Giá cà phê “tụt dốc”, bất ổn trong giao dịch hàng hóa; thách thức đối với hàng Việt?

Giá cà phê hôm nay 13/3/2025

Giá cà phê thế giới đồng loạt giảm chỉ sau 1 ngày tăng mạnh, là do tác động của việc đồng USD phục hồi.

Giá cà phê trong nước đã tăng rất mạnh trong ngày 12/3, tăng từ 2.000 – 2.700 đồng/kg, giao dịch trong khoảng 132.500 – 134.000 đồng/kg.

Trước mắt, thị trường cà phê chịu ảnh hưởng bởi các biến động của kinh tế vĩ mô xung quanh tỷ giá đồng USD so với các đồng tiền chính khác, khiến đồng Real của Brazil tăng 1,8% giá trị so với USD trong hai tuần đầu tháng 3. Trong bối cảnh đó, các nhà sản xuất có tiềm lực tài chính mạnh tiếp tục hạn chế hoạt động mua bán nội địa với số lượng cà phê còn lại rất ít từ vụ mùa hiện tại, kéo dài từ tháng 7/2024 đến tháng 6/2025.

Áp lực bán hàng từ Việt Nam tăng khi nguồn cung dồi dào. Thị trường chịu áp lực do lo ngại mức giá tăng mạnh có thể khiến nhu cầu giảm sút. Trong khi đó, các quỹ đầu tư đang thu hẹp vị thế mua dài hạn và nhu cầu mua từ các nhà rang xay cũng phần nào giảm sút. Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và các đối tác thương mại đã làm gia tăng sự bất ổn trong giao dịch hàng hoá. Đó là những nguyên nhân góp phần làm giảm giá cà phê trên thị trường hiện nay.

Về nguồn cung Brazil, điều kiện thời tiết đang được theo dõi chặt chẽ khi vụ thu hoạch cà phê robusta dự kiến sẽ bắt đầu trong vài tuần tới, trong khi vụ thu hoạch arabica dự kiến sẽ diễn ra vào khoảng giữa năm. Có báo cáo về lượng mưa giảm trong hai tuần đầu tháng này tại một số khu vực thuộc vùng trồng cà phê của Brazil, bao gồm cả những khu vực xa nhau như Cerrado và São Paulo. Tuy nhiên, phần lớn độ ẩm trong đất được báo cáo là ở mức bình thường nhờ lượng mưa trung bình theo mùa kéo dài đến tháng 2. Lượng mưa ở các khu vực trồng arabica tiếp tục được theo dõi chặt chẽ, vì cây trồng đang trong giai đoạn phát triển và phần lớn không được tưới tiêu mà phụ thuộc vào thời tiết.

Tổ chức cà phê thế giới (ICO) cho biết, giá cà phê toàn cầu đã xác lập đỉnh mới trong tháng 2 và ghi nhận mức trung bình hàng tháng cao nhất từ trước đến nay, vượt qua kỷ lục cũ là 305,1 US Cent/lb ghi nhận được vào tháng 3/1977. Tuy nhiên, sau khi đạt đỉnh 375 US cent/lb trong ngày 13/2, giá cà phê đã bất ngờ đảo chiều và giảm xuống.

Một số yếu tố đã kích hoạt hoạt động chốt lời, dẫn đến giảm giá, và điều này tiếp tục được củng cố bởi các yếu tố về dòng tiền, nhu cầu thanh khoản và tín dụng thương mại gia tăng làm tăng chi phí và rủi ro trong kinh doanh. Hệ quả là các ngân hàng có thể e ngại cung cấp thêm thanh khoản, hạn chế khả năng mua hàng của các nhà giao dịch, từ đó ảnh hưởng đến việc nắm giữ lượng hàng tồn kho, giảm nhu cầu và chênh lệch giá…

Giá cà phê trong nước ngày 12/3 tăng từ 2.000 – 2.700 đồng/kg tại một số địa phương thu mua trọng điểm. (Nguồn: Foodyoushouldtry)

Ghi nhận của Thế giới & Việt Nam, chốt phiên giao dịch ngày 12/3, giá cà phê robusta trên sàn ICE Futures Europe London kỳ hạn giao hàng tháng 5/2025 giảm 44 USD, giao dịch tại 5.508 USD/tấn. Kỳ hạn giao hàng tháng 7/2025 giảm 29 USD, giao dịch tại 5.484 USD/tấn. Khối lượng giao dịch trung bình thấp.

