Các tuyến cáp quang biển Việt Nam đang sử dụng bắt đầu gặp sự cố từ cuối năm 2022 và rải rác sang đầu năm 2023 trước khi toàn bộ 5 tuyến đều lỗi. Tháng 2.2023, những đơn vị đang quản lý cáp quang biển đã dự kiến hoàn thành một phần vào tháng 3 nhưng tới nay đã quá kế hoạch gần một tháng vẫn chưa có tuyến nào sửa xong.
Theo lý giải của một nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) tại Việt Nam, quá trình sửa chữa các tuyến cáp biển không đơn giản. Ngoài vấn đề cáp nằm sâu dưới đáy đại dương, cần tới các đội kỹ thuật chuyên dụng thì đặc thù kết nối đa quốc gia cũng buộc đơn vị sửa chữa phải xin phép và được sự đồng thuận của các nước liên quan mới có thể tiếp cận vị trí cần xử lý. Thời tiết cũng là một trong những vấn đề có ảnh hưởng tới kế hoạch.
Internet chưa phục hồi hoàn toàn sau gần nửa năm diễn ra sự cố
Đã gần nửa năm, các sự cố vẫn chưa được khắc phục trên cả 5 tuyến và sớm nhất có thể phải chờ đến cuối tháng 4 mới có tuyến trở lại hoạt động bình thường. Trong giai đoạn này, các nhà mạng đã phải chuyển hướng sang những tuyến cáp trên đất liền để đảm bảo lưu lượng kết nối.
Tuyến đất liền phổ biến nhất là theo hướng kết nối với Trung Quốc đến Hồng Kông. Ngoài ra, các tuyến đất liền theo hướng qua Campuchia, Thái Lan đến Singapore cũng được sử dụng để san tải, đảm bảo lưu lượng và kết nối trong nước đi quốc tế.
Các tuyến cáp quang biển hiện tại của Việt Nam (chiếm tới 99% lưu lượng từ trong nước đi quốc tế) gồm AAE-1 (lỗi từ cuối tháng 11.2022), APG (tháng 12.2022), AAG (tháng 1.2023), IA (cuối tháng 1.2023). Tới tháng 2.2023, tuyến cáp biển “già nhất” là SMW-3 gặp sự cố, đánh dấu lần đầu tiên cả 5 hướng kết nối xuyên biển của Việt Nam bị trục trặc.
Dù là đơn vị sử dụng lưu lượng trên tuyến cáp, ISP Việt không thể chủ động can thiệp, sửa chữa vì cáp quang biển được quản lý, điều hành và sở hữu bởi liên minh gồm nhiều doanh nghiệp viễn thông ở những quốc gia khác nhau.
Hiện tại, kết nối internet trong nước đi quốc tế được khắc phục một phần sau khi Bộ Thông tin và Truyền thông có chỉ đạo ISP mở thêm dung lượng cáp trên đất liền, chia sẻ và ứng cứu lưu lượng với nhau.
Tại hội nghị giao ban hôm 7.4, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề cập đến tình trạng của 5 tuyến cáp, nhấn mạnh hạ tầng nền kinh tế số không thể tiếp tục kém ổn định và thiếu bền vững như vừa qua. Kế hoạch 2 năm tới, Bộ đặt mục tiêu Việt Nam sẽ có 10 tuyến cáp quang biển, 3 trong số này sẽ do doanh nghiệp trong nước làm chủ để tránh bị phụ thuộc vào liên minh.
