Chiều 17.8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo kế hoạch, đề cương giám sát về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội 2015 – 2023.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên thảo luận chiều 17.8
Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đoàn giám sát sẽ thực hiện giám sát trực tiếp về quản lý thị trường bất động sản, nhà ở xã hội tại 8 bộ, cơ quan, gồm: Bộ Xây dựng, Bộ KH-ĐT, Bộ Tài chính, Bộ TN-MT, Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước.
Ngoài ra, 12 địa phương gồm: Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, Bình Dương, Bình Thuận, Đồng Nai, Khánh Hòa, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hưng Yên cũng trong diện giám sát lần này.
Góp ý kế hoạch giám sát, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng đoàn giám sát nên nghiên cứu kỹ các báo cáo tổng kết thi hành luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản và các báo cáo thẩm tra của Bộ Tư pháp.
Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu đô thị hóa nhanh quá thì sẽ “có những dãy nhà không ai ở, có những khu phố ma, thị trấn ma, những thành phố không có người ở”. Ngược lại, nếu đô thị hóa chậm hơn so với công nghiệp hóa thì những thiết chế về nhà ở và những thiết chế về xã hội sẽ bất cập, dẫn đến vấn đề bất ổn về xã hội.
Vì thế, vai trò điều tiết, cấp phép rất quan trọng. Thực tế có thời kỳ cấp ào ạt ra, có lúc lại không có, mất cân đối cung – cầu. “Không chỉ mất cân đối cung – cầu mà mất cân đối về từng cơ cấu. Cơ cấu nhà ở cao cấp, biệt thự thì nhiều nhưng lại thiếu nhà giá bình dân hơn hoặc nhà có thu nhập thấp hơn, thiếu nhà ở xã hội”, Chủ tịch Quốc hội nêu.
Chủ tịch Quốc hội cũng dẫn chứng việc phát triển nhà ở xã hội, có đề nghị nên xác định làm loại nhà ở này chỉ nên cho thuê trả dần hoặc mua trả góp, sẽ tránh được hiện tượng mua đi bán lại, chuyển nhượng.
“Còn nếu vẫn mua đứt bán đoạn thì đây là phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ, chứ không phải nhà ở xã hội. Hiện, ranh giới này không rõ nên thực tế xuất hiện tình trạng trục lợi chính sách”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Mặt khác, theo Chủ tịch Quốc hội, kế hoạch, đề cương giám sát bất động sản phải xác định rõ vấn đề then chốt của thị trường nhà ở gắn với đất đai cần giải quyết là gì để đề xuất giải pháp khắc phục căn cơ. “Mục tiêu của chúng ta không phải là có sở hữu nhà, mà giải quyết có nơi ở và chỗ ở”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Trong khi đó, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đặt vấn đề, kế hoạch giám sát chỉ nêu 8 bộ, ngành, tức còn thiếu một số cơ quan khác nhưng chưa có giải thích. Theo ông, hiện nhiều bộ cũng làm nhà ở xã hội, nếu không tổ chức giám sát tại các đơn vị này thì cần nêu rõ nguyên nhân vì sao. Ông Định cũng cho rằng, đối tượng giám sát lần này không có HĐND là “không ổn”, do đây là nơi thông qua kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất, các dự án.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ
Giải trình thêm, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế kiêm Phó trưởng đoàn giám sát, cho biết sẽ bổ sung đối tượng giám sát là HĐND nếu thường vụ có yêu cầu.
Ngoài 8 cơ quan sẽ giám sát trực tiếp, còn Bộ Công an, Viện KSND tối cao, TAND tối cao sẽ gửi báo cáo do có liên quan tới những vụ việc phức tạp. Đoàn giám sát sẽ nghiên cứu, bổ sung thêm việc giám sát tại Bộ LĐ-TB-XH về nhà ở xã hội.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cũng cho biết sẽ rà soát, báo cáo về một số nội dung không thuộc phạm vi giám sát. Đơn cử như nhóm chính sách liên quan đến phát triển nhà ở xã hội, có những nội dung thuộc chương trình mục tiêu quốc gia nên đưa ra, không lồng ghép vào chính sách về nhà ở xã hội.
