Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025: xây dựng ASEAN đoàn kết, bao trùm và tự cường

Sáng kiến quan trọng, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Việt Nam

Diễn đàn Tương lai ASEAN là sáng kiến đa phương kênh 1.5 quy mô lớn đầu tiên của Việt Nam nhằm tạo diễn đàn cho các nhà lãnh đạo, chuyên gia, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp và các đối tác khác cùng trao đổi, thảo luận, đề xuất các ý tưởng, sáng kiến mới góp phần định hình tương lai phát triển của ASEAN và thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN với các đối tác.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone cùng trưởng đoàn các nước ASEAN tham dự Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024. (Ảnh: Báo Chính phủ)

Dự kiến, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ chủ trì và phát biểu định hướng tại Diễn đàn. Có trên 500 đại biểu đăng ký tham dự trực tiếp, bao gồm lãnh đạo cấp cao các nước ASEAN và đối tác; các chuyên gia, học giả hàng đầu khu vực và quốc tế; đại sứ, quan chức cấp cao các nước ASEAN và đối tác, các tổ chức quốc tế; đại diện doanh nghiệp, địa phương và đông đảo phóng viên báo chí trong nước và quốc tế.

Diễn đàn diễn ra trong hai ngày (25-26/2) với 5 phiên toàn thể chính thức cùng nhiều hoạt động trước Diễn đàn và các hoạt động bên lề quan trọng:

Sáng 25/2, tại Học viện Ngoại giao diễn ra các hoạt động khởi động Diễn đàn (pre-events) bao gồm Triển lãm ảnh “Hành trình 30 năm Việt Nam tham gia ASEAN” và các tọa đàm chuyên đề song song về “Phụ nữ, Hòa bình và An ninh: Chuyển đổi số vì hòa bình bền vững”, “Thúc đẩy nông nghiệp thông minh vì an ninh lương thực khu vực”…

Chiều 25/2, tại Khách sạn Melia Hà Nội, Diễn đàn chính thức bắt đầu với Phiên khai mạc có sự tham dự và phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Tiếp nối là hai phiên toàn thể thảo luận về “Các xu hướng lớn tác động tới ASEAN và thế giới tới năm 2035” và “Củng cố các nguyên tắc nền tảng của ASEAN nhằm ứng phó với các thách thức trong tương lai”. Ngày làm việc đầu tiên kết thúc bằng Tiệc chiêu đãi cấp cao (Gala Dinner).

Ngày 26/2 diễn ra bốn phiên toàn thể bao gồm: Phiên toàn thể cấp cao với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Lãnh đạo cấp cao một số nước ASEAN và đối tác, tiếp theo là các phiên toàn thể về “Hợp tác tiểu vùng hướng tới thúc đẩy tính tự cường và phát triển bền vững”, “Quản trị các công nghệ mới nổi nhằm đảm bảo an ninh toàn diện” và “Vai trò gắn kết và thúc đẩy hòa bình của ASEAN trong một thế giới phân mảnh”, xen giữa là phiên ăn trưa làm việc chuyên đề “ASEAN đón đầu tương lai: Làm chủ công nghệ mới nổi” và kết thúc là Phiên bế mạc.

Khẳng định vai trò của Việt Nam trong ASEAN

Việc Việt Nam tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 thể hiện sự đóng góp chủ động, tích cực cũng như mong muốn phát huy vai trò dẫn dắt, nòng cốt của Việt Nam trong hợp tác khu vực và toàn cầu.

Ông Beni Sukadis, điều phối viên của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược Indonesia (Lesperssi) cho rằng, ASEAN đang thúc đẩy an ninh và hòa bình khu vực thông qua đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin. Ông kỳ vọng các thảo luận tại Diễn đàn sẽ nhấn mạnh giá trị của tính bền vững và tính tuần hoàn trong chuỗi cung ứng để giải quyết các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên.

Tiến sĩ Dinna Prapto Raharja, Cố vấn chính sách cấp cao, người sáng lập Viện nghiên cứu và đào tạo độc lập, Synergy Policies, lại cho rằng, Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 là cơ hội cần thiết để thúc đẩy quá trình ra quyết định từ các cơ quan ASEAN, đặc biệt trong bối cảnh cơ chế ASEAN trở nên phức tạp hơn trong 10 năm qua. Bà nhấn mạnh ASEAN cần cải thiện sự kết nối giữa các cơ quan và phản ứng nhanh hơn trước các vấn đề khu vực.

Giao diện website chính thức của Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025: https://www.asean-futureforum.com. (Ảnh: Học viện Ngoại giao)

Đại sứ Malaysia tại ASEAN Sarah Al Bakri Devadason đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam khi chủ trì Diễn đàn lần thứ hai tại Hà Nội. Chủ đề của Diễn đàn phù hợp với các nguyên tắc cốt lõi của ASEAN và có liên kết với tầm nhìn của Malaysia với tư cách là Chủ tịch ASEAN vào năm 2025, hướng tới một ASEAN đoàn kết, bao trùm và tự cường.

Đại sứ Australia tại ASEAN Tiffany McDonald nhận định Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 là cơ hội để xem xét, thảo luận về cách ASEAN và các đối tác hợp tác với nhau để giải quyết các thách thức và duy trì hòa bình, ổn định, thịnh vượng trong khu vực. Đồng thời, Diễn đàn khẳng định vai trò không thể thiếu của Việt Nam trong ASEAN sau 30 năm gia nhập tổ chức.

Đại sứ cũng bày tỏ tin tưởng rằng ASEAN có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc thúc đẩy một môi trường ổn định và có thể dự đoán được thông qua việc tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, tôn trọng lẫn nhau và giải quyết hòa bình các tranh chấp. Các quốc gia cần hành động có trách nhiệm trong khu vực chung và cung cấp một nền tảng đối thoại để xây dựng lòng tin giúp ngăn ngừa xung đột.

Ông Florian Feyerabend, Trưởng đại diện Viện KAS, Cộng hòa Liên bang Đức tại Việt Nam, cho biết: “Vào năm 2024, Diễn đàn lần đầu tiên tổ chức và gây được tiếng vang lớn, thậm chí còn được đề cập trong tuyên bố chung của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN. Diễn đàn năm nay chứng kiến nhiều sự tham gia hơn từ các đối tác bên ngoài ASEAN, phản ánh ba khía cạnh đoàn kết, bao trùm và tự cường. Cả ba yếu tố này đều vô cùng quan trọng trong thời điểm hiện nay bởi chúng ta đang ở trong một bước ngoặt lịch sử và chứng kiến sự phân mảnh của quốc tế. Chúng tôi đánh giá cao vai trò của Việt Nam và tin rằng với Diễn đàn Tương lai ASEAN, Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp vào đối thoại về tương lai của khu vực, rà soát, điều chỉnh và cải thiện các cơ chế hiện có”.