Định hướng có đại học quốc gia tại Huế và Đà Nẵng, thêm 4 đại học vùng

Hình thành trung tâm giáo dục đại học lớn

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 27/2/2025 Phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch).

Theo đó, Quy hoạch đặt ra mục tiêu phát triển đến năm 2030, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm đồng bộ và hiện đại với quy mô, cơ cấu và phân bố hợp lý; thiết lập được một hệ thống giáo dục đại học mở, công bằng, bình đẳng, chất lượng và hiệu quả.

Việc này đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập của Nhân dân và yêu cầu phát triển đất nước bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới dựa trên nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Một số điểm nổi bật như: Quy mô trên 3 triệu người học, đạt 260 sinh viên và 23 học viên sau đại học trên một vạn dân. Tỷ lệ học đại học trên số người trong độ tuổi 18-22 đạt 33%, trong đó, không tỉnh nào có tỷ lệ thấp hơn 15%.

Cơ cấu trình độ đào tạo phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế tri thức và công nghiệp hiện đại; tỷ trọng quy mô đào tạo thạc sĩ (và trình độ tương đương) đạt 7,2%, đào tạo tiến sĩ đạt 0,8%, đào tạo cao đẳng sư phạm đạt 1%; tỷ trọng quy mô đào tạo các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) đạt 35%.

Hình thành các trung tâm giáo dục đại học lớn, đào tạo chất lượng cao, trình độ cao gắn với nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo tại 4 vùng đô thị gồm Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM và Cần Thơ, tạo động lực phát triển các vùng kinh tế trọng điểm và cả nước.

Theo đó, Chính phủ định hướng có 4 đại học quốc gia gồm: Đại học Quốc gia TPHCM, Hà Nội và 2 đơn vị hình thành mới tại Huế, Đà Nẵng. Trong đó, Đại học Quốc gia TPHCM được giao quy mô đào tạo lớn nhất với 120-130 nghìn người học, Đại học Quốc gia Hà Nội có 70-80 nghìn người học, Đại học Quốc gia tại Huế, Đà Nẵng dự kiến có 140-150 nghìn người học.

Các đại học vùng gồm: Đại học Thái Nguyên, Đại học Vinh, Đại học Nha Trang, Đại học Tây Nguyên và Đại học Cần Thơ. Như vậy, ngoài Đại học Thái Nguyên đã được hình thành thì nâng cấp 4 trường đại học lên đại học vùng.

Tầm nhìn đến năm 2050, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học đồng bộ và hiện đại theo các tiêu chuẩn khu vực và quốc tế, đủ năng lực đáp ứng nhu cầu học đại học chất lượng tốt của Nhân dân, cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao và dẫn dắt phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo của nước phát triển, thu nhập cao.

Tỷ lệ sinh viên đại học trên số người trong độ tuổi 18-22 đạt 45-50%, tỷ trọng quy mô đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ tương đương mức trung bình của các nước có cùng trình độ phát triển.

Hệ thống giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trên thế giới, trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi của quốc gia, động lực then chốt thúc đẩy phát triển đất nước.

Định hướng phát triển và phân bố mạng lưới đến năm 2030

Theo quy hoạch, mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm toàn quốc được nâng cấp, phát triển với định hướng cơ cấu.

Cụ thể, các cơ sở giáo dục đại học công lập chiếm khoảng 70% tổng quy mô đào tạo toàn quốc, giữ vai trò chủ đạo trong cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao cho phát triển đất nước và bảo đảm cơ hội tiếp cận giáo dục đại học thuận lợi, công bằng cho người dân.

Các cơ sở giáo dục đại học tư thục và tư thục không vì lợi nhuận chiếm khoảng 30% tổng quy mô đào tạo toàn quốc, giữ vai trò quan trọng trong đa dạng hóa dịch vụ giáo dục đại học, đáp ứng linh hoạt nhu cầu của người học và của thị trường lao động.

Phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học đào tạo giáo viên đạt quy mô 180- 200 nghìn người học trong đó khoảng 85% ở trình độ đại học và 15% ở trình độ cao đẳng, dự kiến có 48-50 cơ sở giáo dục đại học.

Về giảng viên, cần tăng bình quân mỗi năm khoảng 5% số giảng viên toàn thời gian và 8% số giảng viên có trình độ tiến sĩ để đến năm 2030 toàn hệ thống có 110.000 giảng viên toàn thời gian trong đó ít nhất 40% có trình độ tiến sĩ.

Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao nhiệm vụ hướng dẫn, triển khai, sắp xếp lại và kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện Quy hoạch; đồng thời chủ trì phối hợp thực hiện nhiều nhiệm vụ khác có liên quan.