Hà Nội tiếp tục yêu cầu rà soát, đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng vắc-xin sởi

Cuối tuần qua, Đoàn kiểm tra công tác phòng chống dịch sởi của Bộ Y tế do TS.Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế làm Trưởng đoàn cùng đoàn công tác của Sở Y tế Hà Nội đã trực tiếp kiểm tra việc triển khai chiến dịch tiêm vắc-xin sởi trên địa bàn quận Long Biên, TP.Hà Nội.

Bà Đỗ Thị Thu Hà, Giám đốc Trung tâm Y tế quận Long Biên cho biết, dù là ngày Chủ nhật nhưng quận Long Biên tổ chức “Ngày cao điểm tổ chức chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng sởi cho trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng tuổi”.

Trong tuần qua, Hà Nội ghi nhận 182 ca mắc sởi, có xu hướng tăng so với các tuần trước, ghi nhận 1 ca tử vong ở quận Nam Từ Liêm.

Qua rà soát đã ghi nhận 499 trẻ trong độ tuổi tiêm chủng vắc-xin chưa được tiêm vắc-xin sởi. Sau gần 1 tuần triển khai, 87% trẻ thuộc đối tượng đã được tiêm vắc-xin.

Ngoài trạm y tế, Trung tâm quận Long Biên cũng yêu cầu các điểm tiêm chủng dịch vụ liên hệ gia đình các trẻ thuộc đối tượng tiêm mũi 0 để tiêm bổ sung vắc-xin sởi theo yêu cầu của chiến dịch.

Theo đại diện Sở Y tế Hà Nội, số ca mắc sởi có xu hướng tăng trên địa bàn từ đầu năm đến nay với 1.058 trường hợp mắc sởi tại 30/30 quận, huyện, thị xã.

Con số này cũng cao hơn so với cùng kỳ năm 2024. Trong tuần qua, toàn Thành phố ghi nhận 182 ca, có xu hướng tăng so với các tuần trước, ghi nhận 1 ca tử vong ở quận Nam Từ Liêm.

Bệnh nhân phân bố theo nhóm tuổi: dưới 6 tháng (11,1%); từ 6-8 tháng (14,3%); từ hợp 9-11 tháng (10,7%), từ 1-5 tuổi (22,5%), từ 6-10 tuổi (15,5%), trên 10 tuổi (26%). Trong số các ca mắc sởi, có tới 87% trẻ chưa tiêm hoặc chưa tiêm đủ 2 mũi vắc-xin ngừa sởi.

Ông Bùi Văn Hào, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP.Hà Nội cho biết, trường hợp trẻ 4 tuổi tử vong chưa được tiêm vắc-xin sởi cũng là cảnh báo để các gia đình chú ý và quan tâm hơn nữa trong việc cho trẻ tiêm vắc-xin theo đúng lịch.

Trước đó, trẻ đã được mời ra phường để tiêm vắc-xin theo chiến dịch tiêm bổ sung vắc-xin sởi của thành phố nhưng gia đình chưa đưa trẻ đi tiêm phòng. Theo điều tra dịch tễ, trẻ và hai người anh chị ruột đều chưa tiêm vắc-xin phòng sởi.

Đến ngày 23/3, Hà Nội đã triển khai tiêm vắc-xin sởi cho trẻ trong chiến dịch này đạt 86%, chắc chắn đến trước 31/3, công tác tiêm vắc-xin sởi cho trẻ của TP.Hà Nội sẽ hoàn thành.

Số trẻ này đã được tiêm tại trên 500 cơ sở y tế, trạm tiêm chủng công lập và các cơ sở y tế tư nhân trên địa bàn Hà Nội. Lãnh đạo CDC Hà Nội cũng cho biết trong tuần tới tiếp tục yêu cầu các quận, huyện rà soát, đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng vắc-xin sởi cho trẻ em trong độ tuổi, tập trung vào đối tượng trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng và trẻ từ 1-10 tuổi chưa tiêm đủ 2 mũi vắc-xin phòng bệnh sởi.

Các trạm y tế sẽ tiêm chủng tất cả các ngày trong tuần, mục tiêu đến hết 31/3, ít nhất 95% trẻ em từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi phải được tiêm một mũi vắc-xin phòng sởi.

Tại buổi làm việc, ông Hoàng Minh Đức cho hay, Công điện số 23/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 15/3 mới đây, có tính chất hành động rất cao và quyết liệt, trong đó nhấn mạnh việc hoàn thành chiến dịch tiêm vắc-xin sởi trên cả nước trước ngày 31/3 tới.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế đã ban hành đầy đủ văn bản hướng dẫn về công tác tiêm chủng cũng như đã đảm bảo cung ứng đầy đủ vắc-xin sởi, để các địa phương trên cả nước triển khai chiến dịch này.

Bộ Y tế cũng đã lập 6 đoàn kiểm tra, giám sát, hướng dẫn, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch và triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng, chống bệnh sởi.

Để triển khai hiệu quả chiến dịch này, cần hành động quyết liệt của các địa phương. Hiện tại, 6 đoàn kiểm tra của Bộ đã lên đường đến các địa phương giám sát, kiểm tra và hướng dẫn công tác tiêm chủng.

Nhận định số ca mắc sởi còn tăng trong thời gian tới, ông Hoàng Minh Đức cho biết Bộ Y tế đảm bảo đủ vắc-xin sởi để các địa phương đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng.

