Động thái mới liên quan quyền có quốc tịch Mỹ theo nơi sinh

Quyền Tổng chưởng lý Mỹ Sarah Harris cho hay trong 3 đơn xin khẩn cấp được nộp đồng thời trong các trường hợp khác nhau về kế hoạch của ông Trump chấm dứt quyền có quốc tịch Mỹ theo nơi sinh rằng đó là một yêu cầu “khiêm tốn”, theo Đài NBC News.

Đáng chú ý, bà Harris không yêu cầu tòa án đưa ra quyết định về bản chất của kế hoạch đó sẽ áp dụng trên toàn quốc. Thay vào đó, chính quyền Trump muốn tòa án hạn chế các lệnh của tòa án cấp dưới đối với các cá nhân hoặc nhóm đã kiện sắc lệnh của Tổng thống Trump và có khả năng là những người sống ở các tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo đã phản đối sắc lệnh đó.

Sau lễ nhậm chức ngày 20.1, Tổng thống Trump, thuộc đảng Cộng hòa, đã ra lệnh cho các cơ quan của Mỹ từ chối công nhận quyền công dân của trẻ em sinh ra tại Mỹ nếu không có người nào trong cha hoặc mẹ của các bé là công dân Mỹ hay thường trú nhân hợp pháp, theo Reuters.

Bà Harris cũng yêu cầu tòa án cho phép các cơ quan có thể làm việc về cách thức thực hiện lệnh hành pháp do ông Trump ban hành vào ngày đầu tiên nhậm chức, nếu lệnh này có hiệu lực. Nếu yêu cầu được chấp thuận, chính quyền Trump có thể tiến hành xây dựng chính sách của mình và cố gắng thực hiện theo một số hình thức, theo NBC News.

Hầu hết các chuyên gia pháp lý đều cho rằng đề xuất trên sẽ thất bại và khó có thể được đưa vào thực hiện vì Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ nêu rõ rằng bất kỳ ai sinh ra tại Mỹ đều là công dân Mỹ. Cần có ít nhất 5 phiếu đồng ý tại Tòa án Tối cao gồm 9 thẩm phán để có thể chấp thuận yêu cầu khẩn cấp.

Các luật sư của ông Trump lập luận rằng quyền có quốc tịch Mỹ theo nơi sinh nên được giới hạn cho những người có ít nhất một trong hai cha mẹ là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân.

Việc chính quyền Trump nộp 3 đơn xin khẩn cấp nói trên xuất phát từ 3 trường hợp trên cả nước phản đối kế hoạch chấm dứt quyền có quốc tịch theo nơi sinh. Các thẩm phán liên bang ở 3 bang Maryland, Massachusetts và Washington đều phán quyết rằng kế hoạch này có khả năng vi hiến nên đã ngăn chặn. Các tòa phúc thẩm đã duy trì những phát hiện sơ bộ như thế và từ chối hoãn phán quyết.

Các phán quyết của tòa án cấp dưới áp dụng cho cả nước, nhưng bà Harris lập luận trong hồ sơ của mình rằng các thẩm phán không có quyền ra phán quyết có phạm vi rộng rãi như trên. Những lệnh ngăn chặn rộng rãi như thế “làm tổn hại đến khả năng thực hiện chức năng của nhánh hành pháp”, theo bà Harris.

Bà Harris cũng lập luận rằng các tiểu bang không có tư cách pháp lý để kiện, nói rằng họ không thể đưa ra các khiếu nại về Tu chính án thứ 14 thay mặt cho cư dân của mình, theo NBC News.