[Emagazine] Công nghệ 3D và những trái tim được hồi sinh

Trong khoảnh khắc mong manh của sự sống, khi trái tim yếu ớt đập trong lồng ngực, sự xuất hiện của những tiến bộ công nghệ trong y học chính là một phép màu. Câu chuyện về mổ nội soi tim 3D tại Bệnh viện E chính là minh chứng cho điều kỳ diệu ấy.

Vào dịp gần kề Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2), trong lúc bận rộn với những công việc hằng ngày, TS. Nguyễn Công Hựu, Giám đốc Bệnh viện E chia sẻ về những tiến bộ nổi bật trong lĩnh vực phẫu thuật tim mạch mà bệnh viện đang dẫn đầu, đặc biệt là kỹ thuật mổ nội soi tim 3D.

Trong căn phòng làm việc nhỏ gọn của mình, với ánh mắt trầm tư, nhưng đầy nhiệt huyết, TS. Hựu không chỉ nói về thành công của những ca mổ, mà còn nhấn mạnh những khó khăn, thách thức và những giọt mồ hôi, công sức mà đội ngũ bác sỹ bệnh viện đã dày công nỗ lực để mang lại cuộc sống mới cho bệnh nhân.

Mỗi câu chuyện về những ca phẫu thuật tim 3D thành công, mỗi cuộc đời được cứu sống, đều là món quà vô giá mà ngành Y tế Việt Nam nhận được trong ngày lễ đặc biệt này – dịp để tôn vinh những người thầy thuốc đang ngày đêm cống hiến cho sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Trong thế giới y học, nơi mỗi giây phút đều có thể quyết định sự sống và cái chết, những tiến bộ công nghệ luôn mang lại kỳ tích không thể ngờ. Một trong những đột phá đặc biệt nhất gần đây chính là kỹ thuật mổ tim 3D tại Bệnh viện E, nơi mà những trái tim yếu ớt, đầy tổn thương đã được các bác sỹ hồi sinh nhờ công nghệ cao.

Phương pháp mổ nội soi tim 3D không chỉ là một bước tiến về kỹ thuật, mà còn là một thông điệp đầy cảm động về sức mạnh của khoa học, sự cống hiến của con người và niềm tin vào khả năng vượt qua nghịch cảnh.

Với đường rạch nhỏ chỉ từ 3-5 cm hoặc thậm chí qua các lỗ mở nhỏ dưới 1,5 cm vào khoang lồng ngực, phương pháp này khắc phục được nhược điểm của mổ mở truyền thống (cưa xương ức và đường rạch dài 15-20 cm giữa ngực). Vết mổ của phương pháp mổ nội soi nhanh liền, hạn chế nhiễm trùng, loại trừ viêm xương ức, và sẹo mổ nhỏ đẹp, nằm giấu trong các nếp lằn tự nhiên của cơ thể, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng và tự tin hơn trong cuộc sống.

Đây là kết quả của một quá trình làm việc miệt mài, hội nhập quốc tế và không ngừng cập nhật tiến bộ y học, công nghệ của các bác sỹ Bệnh viện E thời gian qua khi thực hiện thành công “Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước về mổ tim nội soi 3D”. Nhờ sự nghiên cứu, học tập nghiêm túc, bài bản, Bệnh viện E đã trở thành một trong những cơ sở hiếm hoi tại Việt Nam có khả năng thực hiện phẫu thuật tim nội soi thường quy với hệ thống công nghệ 3D.

Một ví dụ điển hình là trường hợp của ông N.V.T (Nghệ An), người từng mổ mở thay van tim cách đây 10 năm. Sau đó, ông chỉ dùng thuốc cũ mà không đi khám lại. Khi ông gặp khó thở và được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện E, các bác sỹ phát hiện van tim đã bị kẹt và hình thành huyết khối trong buồng tim. Để cứu sống bệnh nhân, một ca phẫu thuật mổ lại là cần thiết.

Tuy nhiên, nếu mổ mở như lần trước, các bác sỹ sẽ phải mở lại phần xương ức đã được cưa, điều này có thể gây rủi ro vì cơ tim có thể bị rách do dính sát vào xương. Với kinh nghiệm nhiều năm triển khai kỹ thuật mổ nội soi, các bác sỹ tại Bệnh viện E đã quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi dù đây là một ca cấp cứu chưa từng có tiền lệ. Sau khi hội chẩn và sử dụng các thiết bị hiện đại, ca phẫu thuật đã thành công và bệnh nhân được ra viện chỉ sau một tuần.

Cũng là một bệnh nhân may mắn nhờ mổ nội soi 3D, chị H.X.M (27 tuổi, Hải Phòng) đã vượt qua một ca phẫu thuật khó khăn khi bị khối u rất lớn trong buồng tim. Khối u đã chèn ép các mạch máu và có nguy cơ gây tắc mạch. Sau khi hội chẩn, các bác sỹ Bệnh viện E quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi cấp cứu.

