Luật Đất đai (sửa đổi) đang được Quốc hội khóa XV xem xét thảo luận và dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ sáu. Nhiều doanh nghiệp ở Hà Tĩnh đặt kỳ vọng Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua sẽ sớm góp phần giải quyết các vấn đề vướng mắc, tồn tại, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, tạo điều kiện tiếp cận đất đai một cách bình đẳng, minh bạch và phát huy tối đa nguồn lực đất đai.
Một trong số đó, nhiều ý kiến doanh nghiệp cho rằng, khi thực hiện Luật Đất đai 2013, công tác thu hồi đất trên địa bàn Hà Tĩnh cho đến nay được thực hiện tương đối tốt. Tuy vậy, việc thu hồi đất các dự án chậm tiến độ còn nhiều vướng mắc, bất cập gây thiệt hại cho nhà đầu tư.
Ông Trần Văn Phong- Giám đốc Công ty TNHH Hồng Hoàng cho rằng: “Theo quy định tại Điểm i Khoản 1 Điều 64, Điều 82 và Điều 92 Luật Đất đai 2013 thì các dự án bị thu hồi đất do chậm tiến độ, nhà đầu tư sẽ không được bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất”.
“Nếu thu hồi đất các dự án chậm tiến độ theo Luật Đất đai, chủ đầu tư sẽ không được bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, quỹ đất này được đưa vào quỹ đất để đấu giá, các chủ đầu tư không được thực hiện các quyền có liên quan. Điều này gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư và nhà đầu tư thường khiếu kiện do không được bồi thường về đất, tài sản và các chi phí đầu tư vào đất”, ông Trần Văn Phong nói.
Trong khi đó, quy định tại Điều 4 Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT- BTP, ngày 4/4/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Tư pháp thì quỹ đất thu hồi của các dự án chậm tiến độ sẽ được đưa vào để đấu giá quyền sử dụng đất; Nhà nước thu hồi đất của người bán tài sản gắn liền với đất thuê để cho người mua tài sản tiếp tục thuê đất.
Mặt khác, theo Nghị định số 01/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số Nghị định chi tiết thi hành Luật Đất đai, trong đó tại khoản 14 Điều 2 (bổ sung Điều 15b vào Nghị định số 43/2014/NĐ-CP) quy định cách xử lý quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất khi thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật thì chủ đầu tư được tiếp tục sử dụng đất 24 tháng kể từ ngày dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động.
Trong thời hạn 24 tháng kể từ khi dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động theo quy định, chủ đầu tư được thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, bán tài sản hợp pháp gắn liền với đất cho nhà đầu tư khác theo quy định của pháp luật.
Doanh nghiệp cho rằng, phần lớn các dự án chậm tiến độ đã hình thành khối lượng lớn tài sản trên đất do chủ đầu tư đã thực hiện, một số khu đất đã trả tiền một lần cho các thời gian thuê nên không đủ điều kiện để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 119 Luật đất đai 2013. Mặt khác, tại khoản 3 Điều 5 Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định về tài sản và vốn đầu tư hợp pháp của doanh nghiệp và chủ đầu tư sở hữu doanh nghiệp không bị quốc hữu hóa, không bị tịch thu bằng biện pháp hành chính.
Ông Nguyễn Giang Nam – Giám đốc Công ty TNHH MTV Như Hoàng đặt kỳ vọng, Luật Đất đai (sửa đổi) sớm được Quốc hội khoá XV thông qua tại Kỳ họp này sẽ có những quy định đối với tài sản do nhà đầu tư tạo lập, số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã nộp một lần cho cả thời gian thuê thì sẽ được đưa ra đấu giá và hoàn trả lại cho nhà đầu tư bị thu hồi đất do chậm thực hiện tiến độ dự án. Phương án này nhằm thuận lợi hơn trong việc xử lý các dự án chậm tiến độ, hạn chế khiếu kiện, khiếu nại liên quan đến việc thu hồi các dựa án chậm tiến độ.
Ngoài nội dung trên, Luật với nhiều nội dung được điều chỉnh, đổi mới doanh nghiệp kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết những vướng mắc, tồn tại từ thực tiễn sử dụng đất của doanh nghiệp, từ đó nâng cao hiệu lực,hiệu quả góp phần khơi thông, tháo gỡ các nút thắt trong triển khai dự án đầu tư do vướng cơ chế, chính sách về pháp luật đất đai, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng.
