Theo kiến nghị của các chuyên gia, việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) sẽ kích cầu tiêu dùng, kích thích sản xuất, tăng thu ngân sách, góp phần thúc đẩy tăng trưởng hai con số.
Theo kiến nghị của các chuyên gia, nên kéo dài thời gian giảm thuế VAT đến ít nhất hết năm 2026 và giảm 2% cho toàn bộ hàng hóa, dịch vụ có thuế suất 10% – Ảnh: T.T.D.
Theo đó, nên kéo dài thời gian giảm thuế VAT đến ít nhất hết năm 2026 và giảm 2% cho toàn bộ hàng hóa, dịch vụ có thuế suất 10%.
Giúp người dân “dễ thở”
Nói với Tuổi Trẻ, chị Nguyễn Minh Ngọc (Hà Nội) cho biết chính sách giảm 2% thuế VAT đã giúp chị giảm gánh nặng một phần, nhất là trong bối cảnh đồng lương eo hẹp và giá cả tăng đáng kể. Lẽ ra phải nộp 100 đồng thuế thì nay chị phải trả 80 đồng thôi, nên số tiền phải thanh toán cũng giảm theo.
Tương tự, chị Nguyệt (quận Bình Thạnh, TP.HCM) cho hay số tiền giảm thuế VAT tính trên từng sản phẩm thì nhỏ, nhưng cộng lại là số tiền khá lớn.
“Chẳng hạn cuối tuần tôi đi siêu thị mua đồ ăn cũng như đồ dùng cho gia đình trong cả tuần nên hóa đơn thường lên đến hơn 1 triệu đồng/lần, nếu tiếp tục duy trì chính sách giảm 2% thuế VAT thì tôi cũng đỡ được vài chục ngàn tiền thuế mỗi tuần, tương đương hàng trăm ngàn tiền thuế mỗi tháng.
Hiện kinh tế còn khó khăn nên tiếp tục duy trì chính sách này cho người dân dễ thở”, chị Nguyệt nói.
Anh Trung, nhân viên văn phòng tại quận 1, cũng cho rằng việc Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu đề xuất mở rộng đối tượng giảm thuế, giảm thuế VAT áp dụng trong 6 tháng cuối năm nay và năm 2026 là tin vui cho doanh nghiệp, người dân.
“Trong bối cảnh người dân đang phải thắt lưng buộc bụng, việc tiết kiệm được đồng nào cũng rất quý”, anh Trung nói.
Còn anh Trần Huy Hội (Hải Phòng) mong mỏi nếu tới đây xăng được giảm thuế như dầu thì tốt biết mấy. Vì xăng là mặt hàng thiết yếu, được sử dụng cho xe máy vốn là phương tiện chủ yếu của đa số người dân.
Nên nếu giảm thuế VAT cho xăng sẽ giúp người tiêu dùng giảm chi phí, đồng thời có thể kéo giá một số hàng hóa, dịch vụ giảm theo.
Nguồn: Bộ Tài chính – Dữ liệu: LÊ THANH – Đồ họa: T.ĐẠT
Giảm thuế là… tăng thu ngân sách
TS Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia về thuế, cho biết việc giảm thuế VAT là rất thiết thực với người tiêu dùng trong nước.
Từ năm 2022 đến nay, Chính phủ liên tục trình Quốc hội giảm thuế VAT 2% đối với nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ có thuế suất từ 10% xuống 8%. Mỗi lần giảm thuế là tăng thu ngân sách chứ không hề giảm.
Ba năm qua đã chứng minh điều đó. Như năm 2024, tổng số thu ngân sách lần đầu tiên vượt 2 triệu tỉ đồng, tăng hơn 320.000 tỉ đồng so với năm 2023. Nhất là trong bối cảnh hiện nay, chúng ta đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, nên giảm thuế cần mạnh mẽ và quyết liệt hơn.