Ca phẫu thuật vô cùng phức tạp, bởi khối u nằm sâu dưới tâm thất, nơi có nhiều dây chằng và cột cơ và đã dính vào các dây này. Nhờ vào hệ thống nội soi 3D, các bác sỹ đã loại bỏ thành công khối u mà không làm tổn thương các cấu trúc xung quanh. Sẹo vết mổ rất nhỏ và chỉ sau vài ngày, bệnh nhân đã ổn định và có thể về nhà ăn Tết. Đây chỉ là hai trong số hàng nghìn ca bệnh đã được điều trị thành công bằng kỹ thuật mổ nội soi 3D tại Bệnh viện E.

Tại Bệnh viện E, kỹ thuật mổ nội soi tim 3D đã được ứng dụng thành công trong điều trị nhiều bệnh lý tim mạch phức tạp, từ các bệnh lý về van tim, tim bẩm sinh, thông liên nhĩ, khối u trong tim cho đến các trường hợp huyết khối. Đặc biệt, Bệnh viện còn tiên phong trong mổ nội soi đa van tim, một kỹ thuật hiện chưa được nhiều trung tâm tim mạch áp dụng rộng rãi.

Nói về ưu điểm của phương pháp này, theo TS.Nguyễn Công Hựu, phẫu thuật tim truyền thống, với việc mở xương ức để tiếp cận cơ tim, đòi hỏi bệnh nhân phải mất nhiều tháng để hồi phục, dễ gặp phải biến chứng viêm xương hoặc nhiễm trùng. Trong khi đó, mổ nội soi tim 3D, với việc chỉ thực hiện các vết mổ nhỏ, mang lại rất nhiều lợi ích vượt trội như giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nhờ vào việc không cần phải mở xương ức, tim và phổi không bị phơi bày ra ngoài, giảm tối đa nguy cơ nhiễm trùng và tổn thương trong quá trình phẫu thuật.

Nếu như mổ mở yêu cầu bệnh nhân phải nghỉ ngơi dài ngày, thì mổ nội soi giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng chỉ sau vài tuần, rút ngắn thời gian nằm viện và trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường. Đường mổ được “giấu” dưới các nếp gấp tự nhiên của cơ thể, giúp bệnh nhân không lộ sẹo mổ, đặc biệt là với phụ nữ, giúp họ tự tin hơn sau phẫu thuật.

Dẫu mang lại nhiều lợi ích, nhưng mổ tim nội soi, đặc biệt là mổ tim nội soi 3D, đòi hỏi bác sỹ phải có tay nghề cao và được đào tạo bài bản. Cùng với đó, phương pháp này cần trang bị những thiết bị y tế hiện đại, đặc biệt là các dụng cụ nội soi chuyên dụng có giá thành cao, tạo nên một thách thức không nhỏ đối với các cơ sở y tế.

Mặc dù có rất nhiều ưu điểm, nhưng chi phí của mổ nội soi tim 3D thường cao hơn so với phương pháp mổ mở truyền thống, vì vậy, kỹ thuật này chưa thể áp dụng rộng rãi trong tất cả các cơ sở y tế. Điều này cũng là lý do khiến mổ tim nội soi 3D chủ yếu được thực hiện tại các bệnh viện công lớn, như Bệnh viện E, trong khi các cơ sở y tế tư nhân vẫn chưa thể áp dụng rộng rãi.

Giữa sự đau đớn và lo âu của người bệnh, nơi những ca phẫu thuật tưởng chừng như vô vọng lại được thay thế bằng những hy vọng mới, khi những trái tim tổn thương được hồi sinh. Đằng sau thành công ấy là những bàn tay tận tụy, những trái tim nhiệt huyết của đội ngũ bác sỹ, cùng với sự dũng cảm của những người bệnh đã vượt qua những rào cản để tìm lại niềm tin vào cuộc sống.

Được biết, 15 năm trước, các cơ sở mổ tim tại Việt Nam vô cùng hạn chế, điều kiện phương tiện thiếu thốn và nhân lực thiếu hụt, khiến số lượng ca phẫu thuật tim bị hạn chế. Tình trạng quá tải khiến nhiều bệnh nhân phải chờ đợi hàng tháng trời, có người phải đi ra nước ngoài để điều trị. Phương pháp mổ tim truyền thống lúc bấy giờ là mở xương ức bằng một vết rạch dài 10-20 cm giữa ngực, gây tổn thương lớn và kéo dài thời gian phục hồi.

Cách mổ này cũng làm tăng nguy cơ viêm xương, khiến bệnh nhân phải nằm viện lâu, chăm sóc phức tạp và tốn kém. Đặc biệt, ở trẻ em, phương pháp này còn gây biến dạng lồng ngực khi lớn lên.

Nhận thấy những hạn chế của phương pháp mổ truyền thống, GS. Lê Ngọc Thành, Giám đốc Bệnh viện E khi ấy, đã cùng ekip phẫu thuật tim sang Mỹ học về mổ nội soi tim. Sau đó, Bệnh viện E mạnh dạn triển khai các công trình nghiên cứu, cập nhật công nghệ và cải tiến kỹ thuật, đặc biệt là nghiên cứu về mổ nội soi tim cho các bệnh lý tim bẩm sinh và mắc phải. Nhờ những nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước này, kỹ thuật mổ nội soi đã được triển khai thành công tại Bệnh viện E, nâng cao chất lượng điều trị và chất lượng sống của bệnh nhân sau mổ.

