Đề xuất tăng thuế xe bán tải từ 2027

Ngày 26/3, các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cho ý kiến về Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi. Liên quan đến đề xuất tăng thuế với xe bán tải (pick-up), đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) đề nghị có lộ trình tăng thuế thay vì thay vì tăng một lần như trong dự thảo Luật.

Theo bà Nga, quy định của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành, dòng xe này đang chịu mức thuế TTĐB từ 15%-25%. Nếu áp dụng như đề xuất trong dự thảo Luật (thuế suất sẽ áp bằng 60% xe con chở người cùng dung tích xilanh), thì thuế suất sẽ có thể tăng lên ít nhất 9% hoặc có loại lên gấp đôi.

Cụ thể, dự thảo Luật đề xuất thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với xe pickup chở hàng cabin kép: bằng 60% mức của xe con chở người. Như vậy, thuế suất mới với xe này sẽ tăng từ 15%-20%-25% lên thành 24%-36% và 54%.

Bà Nga đánh giá, việc tăng thuế suất cao ngay trong một lần sẽ tác động tới tâm lý khách hàng, làm giảm lượng tiêu thụ xe dẫn đến giảm doanh số bán hàng dòng xe này và sẽ kéo theo hàng trăm người mất việc làm, giảm nguồn thu Ngân sách nhà nước từ các dòng thuế có liên quan như thuế nhập khẩu, lệ phí trước bạ, lệ phí cấp biển, thuế giá trị gia tăng của cả xe sản xuất trong nước và xe nhập khẩu.

Từ đó bà Nga đề nghị cần quy định có lộ trình tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải chở hàng cabin kép trong 3 năm (từ năm 2027-2030). Theo đó, mức tăng thêm 3%/năm tương đương với việc chia đều mức tăng 9% trong 3 năm áp dụng từ năm 2027 thay vì tăng một lần 9% đến hơn 20% như hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn Bình Định) cũng cho rằng, ở Mỹ, xe pick-up rất thông dụng, mục đích dành cho nông thôn, và một số người ở đô thị dùng để chở hàng. Tại Thái Lan mục đích chính là làm nông nghiệp, còn Việt Nam dùng trong đô thị, và nông thôn.

Cũng theo ông Cảnh, tại một số nơi không cho chạy xe pick-up ở trong đô thị ở một số giờ cao điểm, áp dụng như xe tải. Do đó nếu chúng ta áp dụng xe pick-up như xe tải thì giao thông trong đô thị cũng áp dụng như xe tải. Song nếu áp dụng theo hướng xe pick-up như xe ô tô con thì đường nào cho ô tô con chạy thì phải cho xe pick-up chạy thì mới phù hợp trong việc áp thuế đối với loại xe này để đảm bảo công bằng trong sử dụng xe ô tô.

Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Uỷ ban Kinh tế – Tài chính cho biết trong quá trình góp ý về dự thảo Luật, một số ý kiến đề nghị cân nhắc lộ trình và mức tăng phù hợp. Có ý kiến cho rằng áp mức thuế suất xe pick-up tương đương với các loại xe ô tô khác là không phù hợp. Một số ý kiến đề nghị cân nhắc, làm rõ căn cứ đề xuất mức thuế bằng 60% đối với xe ô tô thông thường.

Thường trực Ủy ban Kinh tế – Tài chính cho rằng, xe pick-up chở hàng cabin kép bản chất là xe ô tô tải với công năng chính là vận tải hàng hóa, phục vụ kinh doanh nhỏ và vừa, thuận tiện và đơn giản trong vận chuyển hàng hóa.

Do đó, theo quy định hiện hành, chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dòng xe này đã được ưu đãi hơn nhiều so với các loại xe ô tô khác. Tuy nhiên, xe pick-up chở hàng cabin kép là loại xe có niên hạn sử dụng 25 năm, chủ yếu cung cấp cho các đối tượng kinh doanh nhỏ ở ngoài khu vực đô thị. Nếu áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt như dự thảo Luật thì xe pick-up chở hàng cabin kép loại có dung tích xi lanh trên 1.500 cm3 đến 2.000 cm3 (phổ biến hiện nay) sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt tăng thêm 60% (từ 15% lên 24%) ngay từ thời điểm Luật có hiệu lực thì sẽ ảnh hưởng lớn tới kế hoạch hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và môi trường đầu tư của Việt Nam.

Từ đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế – Tài chính đề nghị cân nhắc phương án lùi thời điểm áp dụng quy định mới đối với các sản phẩm xe pick-up.

Làm rõ vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, theo quy định về giao thông, xe bán tải được đối xử như xe con cho nên trong thẩm quyền của Chính phủ đã đề xuất áo thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 60% mức của xe con chở người.

Về ý kiến việc tăng thuế 1 lần có thể tác động “đột ngột” đến thị trường, ông Tuấn cho biết đang cùng với Uỷ ban Kinh tế – Tài chính nghiên cứu đưa ra lộ trình tăng thuế. Nếu được chấp thuận sẽ được tăng thuế theo lộ trình trong 3 năm bằng 50% – 55% – 60% mức của xe con chở người.