Cũng theo ông Hoàng Minh Đức, trong số 28 tỉnh, thành khu vực phía Bắc, tính đến ngày 22/3, Hà Nội đang là địa phương đầu tiên tổ chức chiến dịch tiêm vắc-xin sởi; Các tỉnh, thành khác đang tập huấn, rà soát đối tượng và sẽ triển khai cao điểm tiêm vắc-xin sởi cho trẻ từ đầu tuần tới.

Đối với Hà Nội, ông Hoàng Minh Đức đáng giá cao tính chủ động của ngành Y tế Hà Nội trong công tác phòng chống dịch bệnh, trong đó có bệnh sởi.

Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Phòng bệnh cho rằng, ngành Y tế Thủ đô cần phải xác định ca mắc sởi trên cơ sở số ca được khẳng định dương tính với sởi qua xét nghiệm. Đồng thời, phải bố trí sinh phẩm, hóa chất, test xét nghiệm ca dương tính sởi.

Riêng với đối tượng từ 6-9 tháng tuổi mắc bệnh – nhóm không thuộc đối tượng tiêm vắc-xin sởi trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, Cục trưởng Hoàng Minh Đức nhấn mạnh, nguyên nhân lớn có thể từ mẹ, trong quá trình mang thai, đáp ứng miễn dịch thấp hoặc không có miễn dịch, nên không đủ để bảo vệ trẻ đến tuổi tiêm chủng.

Vì vậy, Bộ Y tế đang rà soát và nghiên cứu đề xuất, với tính chất chu kỳ của bệnh sởi, cứ 5 năm, Chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ tổ chức triển khai chiến dịch tiêm một lần.

Cùng đó, sẽ tuyên tuyền tới các bà mẹ trước thời điểm mang thai hãy tiêm vắc-xin sởi – rubella để có miễn dịch cho con.

Nói về dịch sởi theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, bệnh sởi có khả năng lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, và 90% người chưa có miễn dịch sẽ mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân sởi. Mỗi bệnh nhân mắc sởi có thể lây cho từ 12-18 người khác. Do đó, chỉ có thể cắt đứt sự lây lan trong cộng đồng khi tỷ lệ miễn dịch đạt ít nhất 95%.

Để ngăn ngừa sự bùng phát dịch sởi, Bộ Y tế đã triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc-xin phòng sởi tại nhiều tỉnh thành trong cả nước. Mặc dù tỷ lệ tiêm chủng đạt 97,4% cho trẻ 9 tháng tuổi và 97,7% cho trẻ 18 tháng tuổi, nhưng vẫn có một số khu vực, đặc biệt là các tỉnh miền núi, nơi tỷ lệ tiêm vắc-xin còn thấp. Vì vậy, việc tăng cường tiêm chủng, vận động người dân đưa trẻ đi tiêm đầy đủ là rất quan trọng.

Các chiến dịch tiêm chủng đặc biệt đã được triển khai tại những khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp, như các tỉnh miền núi, nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số và điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế còn hạn chế. Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân về vai trò quan trọng của vắc-xin sởi.

Thời gian tới, để phòng chống dịch sởi, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân, đặc biệt là các gia đình có trẻ nhỏ, cần tuân thủ lịch tiêm chủng vắc-xin đầy đủ.

Trẻ từ 9 tháng tuổi cần tiêm mũi vắc-xin đầu tiên, nhắc lại mũi thứ hai khi 15-18 tháng và mũi thứ ba từ 4-6 tuổi. Đối với trẻ có nguy cơ cao hoặc sống trong khu vực dịch, có thể tiêm sớm từ 6 tháng tuổi.

Ngoài tiêm chủng, người dân cũng cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa như giữ vệ sinh cá nhân, tránh tiếp xúc với người mắc bệnh, không dùng chung vật dụng cá nhân và tăng cường sức khỏe bằng chế độ ăn uống hợp lý.

Liên quan công tác điều trị cho bệnh nhân tránh lặp lại vết xe đổ của năm 2014 khiến khoảng 150 trẻ tử vong do sởi, ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho hay, những bài học từ dịch sởi năm 2014 rất có giá tr. Chính vì vậy, vấn đề chống lây nhiễm chéo trong bệnh viện được khuyến cáo rất cao để các cơ sở y tế nhận diện vấn đề, và chủ động áp dụng nghiêm túc các hướng dẫn của Bộ Y tế, làm sao để giảm tối đa số ca nhiễm chéo trong bệnh viện, ví dụ như mở cửa giúp lưu thông không khí cũng góp phần giảm lây nhiễm trong bệnh viện.

Cũng theo ông Hà Anh Đức, trong tuần này, Cục Quản lý khám chữa bệnh sẽ ban hành Hướng dẫn mới điều trị bệnh sởi trên cả nước, khi đó chúng tôi sẽ tập huấn trên toàn hệ thống việc tuân thủ hướng dẫn, từ việc thu dung, phân loại, đến điều trị.

Khi cả 3 cấp (cấp ban đầu, cấp cơ sở và cấp chuyên sâu), mỗi cấp được giao nhiệm vụ trong phân loại bệnh, điều trị, thì sẽ giảm tải cho các cấp trên và nếu từng cấp làm tốt nhiệm vụ của mình thì sẽ ổn, vì sởi cũng là bệnh nhẹ.