Hà Nội – nơi khởi nguồn của nhiều phong trào yêu nước, cách mạng

Sáng 11/3, Thành ủy Hà Nội phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “95 năm Ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội, tầm vóc, ý nghĩa lịch sử” (17/3/1930 – 17/3/2025).

Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng, thiết thực chào mừng kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội. Hội thảo là dịp để nhìn lại chặng đường 95 năm đấu tranh, xây dựng và phát triển của Đảng bộ Hà Nội, nhận diện thời cơ, thách thức trong giai đoạn mới, đúc rút những bài học kinh nghiệm và đề ra phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô trong Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Hội thảo có sự tham dự của 150 đại biểu, bao gồm đại diện các cơ quan Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND TP, lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã; các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện gia đình các đồng chí nguyên lãnh đạo tiền bối.

Hội thảo tập trung thảo luận 3 phần chính: Phần thứ nhất: Hà Nội, nơi khởi nguồn các phong trào cách mạng. Phần thứ hai: Các đồng chí lãnh đạo của Đảng, lãnh đạo tiền bối thời dựng Đảng của Đảng bộ Hà Nội. Phần thứ ba: Bài học kinh nghiệm của Đảng bộ Hà Nội trong 95 năm xây dựng và phát triển.

Phát biểu tổng kết tại Hội thảo khoa học với chủ đề “95 năm Ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội – tầm vóc, ý nghĩa lịch sử (17/3/1930 – 17/3/2025)”, PGS.TS Nguyễn Danh Tiên – Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) cho biết, các tham luận đã phản ánh khá toàn diện, sâu sắc về tầm vóc, ý nghĩa và vai trò lãnh đạo của Đảng bộ TP Hà Nội 95 năm qua.

Điểm tựa tinh thần cổ vũ phong trào cách mạng của cả nước

Theo PGS.TS Nguyễn Danh Tiên, với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, tinh thần trách nhiệm cao, Hội thảo khoa học “95 năm Ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội tầm vóc, ý nghĩa lịch sử (17/3/1930 – 17/3/2025)” đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra.

Gần 40 tham luận tại Hội thảo đã kế thừa những thành quả nghiên cứu khoa học liên quan đến sự lãnh đạo của Đảng bộ TP Hà Nội qua các thời kỳ lịch sử. Đồng thời, tiếp cận thêm nhiều tư liệu mới và nhận thức mới. Các tham luận đã phản ánh khá toàn diện, sâu sắc về tầm vóc, ý nghĩa và vai trò lãnh đạo của Đảng bộ TP Hà Nội 95 năm qua.

Các tham luận gửi tới Hội thảo và những ý kiến phát biểu tại Hội thảo khoa học đã phân tích, làm rõ về Hà Nội – nơi khởi nguồn các phong trào cách mạng. Liên quan đến nội dung này, đã có hơn 10 bài viết đề cập đến các phong trào cách mạng ở Hà Nội những thập niên đầu thế kỷ XX, đặc biệt là vai trò và ý nghĩa sự ra đời của Chi hội Việt Nam cách mạng Thanh niên ở Hà Nội. Các bài viết đã khẳng định, những phong trào yêu nước, cách mạng trên địa bàn Hà Nội những thập kỷ đầu thế kỷ XX trở thành tiêu điểm, tạo thành làn sóng cách mạng sôi nổi trong cả nước.

Nhiều tham luận nêu rõ, sự ra đời của Đảng bộ TP Hà Nội (ngày 17/3/1930) và các phong trào cách mạng ở Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây là hạt nhân để tổ chức Đảng bén rễ trong phong trào cách mạng toàn quốc. Sự gương mẫu, đi đầu của Đảng bộ Hà Nội trong hoàn cảnh bị kẻ thù khủng bố trắng, đã trở thành điểm tựa tinh thần cổ vũ phong trào cách mạng của cả nước đấu tranh giành độc lập.

Những bài viết về quá trình vận động thành lập Đảng bộ TP và lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền tại Thủ đô đã khẳng định, Hà Nội nơi khởi nguồn của nhiều phong trào yêu nước, cách mạng. Tiêu biểu là Chi bộ cộng sản 5D Hàm Long – Chi bộ Cộng sản đầu tiên của cả nước; sự ra đời của Chi bộ Đông Phù, Chi bộ Đa Phúc ở ngoại thành Hà Nội; sự kiện xã Trung Màu (nay thuộc Hà Nội), xã đầu tiên ở đồng bằng Bắc bộ khởi nghĩa giành chính quyền (ngày 10-3-1945).

Nhiều bài viết về quá trình Đảng bộ TP lãnh đạo Nhân dân kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược đã làm rõ vai trò và những đóng góp của Đảng bộ và Nhân dân TP đối với sự nghiệp kháng chiến, xây dựng và bảo vệ Thủ đô.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc (1954 – 1975), dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ TP, quân và dân Thủ đô vừa xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, vừa làm tròn nghĩa vụ của hậu phương lớn đối với tiền tuyến lớn. Nhiều phong trào thi đua bắt đầu từ Hà Nội đã lan tỏa khắp cả nước như: Phong trào “Ngày thứ Bảy đẩy mạnh đấu tranh thống nhất Tổ quốc”; phong trào “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”.

