Dù thành viên sốc vì hành động của Tổng thống Trump, NATO vẫn quyết bám víu Mỹ đến cùng, nói ‘ngớ ngẩn’ nếu xa rời ‘vòng tay’ Washington

Tổng thư ký NATO Mark Rutte phát biểu với báo giới ở Bỉ ngày 3/2. (Nguồn: NATO)

Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã đến Brussels, Bỉ, để tham dự một cuộc họp không chính thức của các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) nhằm thảo luận về vấn đề quốc phòng châu Âu.

Hãng tin AFP dẫn phát biểu của ông Rutte với báo giới sau khi gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer bên lề cuộc họp nói rõ: “Giữa các đồng minh luôn có những vấn đề – mọi thứ không phải lúc nào cũng êm đẹp và suôn sẻ. Nhưng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng tình trạng này sẽ không cản trở quyết tâm chung trong duy trì sức mạnh răn đe”.

Tổng thống Trump đã khiến một số đối tác thân cận nhất của Washington bị sốc khi quyết định áp thuế với Canada – quốc gia thành viên NATO, đồng thời đe dọa sẽ thực hiện chính sách tương tự với Liên minh châu Âu (EU).

Việc nhắm vào các đồng minh của Mỹ trong NATO càng làm suy giảm thêm niềm tin vào cam kết của xứ cờ hoa với các đồng minh, sau khi ông Trump từng gây nghi ngờ về thiện chí bảo vệ châu Âu.

Ngoài các mối đe dọa về thương mại, người đứng đầu Nhà Trắng còn gây áp lực đối với Đan Mạch – một quốc gia thành viên khác của NATO, thông qua tuyên bố sẽ kiểm soát vùng lãnh thổ tự chủ Greenland của nước này.

Khi được hỏi liệu châu Âu có nên lập kế hoạch tự vệ mà không cần sự hỗ trợ của Mỹ hay không, Tổng thư ký NATO phản bác, việc hình dung liên minh quân sự này không có vai trò then chốt của Mỹ là “suy nghĩ ngớ ngẩn”.

Theo ông Rutte, hệ thống phòng thủ châu Âu “sẽ vô hiệu” nếu thiếu Mỹ: “Một NATO, hay bất cứ cái tên nào mà tổ chức này khi đó được gọi, sẽ không trụ vững nếu không có Washington, vì nhiều lý do… Việc tốt nhất mà phương Tây có thể làm là đoàn kết và tôi biết tư duy này vẫn chiếm ưu thế ở Mỹ, kể cả tại Nhà Trắng”.

Ông Rutte cũng tìm cách xoa dịu mong muốn thâu tóm Greenland của Tổng thống Trump bằng cách đề xuất NATO nên đóng vai trò lớn hơn trong công cuộc tăng cường phòng thủ tại khu vực Bắc Cực đang tranh chấp.

Ông nêu rõ: “Tôi cho rằng điều rất hữu ích là Tổng thống Trump đã cảnh báo chúng ta về việc có một vấn đề địa chính trị và chiến lược đang diễn ra ở vùng Bắc Cực… Với tư cách một liên minh, chúng tôi sẽ luôn tìm cách tốt nhất để đảm bảo khả năng giải quyết những thách thức đó”.

Tương tự quan điểm của ông Rutte, cũng tại cuộc họp ở Bỉ, tân Thủ tướng nước này Bart De Wever tuyên bố, việc cho rằng châu Âu có thể tự phòng thủ là một sai lầm, đồng thời nhấn mạnh, lục địa này cần duy trì liên minh với Mỹ trong khuôn khổ NATO.

Ông Wever cũng cam kết chính phủ mới của ông sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 2% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), mức mà NATO quy định hồi năm 2014.