Giải phóng cho người phụ nữ bị phù tay voi sau phẫu thuật ung thư vú

Ngày 6/1, thông tin từ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, mới đây, các bác sĩ đơn vị này đã phẫu thuật thành công cho một bệnh nhân bị di chứng phù bạch mạch tay sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú.

Theo đó, sau khi phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, nạo vét hạch do ung thư và xạ trị sau mổ, bà N.T.K.O (64 tuổi) gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt do cánh tay bị sưng to, nặng nề và thường xuyên bị đau nhức.

Dù tình trạng ung thư không hề có hiện tượng tái phát nhưng chứng phù bạch mạch khiến cho cánh tay bệnh nhân thường xuyên bị viêm mô tế bào, mỗi năm phải điều trị nhiều lần.

Đến khám tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, bà O được chẩn đoán bị phù bạch mạch tay sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú và đưa ra phương pháp phẫu thuật điều trị bằng chuyển vạt hạch tự do bằng kỹ thuật siêu vi phẫu.

Ca phẫu thuật diễn ra thành công. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân đã có thể nhìn thấy những thay đổi tích cực trên cánh tay của mình.

PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, nạo vét hạch và xạ trị, nhiều bệnh nhân phải đối mặt với di chứng phù bạch mạch cánh tay.

Đây là một biến chứng gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người bệnh thường phải tìm đến nhiều nơi để chữa chạy nhưng đều không hiệu quả và bệnh sẽ càng ngày càng tiến triển nặng thêm.

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, lý do cánh tay bị sưng to là bình thường bạch mạch được dẫn lưu từ ngoại vi về cơ thể thông qua hệ thống hạch và bạch huyết vùng nách. Trong quá trình điều trị phẫu thuật và xạ trị ung thư vú các hạch và hệ thống bạch huyết sẽ được lấy bỏ hoặc phá hủy để giảm nguy cơ lan rộng của tế bào ung thư.

Do đó, dù bệnh ung thư vú được điều trị ổn định, tuy nhiên sau đó cánh tay của bệnh nhân vẫn có thể sưng to lên dần dần, đây là hiện tượng phù bạch mạch do đường lưu thông đã bị cản trở.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, nguyên lý của siêu vi phẫu chuyển hạch là lấy được một vạt hạch từ một phần bình thường khác của cơ thể (ở các vị trí như bẹn, nách bên lành, hố thuợng đòn,…) để chuyển đến vị trí cánh tay bị phù bạch mạch. Khâu nối vạt hạch đó với các mạch máu nhỏ li ti nơi nhận bằng kỹ thuật siêu vi phẫu.

Nếu vạt hạch sống tốt, nó sẽ giúp dẫn lưu bạch huyết, giảm sưng và cải thiện chức năng vận động của cánh tay. Đồng thời, kỹ thuật hút mỡ tạo hình sẽ giúp thon gọn cánh tay, mang lại thẩm mỹ cho người bệnh.

BSCKII Trần thị Thanh Huyền – thành viên của kíp mổ cho biết, khó khăn lớn nhất ở đây mà rất ít trung tâm trên thế giới thực hiện được kỹ thuật này vì các mạch máu nuôi hạch là các mạch siêu nhỏ đường kính chỉ từ 0.2 – 0.4mm (ước khoảng 1/3, 1/4 que tăm) nên đòi hỏi các phẫu thuật viên vi phẫu dày dặn kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại như kính hiển vi, dụng cụ, chỉ siêu vi phẫu (kích thước có khi chỉ 1/5 – 1/10 sợi tóc).

PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm, ngoài tạo hình chuyển hạch siêu vi phẫu điều trị phù bạch mạch tay, chân, các phẫu thuật viên còn có thể kết hợp tái tạo lại bầu ngực bị cắt bỏ do ung thư bằng chuyển vạt cơ thẳng bụng vi phẫu (Vạt DIEP), vạt cơ lưng to hoặc đơn giản chỉ là đặt túi nâng ngực.

Việc kết hợp thành công hai kỹ thuật đỉnh cao này giúp cho người bệnh vừa được điều trị phù bạch mạch vừa tạo lại sự cân đối cho bầu ngực, mang đến kết quả tối ưu về chức năng và thẩm mỹ chỉ với số lần can thiệp tối thiểu cho người bệnh.