“Tôi đề nghị Bộ Tài chính cần đề xuất Chính phủ trình lên Quốc hội kéo dài chính sách giảm 2% thuế VAT cho toàn bộ các mặt hàng, dịch vụ có thuế suất 10%.
Vì trong sản xuất, một sản phẩm là đầu ra của ngành này nhưng lại là đầu vào của ngành khác. Do đó, muốn kích cầu tiêu dùng một cách toàn diện thì cần giảm thuế VAT cho toàn bộ hàng hóa có thuế suất 10%” – ông Tú khuyến nghị và phân tích thêm khi giảm thuế thì giá hàng hóa, dịch vụ sẽ giảm theo.
Thay vì mua được 10 sản phẩm thì người tiêu dùng sẽ mua được 11 – 12 sản phẩm, qua đó sẽ kích thích sản xuất kinh doanh sôi động.
Ngoài việc cần giảm thuế toàn bộ cho các hàng hóa dịch vụ có thuế suất 10%, ông Tú cũng đề nghị giảm thuế VAT 2% ít nhất là đến năm 2026.
Cùng có chung đề xuất này, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn (Trường đại học Fulbright Việt Nam) cho rằng trong bối cảnh hiện nay, một môi trường chính sách ổn định và minh bạch là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp yên tâm phát triển.
Nếu cứ 6 tháng một lần lại thay đổi chính sách, doanh nghiệp có thể rơi vào trạng thái chờ đợi, làm giảm động lực đầu tư và tiêu dùng, giảm hiệu quả của chính sách kích thích tài khóa.
Để khắc phục tình trạng này, ông Tuấn kiến nghị Chính phủ nên cân nhắc xây dựng một chính sách giảm thuế VAT có thời gian áp dụng dài hơn, chẳng hạn duy trì ổn định trong giai đoạn 2025 – 2026.
Một lộ trình thuế rõ ràng và dài hạn sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong tính toán chi phí, dòng tiền và kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, vì họ có thể điều chỉnh giá bán và chiến lược thị trường mà không lo ngại những thay đổi bất ngờ từ chính sách thuế.
Khi chính sách tài khóa ổn định, doanh nghiệp có thêm động lực để mở rộng đầu tư, tuyển dụng lao động và nâng cao năng suất, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hiệu quả hơn.
Không chỉ doanh nghiệp, người tiêu dùng cũng được hưởng lợi từ một chính sách thuế nhất quán. Khi có sự rõ ràng về thuế, người dân sẽ yên tâm chi tiêu hơn, góp phần kích thích tổng cầu.
Chính sách giảm thuế VAT không chỉ giúp doanh nghiệp bán thêm được nhiều hàng hóa, từ đó mở rộng sản xuất, tạo thêm việc làm – Ảnh: NGUYỄN KHÁNH
Thúc đẩy tăng trưởng
Phân tích vì sao cần mở rộng đối tượng giảm thuế và kéo dài giảm thuế VAT như chỉ đạo của Chính phủ, ông Tuấn phân tích các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như Mỹ và EU, đang tăng trưởng chậm lại, kéo theo nhu cầu tiêu thụ hàng hóa suy giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu.
Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị và xu hướng bảo hộ thương mại, đặc biệt dưới chính quyền Trump, đang làm gia tăng nguy cơ chiến tranh thương mại, gây gián đoạn chuỗi cung ứng, làm tăng chi phí sản xuất và giảm động lực xuất khẩu.
Còn trong nước, mặc dù Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm nay và hướng tới mức hai con số trong giai đoạn 2026 – 2030, nhưng các chỉ số kinh tế hai tháng đầu năm vẫn chưa cho thấy sự khởi sắc rõ rệt.
Sức sản xuất của doanh nghiệp và sức mua của người dân còn yếu, thể hiện qua chỉ số tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 12 tháng qua chưa lần nào vượt ngưỡng hai con số.
