này, để các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam nhanh chóng phát triển trí tuệ nhân tạo.

Phát triển trí tuệ nhân tạo cần phải tôn trọng chủ quyền, tôn trọng an ninh dữ liệu của đối tác. Chúng tôi xây dựng kế hoạch hợp tác song phương dựa theo nguyên tắc và khuôn khổ nêu trên. Khi đã có nhận thức chung như vậy, thì hợp tác song phương sẽ có được nền tảng tốt. Trong chuyến thăm Việt Nam vừa rồi, tôi có buổi làm việc với Bộ trưởng Công thương, Bộ trưởng Khoa học-Công nghệ Việt Nam, 2 Bộ trưởng rất kỳ vọng vào việc hợp tác phát triển trí tuệ nhân tạo và bảo đảm an ninh trong phát triển trí tuệ nhận tạo. Quảng Tây sẵn sàng hỗ trợ đào tạo một số cán bộ Việt Nam, giúp họ hiểu mô hình ngôn ngữ lớn trí tuệ nhân tạo là gì, lộ trình phát triển như thế nào, những khó khăn và lợi thế của mỗi bên là gì.

Tôi muốn nhấn mạnh, trí tuệ nhân tạo không chỉ là một công nghệ, mà còn là một thời đại mới. Giống như thời kỳ cách mạng công nghiệp, chúng ta đã có điện, đi ô-tô, khác với thời kỳ dùng đèn dầu, đi xe ngựa. Mỗi một quốc gia đều nên đón nhận thời đại trí tuệ nhân tạo, càng sớm thì càng có lợi thế.

Quảng Tây sẵn sàng tăng cường hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo với các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam theo nguyên tắc hợp tác cùng có lợi, cùng thắng. Chúng tôi thành lập Trung tâm hợp tác đổi mới sáng tạo trí tuệ nhân tạo Trung Quốc-ASEAN nhằm cùng với các nước ASEAN thúc đẩy phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, cùng nhau nghiên cứu mô hình ngôn ngữ lớn của các nước ASEAN, trong đó có ngôn ngữ tiếng Việt Nam, để người dân có thể bắt kịp xu thế của thời đại, hưởng thụ những trải nghiệm mới, những thành quả mới mà khoa học-công nghệ mang lại.

Quảng Tây cũng sẽ tích cực tranh thủ sự hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc và các doanh nghiệp trí tuệ nhân tạo trong nước, để thu hút mọi nguồn lực về Nam Ninh nói riêng và Quảng Tây nói chung và dành sự hỗ trợ cần thiết cho nhu cầu phát triển trí tuệ nhân tạo của chính phủ, doanh nghiệp, viện nghiên cứu của các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây Trần Cương trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Trung Quốc.

Phóng viên: Hiện nay, Việt Nam đang đẩy nhanh xây dựng các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc. Ông có kỳ vọng gì những dự án này? Quảng Tây đã chuẩn bị những gì trong lĩnh vực này?

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây Trần Cương: Đây là vấn đề rất quan trọng. Việt Nam và Trung Quốc hiện có 2 tuyến đường sắt xuyên biên giới, nhưng do tiêu chuẩn khổ ray không đồng nhất, nên năng lực vận chuyển cũng bị hạn chế nhất định. Hiện tại, hợp tác thương mại, trao đổi hàng hóa giữa hai nước vẫn chưa phát huy hết tiềm năng do hạn chế về năng lực vận tải.

Cả phía Việt Nam và Trung Quốc đều coi việc xây dựng 2 tuyến đường sắt này là nội dung quan trọng. Tuyến đường sắt Phòng Thành Cảng-Đông Hưng của Trung Quốc đã thông tuyến vào năm 2023, dự kiến sẽ kết nối với tuyến đường sắt Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng. Tuyến đường sắt Nam Ninh-Sùng Tả-Bằng Tường dự kiến sẽ hoàn thành và thông tuyến vào cuối năm nay, sẽ kết nối với tuyến đường sắt Đồng Đăng-Hà Nội.

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây, Trung Quốc Trần Cương

Trong chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam vừa rồi, tôi và lãnh đạo cấp cao Việt Nam cũng như các địa phương biên giới đã thống nhất rất cao về việc đẩy nhanh kết nối đường sắt. Việt Nam đang nghiên cứu xây dựng các tuyến đường sắt Đồng Đăng-Hà Nội, Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng.

Cả phía Việt Nam và Trung Quốc đều coi việc xây dựng 2 tuyến đường sắt này là nội dung quan trọng. Tuyến đường sắt Phòng Thành Cảng-Đông Hưng của Trung Quốc đã thông tuyến vào năm 2023, dự kiến sẽ kết nối với tuyến đường sắt Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng. Tuyến đường sắt Nam Ninh-Sùng Tả-Bằng Tường dự kiến sẽ hoàn thành và thông tuyến vào cuối năm nay, sẽ kết nối với tuyến đường sắt Đồng Đăng-Hà Nội. Hai tuyến đường sắt này cần được Chính phủ hai nước phê duyệt, xây dựng và khớp nối xong mới thông tuyến. Hy vọng hai nước sẽ đẩy nhanh tiến độ xây dựng các tuyến đường sắt xuyên biên giới này.

Trung Quốc có câu “Tiếng còi tàu hỏa trị giá vạn lượng vàng”. Hy vọng các dự án đường sắt xuyên biên giới giữa hai nước sớm hoàn thành. Việc thông tuyến càng nhanh, càng sớm, thì càng thúc đẩy hợp tác kinh tế-thương mại và giao lưu nhân văn giữa hai nước.

Phóng viên: Ông có đánh giá gì về việc nhân dân hai nước thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu hữu nghị tại Việt Nam và Quảng Tây?

Bí thư Đảng ủy Quảng Tây Trần Cương: Tôi đã đi thăm và làm việc ở một số thành phố, huyện giáp biên với Việt Nam và nhận thấy một số đặc điểm sau: ngôn ngữ của người dân vùng biên giới Trung-Việt có nhiều nét tương đồng, phong tục tập quán khá giống nhau. Họ chỉ cần cầm giấy tờ tùy thân chứng minh là cư dân biên giới là có thể tự do đi lại, làm ăn buôn bán nhỏ ở cả hai bên, cuộc sống rất gắn kết và vui tươi.

Người dân được hưởng lợi từ thành quả hợp tác kinh tế-thương mại song phương và đều mong muốn quan hệ hai nước Trung Quốc-Việt Nam ngày càng tốt đẹp hơn nữa.

Người dân tộc Kinh, sinh sống chủ yếu ở thành phố Đông Hưng, Quảng Tây là một trong những dân tộc thiểu số giàu có nhất ở Trung Quốc. Giao lưu giữa nhân dân hai bên càng nhiều thì người dân càng được hưởng lợi.

Hai bên cần nghiên cứu thêm những chính sách, cơ chế để thúc đẩy giao lưu nhân văn hơn nữa, mở rộng giao lưu, giao thương hơn nữa cho người dân khu vực biên giới. Trên cương vị Bí thư Đảng ủy Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, tôi sẽ quan tâm, thúc đẩy lĩnh vực này.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!