Theo đó, tại Khoản 3 Điều 200 Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đang quy định về việc chuyển nhượng nhanh chóng nợ xấu liên quan đến bất động sản. Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng điều này rất đáng lo ngại khi có khả năng gây “ách tắc” trong hoạt động xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng đối với khoản nợ xấu có tài sản bảo đảm là dự án, một phần dự án bất động sản do phải đáp ứng điều kiện của khoản 3 Điều 40 Luật Kinh doanh Bất động sản 2023.
Bởi lẽ, nếu chủ đầu tư muốn chuyển nhượng thì cần phải đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai của dự án gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và các loại thuế, phí, lệ phí liên quan đến đất đai (nếu có) đối với Nhà nước.
Việc sửa đổi, bổ sung Dự thảo luật theo kiến nghị của HoREA dự kiến sẽ giúp đẩy nhanh thu hồi nợ xấu bất động sản.
Thực tế cũng cho thấy rằng, các năm qua chiếm phần lớn tài sản bảo đảm để thu hồi nợ của các tổ chức tín dụng đều là các dự án hoặc một phần dự án bất động sản, tuy nhiên chủ đầu tư của các dự án này lại chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Do đó, HoREA đề xuất sửa đổi Khoản 3 Điều 200 theo hướng Tổ chức tín dụng được quyền chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản là tài sản bảo đảm để thu hồi nợ, miễn là chúng đáp ứng các điều kiện quy định như sau:
Dự án bất động sản chuyển nhượng phải đáp ứng điều kiện quy định tại các điểm a, d, đ, g và h khoản 1 Điều 40 của Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 và phải có quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Bên nhận chuyển nhượng dự án phải đáp ứng điều kiện quy định tại các khoản 2, 4 và 5 Điều 40 của Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15.
Trường hợp đề xuất trên được chấp thuận thì Hiệp hội đề nghị cho phép áp dụng sớm khoản 3 Điều 200 Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) kể từ ngày 01/01/2024. Cùng với đó là đề nghị bỏ khoản 15 Điều 210 Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vì không còn cần thiết.
Ngược lại, nếu không chấp thuận, HoREA đề nghị thay thế cụm từ “chủ thể của bên chuyển nhượng của dự án” bằng cụm từ “chủ đầu tư chuyển nhượng dự án” tại Khoản 3 Điều 200 và Khoản 15 Điều 210 để đảm bảo sự chính xác và đồng bộ với quy định của Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi năm 2020), Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh Bất động sản 2023. Đồng thời áp dụng sớm Khoản 15 Điều 210 từ ngày 1/1/2024 để tránh tình trạng “khoảng trống pháp luật” và hỗ trợ các tổ chức tín dụng xử lý nhanh chóng các khoản nợ xấu liên quan đến dự án bất động sản.