“Do đó, việc nghiên cứu và triển khai chính sách giảm thuế VAT sớm là một giải pháp cần thiết nhằm đảm bảo tính linh hoạt trong điều hành kinh tế. Trong hệ thống thuế hiện hành, VAT chiếm khoảng 25% tổng thu ngân sách mỗi năm.
Việc giảm thuế VAT có tác động lan tỏa mạnh mẽ đến nền kinh tế, bởi đây là loại thuế gián thu đánh vào tiêu dùng.
Khi thuế VAT giảm, giá hàng hóa và dịch vụ cũng giảm theo, từ đó kích thích nhu cầu mua sắm, thúc đẩy tổng cầu và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế”, ông Tuấn nhận định.
Ngoài kích thích sức mua, ông Tuấn cho rằng giảm thuế VAT còn hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu, việc giảm thuế VAT sẽ giúp giảm chi phí đầu vào, từ đó hạ giá thành sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là trong bối cảnh nhiều nước gia tăng áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu.
Ngoài ra, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, chính sách giảm thuế không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động mà còn tạo thêm nguồn lực để mở rộng sản xuất và gia tăng việc làm.
Đồng tình với việc nên mở rộng đối tượng giảm thuế và kéo dài thời gian, ông Phan Đức Hiếu, đại biểu chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đề nghị Chính phủ nên tiếp tục rà soát, xem xét giảm thêm các loại thuế, phí khác nữa cho doanh nghiệp, nhất là tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Việc giảm thuế VAT có tác động lan tỏa mạnh mẽ đến nền kinh tế, bởi đây là loại thuế gián thu đánh vào tiêu dùng. Trong ảnh: Người dân làm thủ tục về thuế tại Cục Thuế TP.HCM vào chiều 11-3 – Ảnh: T.T.D.
Thủ tướng chỉ đạo mở rộng đối tượng, kéo dài giảm thuế
Trong công điện số 22 vừa được ban hành về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất mở rộng đối tượng giảm thuế, giảm thuế VAT áp dụng trong 6 tháng cuối năm nay và năm 2026, báo cáo Chính phủ trước ngày 15-3.
Nâng mức giảm trừ gia cảnh đối với thuế thu nhập cá nhân
TS Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia về thuế, cho rằng ngoài việc giảm thuế VAT, Bộ Tài chính cũng tính toán đề xuất Chính phủ sớm trình cấp có thẩm quyền nâng mức giảm trừ gia cảnh đối với thuế thu nhập cá nhân để bớt gánh nặng cho người nộp thuế, qua đó kích cầu tiêu dùng.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương):
Để phát triển bền vững, chính sách phải dài hạn
Doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, chưa phục hồi hoàn toàn, nên có chính sách ưu đãi, kích thích phát triển.
Do vậy, việc nghiên cứu đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế VAT thêm 6 tháng cuối năm và trong năm 2026 là cần thiết.
Chúng ta thấy rõ ràng là chính sách giảm thuế VAT 2% đã góp phần kích cầu nền kinh tế, hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời còn góp phần vào tăng thuế thu nhập cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên nên có nghiên cứu, đánh giá khoa học và cụ thể xem mặt tích cực, những tác động của việc giảm thuế này với kinh tế. Cũng từ đó rà soát kỹ lưỡng đối tượng tiếp tục được giảm thuế cho phù hợp với tình hình hiện tại.
Như với những doanh nghiệp, nhất là liên quan kinh doanh và xuất khẩu, việc giảm thuế VAT giúp kích thích và tạo đà phát triển. Còn với người dân, việc giảm thuế VAT giúp họ mua được hàng giá rẻ hơn.
Để phát triển bền vững, trong điều hành kinh tế vĩ mô cần có nghiên cứu tổng thể để đề xuất cấp có thẩm quyền chính sách dài hạn, có thể kéo dài 1, 2 năm thậm chí 3 năm.
Không nên dựa trên “trực quan sinh động” để đưa ra chính sách như việc giảm 2% thuế VAT trong 2 năm qua, cứ 6 tháng lại đề xuất Quốc hội tiếp tục cho giảm.
