Google rút lại lời hứa không dùng AI cho quân sự

Trong bản cập nhật về nguyên tắc AI (trí tuệ nhân tạo) mới được phát hành, công ty mẹ của Google – Alphabet – đã nói về cách họ sẽ dùng AI trong tương lai. Đáng chú ý nhất, lời hứa không dùng AI để chế tạo vũ khí, công cụ giám sát hoặc “các công nghệ có thể gây ra tác hại chung” đã bị xóa.

Lằn ranh đỏ về AI của Google

Thuật ngữ lằn ranh đỏ về AI của Google bắt đầu xuất hiện từ năm 2018, khi nhân viên công ty phản đối dự án AI Maven hợp tác với Bộ Quốc phòng Mỹ. Khi đó, hơn 4.000 nhân viên Google đã ký vào bản kiến nghị chấm dứt dự án và yêu cầu công ty không bao giờ “xây dựng công nghệ phục vụ chiến tranh”.

Sau đó Google không gia hạn hợp đồng xây dựng các công cụ AI cho Lầu Năm Góc. Công ty cũng vạch ra lằn ranh đỏ, tuyên bố “các ứng dụng không theo đuổi” liên quan đến AI, trong đó có vũ khí và các công nghệ thu thập hoặc sử dụng thông tin để giám sát vi phạm các chuẩn mực được quốc tế chấp nhận. Những công nghệ gây ra hoặc có khả năng gây ra tác hại chung, vi phạm các nguyên tắc được chấp nhận rộng rãi của luật pháp và nhân quyền quốc tế cũng sẽ không được Google tham gia.

Quyết định vạch ra ranh giới đỏ về AI với vũ khí đã khiến Google không tham gia vào các thỏa thuận quân sự được ký kết bởi các gã khổng lồ công nghệ khác, trong đó có Amazon và Microsoft.

Tuy nhiên, trước những thay đổi quá lớn trong cuộc đua AI, Google đã quyết định rút lại lời hứa của mình. Điều này gây ra nhiều tranh cãi lớn không chỉ trong nội bộ Google mà còn cho thấy một cuộc chuyển mình quan trọng của các công ty công nghệ ở Thung lũng Silicon trong ngành công nghiệp quốc phòng.

Nội bộ Google đang chia rẽ

Theo Business Insider, bản cập nhật về nguyên tắc và đạo đức AI đã thổi bùng làn sóng phản đối mạnh mẽ từ nhân viên Google. Các nhân viên công ty đã bày tỏ sự thất vọng trên bảng tin nội bộ. Một ảnh chế (meme) có nội dung CEO Sundar Pichai đang truy vấn công cụ tìm kiếm của Google với câu hỏi “làm thế nào để trở thành nhà thầu vũ khí?” nhận được nhiều sự chú ý.

Một nhân viên khác chế meme ám chỉ “chúng ta có phải người xấu khi gỡ bỏ lệnh cấm dùng AI cho vũ khí và giám sát?”. Công ty hiện có hơn 180.000 nhân viên. Có thể vẫn còn nhiều tiếng nói ủng hộ quyết định của Google trong việc hợp tác chặt chẽ hơn với chính phủ Mỹ và các khách hàng quân sự, quốc phòng.

Lý lẽ của Google

Người phát ngôn của Google chưa chính thức đưa ra bình luận về việc rút lại “lời hứa AI”. Tuy nhiên, người đứng đầu bộ phận AI, Demis Hassabis, cho biết các hướng dẫn đang được cải tiến trong một thế giới nhiều biến động và AI sẽ “bảo vệ an ninh quốc gia”.

Trong bài đăng trên blog công ty, Hassabis cùng James Manyika – Phó chủ tịch cấp cao phụ trách công nghệ và xã hội của Google – tuyên bố, khi cuộc cạnh tranh toàn cầu để giành vị trí dẫn đầu về AI ngày càng tăng, Google tin rằng AI nên được dẫn dắt bởi tự do, bình đẳng và tôn trọng nhân quyền.

Họ nói thêm: “Chúng tôi tin rằng các công ty, chính phủ và tổ chức chia sẻ những giá trị, cùng nhau hợp tác để tạo ra AI có thể bảo vệ con người, thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu và hỗ trợ an ninh quốc gia”.

Hai lãnh đạo của Google nói rằng hàng tỉ người đang dùng AI trong cuộc sống hằng ngày. Trí tuệ nhân tạo đã trở thành công nghệ đa năng, là nền tảng mà vô số tổ chức và cá nhân sử dụng để xây dựng các ứng dụng. AI đã chuyển từ chủ đề nghiên cứu chuyên biệt trong phòng thí nghiệm thành công nghệ phổ biến như điện thoại di động và internet. Do đó “lời thề AI” của Google từ năm 2018 cũng cần được cập nhật cho phù hợp.

Alphabet cho biết họ có kế hoạch chi 75 tỉ USD trong năm tới, chủ yếu để xây dựng năng lực và cơ sở hạ tầng AI.