Đề xuất hơn 152.000 tỷ ‘lên đời’ 1.140km cao tốc Bắc

Trong báo cáo gửi Thủ tướng về đề xuất nghiên cứu đầu tư mở rộng các đoạn tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 và giai đoạn 2021 – 2025 theo quy mô hoàn chỉnh, Bộ Xây dựng cho rằng thời điểm quyết định đầu tư dự án các quy hoạch chủ yếu chưa được phê duyệt… do đó số liệu, thông số đầu vào để tính toán và dự báo nhu cầu vận tải có sự khác biệt so với hiện nay. Do đó vào các dịp lễ Tết, một số đoạn tuyến thuộc cao tốc Bắc – Nam phía Đông như Cao Bồ – Mai Sơn hay Phan Thiết – Dầu Giây đã xuất hiện tình trạng ùn tắc cục bộ.

Theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc được ban hành vào cuối năm ngoái, đường cao tốc phải có quy mô tối thiểu 4 làn xe chạy, có làn dừng xe khẩn cấp được bố trí liên tục. Tuy nhiên, cao tốc Bắc – Nam phía Đông hiện nay có 4 làn xe nhưng lại đang bố trí làn dừng xe khẩn cấp không liên tục và việc này đã phát sinh một số bất cập.

Bộ Xây dựng kiến nghị mở rộng cao tốc Bắc – Nam phía Đông lên 6 làn xe. Ảnh: Lộc Liên.

Bộ Xây dựng kiến nghị mở rộng cao tốc Bắc – Nam phía Đông lên 6 làn xe theo quy mô quy hoạch. Trước mắt, Bộ Xây dựng đề xuất xem xét trong phạm vi cao tốc Bắc – Nam phía Đông thuộc đoạn Hà Nội – TPHCM với chiều dài khoảng hơn 1.140 km, sơ bộ tổng mức đầu tư là hơn 152.000 tỷ đồng. Riêng các đoạn tuyến như Mỹ Thuận – Cần Thơ – Cà Mau dài 149km chưa cần xem xét mở rộng.

Bộ Xây dựng kiến nghị khi điều chỉnh chủ trương đầu tư giai đoạn 2, Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép kéo dài phạm vi bao gồm cả giai đoạn 1 để áp dụng chung các cơ chế đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ.

Cụ thể, Bộ Xây dựng kiến nghị cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu xây lắp, ưu tiên những đơn vị đã tham gia thi công tương ứng các đoạn tuyến trước đây; cho phép nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường; cho phép triển khai đồng thời công tác lập dự án và thiết kế kỹ thuật, dự toán, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư các dự án thành phần tương tự như đối với dự án nhóm A.

Nếu được áp dụng các cơ chế và chính sách đặc thù, Bộ Xây dựng sẽ báo cáo Bộ Chính trị chủ trương đầu tư mở rộng trong tháng 4 tới, phê duyệt chủ trương hoặc điều chỉnh chủ trương đầu tư trong tháng 6 (trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tháng 5). Sau đó, công tác phê duyệt dự án thành phần dự kiến trong tháng 9; phê duyệt thiết kế kỹ thuật cũng như dự toán trong tháng 11 và khởi công dự án trong quý IV năm nay.

Dự kiến, trong năm nay khối lượng giải ngân dự án khoảng 23.000 – 35.000 tỷ đồng, phần còn lại tiếp tục giải ngân trong giai đoạn 2026 – 2027.

Để bảo đảm tính đồng bộ, các dự án hiện đang do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đầu tư, hoặc đang thu phí sẽ tiếp tục giao VEC chịu trách nhiệm huy động vốn đầu tư mở rộng theo quy mô quy hoạch tùy thuộc vào nhu cầu vận tải (không bao gồm đoạn TPHCM – Long Thành). Đối với dự án BOT sẽ do nhà đầu tư tiếp tục xem xét đầu tư mở rộng vào thời điểm thích hợp tùy thuộc phương án tài chính và nhu cầu vận tải.

Lộc Liên