Bệnh viện E đã tiên phong trong việc áp dụng hệ thống nội soi 3D, giúp các bác sỹ thực hiện các ca mổ phức tạp như phẫu thuật van hai lá, các bệnh tim bẩm sinh, thông liên nhĩ, khối u tim và huyết khối. Đặc biệt, kỹ thuật mổ nội soi qua các lỗ nhỏ và mổ nội soi đa van tim hiện vẫn là một kỹ thuật còn rất hiếm có ở các trung tâm y tế khác.

Mổ tim là một kỹ thuật rất phức tạp và mổ tim nội soi càng khó khăn hơn, đòi hỏi bác sỹ phải có tay nghề cao, được đào tạo bài bản và có trang thiết bị hiện đại. Đặc biệt, mổ tim nội soi 3D yêu cầu sự phối hợp nhịp nhàng của các ekip: từ máy tim phổi, gây mê, đến phẫu thuật viên chính và các bác sỹ phụ mổ. Không phải tất cả bệnh nhân đều có thể thực hiện mổ nội soi và kỹ thuật này yêu cầu một quá trình sàng lọc rất kỹ càng. Bệnh nhân cũng phải chi trả nhiều hơn cho phương pháp này, vì vậy, kỹ thuật mổ nội soi tim chưa thể áp dụng rộng rãi như mổ truyền thống.

Ở Việt Nam, hiện nay chỉ có một số ít cơ sở y tế công lập thực hiện mổ tim, trong khi y tế tư nhân chưa phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này. Các trung tâm tim mạch trên cả nước chủ yếu thực hiện mổ tim mở, mặc dù có một vài bệnh viện thực hiện mổ tim nội soi nhưng không phải thường xuyên và số lượng ca mổ còn hạn chế.

Nhờ vào thành công của các nghiên cứu tại Bệnh viện E, Bộ Y tế đã đầu tư hệ thống phẫu thuật tim nội soi 3D, đưa kỹ thuật này trở thành quy trình phẫu thuật thường quy tại bệnh viện. Với sự đầu tư về đào tạo, nghiên cứu và trang bị phương tiện hiện đại, kỹ thuật mổ tim nội soi tại Bệnh viện E đang ngày càng phát triển mạnh mẽ.

Tính đến nay, theo TS. Nguyễn Công Hựu, Bệnh viên E  đã thực hiện khoảng 1.000 ca mổ tim mỗi năm, trong đó hơn 70% ca phẫu thuật là mổ nội soi và ít xâm lấn, phục vụ cả người lớn và trẻ em. Trung tâm Tim mạch của Bệnh viện trở thành một trong những trung tâm tim mạch lớn và uy tín nhất cả nước, đặc biệt trong lĩnh vực mổ tim nội soi. Với đội ngũ bác sỹ hơn 50 người, tay nghề vững vàng và có khả năng chia sẻ kinh nghiệm với các đồng nghiệp quốc tế, Bệnh viện E tự hào là một trung tâm phẫu thuật tim uy tín của cả nước.

Cuộc sống là những chuyến đi dài, nơi có những hành trình vượt qua thử thách, đối diện với nguy hiểm, và đôi khi, chỉ cần một cơ hội nhỏ để sống lại. Trong những khoảnh khắc đó, các thầy thuốc, với trái tim đầy lòng nhân ái và tay nghề vững vàng, chính là những người mang lại ánh sáng hy vọng. Những ca phẫu thuật tim mạch đầy thử thách, dù là mổ mở hay mổ nội soi, đều là minh chứng cho sự kiên trì và tình yêu nghề không ngừng nghỉ của các bác sỹ.

Nhìn những bệnh nhân điều trị khỏi bệnh, ra viện với nụ cười mãn nguyện, cuộc sống quay lại với những hy vọng mới, không thể không cảm động và biết ơn những người thầy thuốc đã dành cả đời mình để cứu sống bao trái tim. Giây phút mà một bệnh nhân có thể nhìn thấy con mình trưởng thành, có thể nắm tay người thân trong những khoảnh khắc bình yên, chính là phần thưởng lớn nhất cho tất cả sự hy sinh, cống hiến mà các bác sỹ của Bệnh viện E đã dành cho nghề.

Mỗi trái tim hồi sinh là một câu chuyện không lời, là niềm hạnh phúc lớn lao của cả bệnh nhân và đội ngũ y bác sỹ. Và trong ngày tôn vinh đội ngũ những người mặc áo blouse trắng, xin gửi những lời chúc sức khỏe, bình an đến những người thầy thuốc, những chiến binh thầm lặng mà cao cả. Những người đã, đang và sẽ tiếp tục mang lại niềm hy vọng và sự sống cho biết bao trái tim, xứng đáng nhận được tất cả sự yêu mến, mến phục từ cộng đồng.