Giá cà phê arabica trên sàn ICE Futures US New York giảm, kỳ hạn giao hàng tháng 5/2025 giảm 7 Cent, giao dịch tại 386,75 Cent/lb. Trong khi, kỳ hạn giao tháng 7/2025 giảm 5,85 Cent giao dịch tại 378,55 Cent/lb. Khối lượng giao dịch cao.

Niên vụ 2023-2024 ghi nhận nhiều biến động nhưng cũng mang lại kết quả tích cực cho ngành cà phê Việt Nam. Theo Tổng cục Hải quan, cả nước xuất khẩu 1.476.842 tấn cà phê, thu về 5,425 tỉ USD. Dù sản lượng giảm 11,3% so với niên vụ trước, giá trị xuất khẩu vẫn tăng gần 33% nhờ giá cao kỷ lục, lần đầu tiên vượt 100.000 đồng/kg và hiện trên 120.000 đồng/kg.

Xuất khẩu cà phê đã vượt mốc 5 tỉ USD, mặc dù có tiềm năng lớn và là một trong những quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức.

Dù là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn, nhưng chất lượng cà phê Việt Nam vẫn chưa đồng đều và chưa thể đạt được mức độ cao nhất so với các quốc gia khác. Cà phê Việt Nam chủ yếu là cà phê robusta, và chất lượng của loại cà phê này chưa được nâng cao đầy đủ để cạnh tranh với các loại cà phê arabica cao cấp hơn.

Một phần lớn diện tích trồng cà phê ở Việt Nam vẫn dựa vào phương pháp canh tác truyền thống, có thể dẫn đến việc sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón hóa học không kiểm soát, gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Việc chuyển đổi sang mô hình canh tác bền vững, hữu cơ đòi hỏi chi phí và thời gian đầu tư lớn và không phải nông dân nào cũng sẵn sàng thay đổi.

Thời tiết khắc nghiệt, bao gồm nắng nóng và mưa lớn thất thường, đang ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng cây cà phê. Điều này làm cho sản lượng cà phê trở nên không ổn định và có thể khiến nông dân gặp khó khăn trong việc duy trì thu nhập ổn định.

Vấn đề thiếu giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng cũng là một thách thức rất lớn, khi hầu hết cà phê Việt Nam vẫn chủ yếu được xuất khẩu dưới dạng hạt thô hoặc cà phê nhân, thay vì các sản phẩm có giá trị gia tăng cao như cà phê rang xay hay các sản phẩm pha chế cao cấp. Điều này khiến ngành cà phê Việt Nam chưa tận dụng được hết giá trị và tiềm năng lợi nhuận từ cà phê.

Trong khi đó, ngành cà phê Việt Nam thiếu nguồn nhân lực có tay nghề cao trong các lĩnh vực như chế biến cà phê, nghiên cứu và phát triển sản phẩm, cũng như marketing. Điều này hạn chế khả năng nâng cao chất lượng và gia tăng giá trị cho sản phẩm cà phê.

Về cạnh tranh trên thị trường quốc tế, cà phê Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia sản xuất cà phê khác như Brazil, Colombia, Ethiopia, và Indonesia. Điều này đòi hỏi ngành cà phê Việt Nam phải không ngừng đổi mới và cải tiến chất lượng sản phẩm để giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Để vượt qua những thách thức này, ngành cà phê Việt Nam cần đẩy mạnh cải tiến chất lượng, áp dụng công nghệ cao vào sản xuất, phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng và chú trọng đến yếu tố bền vững trong canh tác.