Đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, ĐBQH Trần Văn Khải – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam phản ánh về những bất cập trong việc giao đất cho đồng bào sản xuất, trong đó có trường hợp giao đất cho đồng bào nhưng đất sản xuất không đủ điều kiện cơ bản khiến đồng bào không sản xuất được rồi bỏ; tình trạng lấn chiếm, bán, sang nhượng đất sau khi được giao… thời gian qua. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh làm rõ các nguyên nhân, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân nào để xảy ra tình trạng này và những giải pháp căn cơ. Đồng thời, Bộ trưởng có đề xuất gì góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, trên thực tế có tình trạng người dân đã được cấp đất nhưng trong quá trình sử dụng, người dân đã chuyển nhượng, mua bán, cho tặng… theo quy định của pháp luật. Việc người dân chuyển nhượng, mua bán, cho tặng… là theo quy định của pháp luật và chính quyền địa phương cũng xác nhận theo đúng quy định của pháp luật, trừ trường hợp người dân chuyển nhượng trái phép, không có sự xác nhận của chính quyền.
Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc có địa phương thống kê cả những trường hợp trên. Do đó, các địa phương cần rà soát kỹ lưỡng các trường hợp để đảm bảo sự công bằng khi triển khai.
Về vấn đề trách nhiệm để xảy ra những bất cập trên, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho rằng, các pháp luật đất đai, xây dựng, đô thị… đều đã phân cấp địa phương thực hiện, kể cả việc cấp Giấy chứng nhận. Do đó, cần có sự phối hợp để giải quyết triệt để như: Trung ương kiểm tra, đôn đốc; địa phương kiểm tra, xử lý. “Khi sửa Luật đất đai và các pháp luật khác có liên quan sẽ có những chế tài để giải quyết việc này tốt hơn”, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nói.
Về đề xuất góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, trong quá trình xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi), Ủy ban Dân tộc cũng tham gia góp ý và có Văn bản gửi Ban Chỉ đạo, Bộ TN&MT tổng hợp. Theo đó, Ủy ban Dân tộc đề nghị 2 khoản tại Điều 27 Dự thảo: “Có chính sách đất đai cho đất ở, đất sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với điều kiện, tập quán, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng” và “có chính sách tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số trực tiếp sản xuất nông nghiệp ở nông thôn có đất để sản xuất nông nghiệp”.
Đặt câu hỏi cho Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, đại biểu Dương Tấn Quân (Bà Rịa – Vũng Tàu) nêu tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất của vùng đồng bào dân tộc thiểu số là những vấn đề “nhức nhối” nhiều năm nay nhưng chưa được giải quyết dứt điểm. Từ đó, ông đề nghị Bộ trưởng cho biết những thuận lợi, khó khăn và giải pháp trong thời gian tới để giải quyết tình trạng này.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, còn rất nhiều hộ dân thiếu đất ở, thiếu đất sản xuất. Qua quá trình rà soát, nhu cầu đất ở là trên 24 nghìn hộ gia đình, đất sản xuất là 43 nghìn hộ gia đình.
Ủy ban Dân tộc hiện đã đưa vào nghiên cứu khả thi và trình Thủ tướng kế hoạch dự kiến đến năm 2025 giải quyết 60% nhu cầu nhà ở cho người dân, giai đoạn 2026-2030 giải quyết 40% còn lại. Trong đó, tập trung giải quyết nhà ở cho những vùng đồng bào khó khăn nhất, người dân ở đó chưa được hưởng chính sách nào.
Riêng về đất sản xuất, theo thống kê, nhiều địa phương đã hết quỹ đất để bố trí cho đồng bào; một số địa phương còn quỹ đất để lập khu vực sản xuất tập trung cho bà con. Hiện nay, Chính phủ cũng có chính sách giao cho các bộ, ngành, địa phương rà soát lại quỹ đất của nông, lâm trường để dành một phần bố trí cho bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
“Các Bộ, ngành, địa phương đang thực hiện nhưng chậm. Thời gian tới chúng tôi cùng với Bộ, ngành sẽ đẩy mạnh rà soát công việc này”, ông Lềnh nói.