Các phong trào cách mạng trên địa bàn Hà Nội và hai tỉnh Hà Đông, Sơn Tây đã lưu lại trong ký ức của dân tộc và người Hà Nội, thúc giục lớp lớp thanh niên sẵn sàng ra trận, như phong trào: “Ba sẵn sàng”; “Ba đảm đang”, “Xếp bút nghiên lên đường đánh Mỹ”, “Chiếc gậy Trường Sơn”… Những đóng góp to lớn của quân và dân Hà Nội trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, được bạn bè thế giới khâm phục và ngợi ca là “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”.

Nâng cao niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng bộ Thành phố Hà Nội

PGS.TS Nguyễn Danh Tiên cũng cho biết, các tham luận tại Hội thảo đã làm rõ vai trò và những đóng góp to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo của Đảng, lãnh đạo tiền bối tiêu biểu thời dựng Đảng của Đảng bộ Hà Nội.

Các nhà khoa học đều thống nhất một điểm: những thành tựu đạt được trong 95 năm qua là do Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo sát sao của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thế hệ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tiền bối tiêu biểu thời dựng Đảng của Đảng bộ Hà Nội; sự tâm huyết, đầy tinh thần trách nhiệm của các đồng chí Bí thư Thành ủy, lãnh đạo chính quyền TP qua các thời kỳ lịch sử; sự đồng thuận của các tầng lớp Nhân dân.

Nhiều bài viết đã đi sâu phân tích, làm rõ những cống hiến to lớn của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo tiền bối tiêu biểu thời dựng Đảng của Đảng bộ Hà Nội trong việc gây dựng phong trào cách mạng thời kỳ vận động thành lập Đảng và Đảng bộ Hà Nội; lập lại Thành ủy Hà Nội sau nhiều lần bị kẻ thù điên cuồng đánh phá; xây dựng, củng cố các tổ chức Đảng và khôi phục phong trào cách mạng ở Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây; lãnh đạo phong trào cách mạng trong những thời điểm cam go như: đấu tranh giành chính quyền trong cách mạng tháng Tám ở Hà Nội, chiến đấu bảo vệ Thủ đô trong 60 ngày đêm, kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược… Tiêu biểu là các đồng chí: Nguyễn Phong Sắc, Đỗ Ngọc Du, Nguyễn Ngọc Vũ, Trần Quý Kiên.

Đồng thời, các tham luận cũng đi sâu phân tích, làm rõ những bài học kinh nghiệm lãnh đạo cách mạng của Đảng bộ Hà Nội – nhân tố quyết định mọi thắng lợi của Hà Nội 95 năm qua.

Gần 10 tham luận đã khẳng định, từ thực tiễn 95 năm lãnh đạo sự nghiệp cách mạng của Đảng bộ Hà Nội đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý như: Đảng bộ Hà Nội luôn quán triệt, vận dụng sáng tạo đường lối của Đảng phù hợp với điều kiện cụ thể của thành phố trong từng thời kỳ lịch sử. Bài học về sự nỗ lực vượt qua khó khăn đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Bài học về khai thác mọi tiềm năng, thế mạnh, huy động hiệu quả mọi nguồn lực của TP, sức mạnh của hệ thống chính trị.

Đồng thời, phát huy dân chủ và sức mạnh đoàn kết của các tầng lớp Nhân dân trong phát triển kinh tế số, phát triển công nghiệp văn hóa, tinh gọn bộ máy theo hướng “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”. Bài học về sự tranh thủ sự quan tâm, giúp đỡ của T.Ư và sự phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành T.Ư cũng như các địa phương, với tinh thần “Cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước”. Bài học về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thường xuyên chăm lo, xây dựng Đảng bộ Hà Nội thực sự trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo niềm tin của nhân dân với Đảng.

Gần 40 tham luận, nội dung phong phú, luận giải khoa học, đã làm rõ tầm vóc, ý nghĩa của sự thành lập Đảng bộ TP Hà Nội và vai trò lãnh đạo của Đảng bộ Hà Nội trong suốt 95 năm qua. Qua đó, khơi dậy lòng tự hào dân tộc, nâng cao niềm tin cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân Thủ đô đối với sự lãnh đạo của Đảng bộ TP.

Đồng thời, góp phần bồi đắp, phát huy truyền thống Hà Nội văn hiến anh hùng, gương mẫu đi đầu, xứng đáng là trái tim của cả nước, tạo tiền để Hà Nội tự tin, tự hào bước vào “kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành Thành phố “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại” – thành phố kết nối toàn cầu; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng Sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.