Khai phá tiềm năng du lịch tàu biển nhiều thuận lợi lắm thách thức

Khách quốc tế tấp nập đến Việt Nam bằng tàu biển

Từ đầu năm 2025, thị trường khách tàu biển đã khởi sắc với một loạt tàu du lịch chở theo hàng ngàn du khách quốc tế cập cảng tham quan Nha Trang, Đà Nẵng, Bà Rịa-Vũng Tàu, Quảng Ninh, Huế… Số liệu từ Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cho thấy, trong tháng 1/2025, Việt Nam đón gần 2,1 triệu lượt khách quốc tế, trong đó lượng khách đến bằng đường biển đạt gần 45.000 lượt.

Phó Tổng Giám đốc Lữ hành Saigontourist Đoàn Thị Thanh Trà cho biết, tính riêng tháng 1/2025, công ty liên tục đón 5 chuyến tàu biển quốc tế cập các cảng trên khắp đất nước, phục vụ 19.800 du khách tàu biển quốc tế. Tương tự, thông tin từ Công ty Tân Hồng – Du Ngoạn Việt (chuyên đón khách tàu biển) cho thấy, từ đầu năm đến nay đã đón hàng ngàn lượt khách tàu biển đến từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đến Việt Nam tham quan, trải nghiệm.

Lý giải nguyên nhân khiến ngành du lịch đón một lượng lớn du khách quốc tế đến Việt Nam bằng tầu biển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, nước ta có vị trí địa lý thuận lợi trên tuyến giao thông hàng hải của khu vực, sở hữu đường bờ biển dài 3.260km, hơn 4.000 hòn đảo… là những điều kiện để có thể trở thành trung tâm du lịch tàu biển của châu Á.

Những khu du lịch biển nổi tiếng của Việt Nam như Hạ Long – Cát Bà, Sơn Trà – Hội An, Nha Trang – Cam Ranh, Phan Thiết – Mũi Né, Phú Quốc… đều có khả năng cạnh tranh với các khu du lịch biển trong khu vực và châu Á để thu hút du khách tàu biển. “Du lịch biển trong thời gian qua phát triển nhanh, trở thành một trong những loại hình phát triển mạnh nhất, góp phần thúc đẩy du lịch Việt Nam phát triển và nâng tầm thương hiệu trên thị trường quốc tế” – ông Nguyễn Anh Tuấn nói.

Nhằm thu hút du khách đến Việt Nam, ngành du lịch Quảng Ninh đã nỗ lực thúc đẩy kết nối với những tuyến du lịch tàu biển mới như: tuyến du lịch Quảng Châu – Hạ Long, Hong Kong – Hạ Long… Nhờ đó, hiện đã có 60 chuyến tàu biển đăng ký cập bến Hạ Long trong năm 2025, mang theo khoảng 90.000 khách du lịch đến Quảng Ninh.

Phó Giám đốc Công ty CP  Du lịch và Dịch vụ Hòn Gai Phạm Văn Tiện cho biết, doanh nghiệp đã xúc tiến 1 số chương trình dành cho khách tàu biển để mở lại tuyến du lịch giữa Bắc Hải (Trung Quốc) với Hạ Long. Đồng thời,  lên kế hoạch xây dựng tour, tuyến đón dòng khách tàu biển từ Trung Quốc, Châu Âu đến với Hạ Long trong năm 2025.

Còn nhiều việc phải làm

Theo Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), du lịch tàu biển có doanh thu cao hơn khoảng 40% so với du lịch đường hàng không hay đường bộ. Đó là một trong những lý do khiến du lịch tàu biển được các nước phát triển trên thế giới ưa chuộng và khai thác triệt để.

Theo chuyên gia du lịch  PGS.TS. Phạm Trung Lương, chiến lược phát triển du lịch Việt Nam tầm nhìn đến năm 2030 đã xác định du lịch biển đảo là ưu tiên số 1. Tuy nhiên, “mỏ vàng” du lịch tàu biển không dễ khai thác, do những “rào cản” về hạ tầng cảng du lịch vẫn chưa đồng bộ.

Phần lớn các cảng biển chưa có cầu cảng chuyên dụng cho tàu du lịch cỡ lớn, khiến du khách phải dùng tàu trung chuyển vào bờ, ảnh hưởng đến trải nghiệm. Các thủ tục hải quan, kiểm dịch còn mất khá nhiều thời gian, làm giảm sức hút đối với khách quốc tế. “Phần lớn du khách tàu biển chỉ tham quan trong vài giờ rồi rời đi, mà chưa có nhiều hoạt động trải nghiệm độc đáo, làm giảm giá trị kinh tế mang lại”- PGS.TS. Phạm Trung Lương nêu rõ.

Để khai thác tốt dòng khách tàu biển vốn sẵn sàng chi tiêu, chuyên gia thiết kế sản phẩm du lịch Phan Yến Ly cho rằng, dù du lịch tầu biển Việt Nam đã có nhiều dịch vụ trải nghiệm hơn so với trước đây, nhưng du lịch Việt Nam nói chung cần có nghiên cứu chuyên sâu về thói quen, xu hướng tiêu dùng cũng như tâm lý của từng đối tượng du khách cụ thể để có định hướng phục vụ phù hợp. “Không phải khách nào cũng thích mua vài ba món đồ lưu niệm đại trà, tham quan một số điểm đến…, rồi lên tàu nghỉ đêm”, bà Phan Yến Ly nói.

Để phát triển loại hình du lịch này, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình cho rằng, chính quyền các địa phương nên mở rộng khái niệm sản phẩm du lịch biển bao quát hơn hướng đến phát triển bền vững. Cụ thể, phát triển mạnh mẽ các cảng thuỷ nội địa, quốc tế, tổ chức nhiều điểm nghỉ biển với cơ sở hạ tầng tốt. Qua đó, thu hút du khách đến Việt Nam bằng tàu biển nhiều lần thay vì một đi không trở lại. Hơn nữa, Việt Nam cần hình thành tuyến du lịch ven biển từ đó tạo sản phẩm mới lạ cho du lịch từng địa phương.

Dưới góc độ doanh nghiệp Phó Tổng Giám đốc Công ty Du lịch Vietravel Huỳnh Phan Phương Hoàng “hiến kế”, muốn đón được dòng khách cao cấp thông qua du lịch tầu biển, doanh nghiệp cần xây dựng những sản phẩm du lịch độc quyền, đáp ứng được nhu cầu trải nghiệm độc đáo, sang trọng. Đồng thời, phát triển các khu trung tâm mua sắm hàng cao cấp; Nâng cấp các cơ sở lưu trú chuẩn 5-6 sao, đẩy mạnh quảng bá, hợp tác tại các sự kiện du lịch quốc tế cao cấp và các hội chợ du lịch chuyên biệt.

Đồng tình với kiến nghị này, Giám đốc Công ty lữ hành Hanoitourist Lê Thị Hòa cho rằng, các cơ quan hữu quan cũng cần có chính sách visa thông thoáng, đơn giản hóa thủ tục nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đến Việt Nam. Cụ thể, cải tiến thủ tục nhập xuất cảnh đối với khách du lịch tàu biển theo hướng cấp visa tập thể đối với toàn bộ du khách, qua đó giảm thiểu thủ tục và tránh gây phiền hà cho khách.

Như vậy, để phát triển du lịch tàu biển đòi hỏi cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược tổng thể, đề xuất chính sách khai thác hiệu quả hơn nữa “mỏ vàng” du lịch này.