Hàng năm, từ giữa tháng Giêng đến tháng 4 âm lịch, nhiều đình, miếu ở Nam bộ đều tổ chức lễ Kỳ Yên. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, cầu mưa thuận, gió hòa, mà còn là nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời.
Theo tín ngưỡng của người dân Việt Nam ta nói chung đặc biệt là người dân Nam bộ nói riêng, thường có phong tục thờ thần, hầu như mỗi vùng đất đều có một vị thần thành hoàng- người có công trong việc khai khẩn, gìn giữ vùng đất đó. Vì vậy cứ đến những ngày đầu năm, tùy theo phong tục cụ thể là nhân dân trong vùng tổ chức lễ cúng (cúng đình) hay còn gọi là lễ hội Kỳ Yên.
Khán giả thưởng thức say sưa trích tuồng hát bội kín cả sân đình.
Tuy nhiên điều làm nên nét đặc sắc của các lễ hội Kỳ Yên cũng phải kể đến phần hội. Nghệ thuật Hát Bội là một loại hình nghệ thuật truyền thống lâu đời của người dân miền Tây Nam bộ. Hát bội gắn liền với tín ngưỡng Thần hoàng bổn cảnh và được biểu diễn trong Lễ hội Kỳ yên. Quý vị muốn tìm hiểu và thưởng thức nghệ thuật hát bội tại Lễ hội Kỳ Yên thì hãy cùng Vietnam.vn tham dự chương trình này qua bộ ảnh “Hát bội trong lễ Kỳ Yên ở miền Tây Nam Bộ” của tác giả Trần Thanh Sang. Đến với hát bội không chỉ thưởng thức giải trí mà còn góp phần duy trì, bảo tồn truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, để sân khấu hát bội không bao giờ bị lãng quên. Vừa qua nghệ thuật hát bội tỉnh Vĩnh Long vừa được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam”, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Các nghệ nhân đang biểu diện một trích đoạn tuồng cổ trong lễ Kỳ Yên tại đình Long Thanh, Vĩnh Long.
Hát bội trong ngày Kỳ yên hầu hết đều gồm ba tiết mục: Khai chầu đại bội, hát tuồng và tôn vương, hồi chầu. Tiết mục cuối cùng mang tính chúc tụng. Tiết mục đầu tiên mang tính nghi lễ như tẩy uế, thử trống và đánh ba hồi trống khai tràng. Hát tuồng cũng thường có ba màn hát: hai màn đầu có thể là cảnh loạn lạc, người trung bị gian thần hãm hại, vua bị tiếm quyền. Nhưng màn cuối cùng bắt buộc chính nghĩa phải thắng gian tà. Trong các màn diễn hát thường có một vị chức sắc của đình, hoặc người có uy tín trong cộng đồng cầm chầu là người thay mặt thần, thay mặt khán giả khen chê bằng tiếng trống.
Nghệ nhân biểu diễn một bộ trong nghệ thuật hát bội.
Nghệ nhân hoá trang vai diễn.
Lễ xây chầu trong hát bội đình làng Nam Bộ.
Một cảnh trong lễ Đại Bội.
Bé vui đùa với nghệ nhân hát bội.
Nghệ thuật trình diễn dân gian hát bội tỉnh Vĩnh Long vừa được nhận quyết định đưa vào danh mục văn hoá phi vật thể quốc gia.
Phần hội ở đây thường gồm các chương trình múa lân, múa rồng, các trò chơi dân gian… Người dân đến với lễ Kỳ Yên, ngoài mục đích cầu phước, cầu tài, cầu lộc, cầu thọ, còn là dịp ôn lại truyền thuyết lịch sử ông cha ta khai hoang xây dựng và bảo vệ nước, đồng thời được thỏa sức thưởng thức các chương trình nghệ thuật như hát bội, cải lương … Tuy nhiên trong ngày lễ Kỳ Yên hát xướng văn nghệ không chỉ để giải trí bình thường mà cũng mang nội dung nghi lễ riêng biệt. Chương trình văn nghệ phải có nội dung đạo lý, kết thúc có hậu.
Năm 2024, Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức trên trang web https://happy.vietnam.vn dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài từ 15 tuổi trở lên. Cuộc thi nhằm tôn vinh những cá nhân và tập thể có những sản phẩm thông tin tích cực, đóng góp thiết thực vào việc tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp về Việt Nam ra thế giới. Qua đó giúp người dân trong nước, đồng bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận những hình ảnh chân thực về đất nước, con người Việt Nam, thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, hướng tới một Việt Nam hạnh phúc.
Mỗi hạng mục dự thi (ảnh và video) có các giải thưởng và giá trị giải thưởng như sau:
– 01 Huy chương Vàng: 70.000.000đ
– 02 Huy chương Bạc: 20.000.000đ
– 03 Huy chương Đồng: 10.000.000đ
– 10 giải Khuyến khích: 5.000.000đ
– 01 tác phẩm được bình chọn nhiều nhất: 5.000.000đ
Các tác giả đạt giải sẽ được Ban Tổ chức mời tham dự Lễ công bố và trao giải thưởng và giấy chứng nhận trên sóng truyền hình trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam.
Vietnam.vn