TS Đỗ Thiên Anh Tuấn (Trường đại học Fulbright Việt Nam):
Ưu tiên giảm thuế suất cho các mặt hàng sản xuất trong nước
Liên quan đến một số lo ngại cho rằng việc giảm thuế có thể làm hụt thu ngân sách, nhưng thực tế cho thấy điều này không hoàn toàn đúng.
Việc giảm thuế VAT 2 điểm phần trăm không nhất thiết làm giảm thu ngân sách tổng thể, mà có thể được bù đắp bằng sự gia tăng tổng cầu.
Khi tổng cầu tăng, thu nhập của nền kinh tế cũng tăng theo, kéo theo sự gia tăng của các khoản thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân. Nhờ đó, tổng thu ngân sách nhà nước có thể không chỉ duy trì mà thậm chí còn tăng trong dài hạn.
Bên cạnh đó, chính sách giảm thuế cũng cần được thiết kế một cách có trọng tâm. Chính phủ nên ưu tiên giảm thuế suất cho các mặt hàng sản xuất trong nước, có tỉ lệ nội địa hóa cao, vì như vậy sẽ giúp kích thích sản xuất trong nước, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động.
Khi sản xuất nội địa được thúc đẩy, tổng thu nhập của nền kinh tế tăng, từ đó tiếp tục kích thích tiêu dùng mới, tạo ra vòng quay kinh tế đi lên lành mạnh.
Đây chính là cách để phát huy tối đa hiệu ứng số nhân của chính sách tài khóa, đảm bảo vừa hỗ trợ doanh nghiệp và người dân vừa giữ vững nguồn thu ngân sách nhà nước.
Từ góc nhìn doanh nghiệp:
Đồng hành và “khoan sức dân”
Theo ông Nguyễn Văn Được – tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín, trong bối cảnh nền kinh tế chưa thực sự phục hồi, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (DN) còn hạn chế và đời sống của người dân vẫn còn khó khăn thì việc tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% đóng vai trò quan trọng và then chốt.
Đó không chỉ đơn thuần là hỗ trợ người dân, DN về tài chính mà còn thể hiện sự đồng hành, hỗ trợ, chia sẻ và “khoan sức dân” của Chính phủ và Nhà nước.
Xuất phát từ bản chất thuế VAT là loại thế gián thu, cấu thành trong giá bán của hàng hóa dịch vụ, do đó khi giảm thuế VAT 2% thì về mặt lý thuyết giá sẽ giảm tương ứng 2%, điều đó có nghĩa là người tiêu dùng được hưởng lợi mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ với mức giá rẻ hơn.
Như vậy, tác động đầu tiên của chính sách giảm thuế VAT 2% sẽ giúp cho người dân bớt được gánh nặng và khó khăn, mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn với cùng một lượng tiền, tức là cầu hàng hóa dịch vụ tăng.
Chiều ngược lại, khi người dân mua được nhiều hàng hóa, dịch vụ hơn sẽ giúp cho DN bán được nhiều hàng hơn từ đó giải phóng được hàng tồn kho, cải thiện vòng quay vốn và tăng tính thanh khoản cũng như gia tăng sản lượng sản xuất, giải quyết được vấn đề việc làm và an sinh xã hội.
Quá trình này giúp cung tăng lên làm cho nền kinh tế được lưu thông, sớm được phục hồi và tăng trưởng.
Mặt khác, do thuế VAT là tạm phải nộp khi DN mua hàng ở dạng hàng tồn kho và được khấu trừ khi bán hàng, vì vậy giảm VAT 2% đồng nghĩa với việc DN giảm được lượng vốn lưu động là tiền 2%.
Nói cách khác, hiệu quả sử dụng vốn của DN được tăng lên do không phải vay mượn, không phát sinh lãi vay và có các nguồn lực tài chính để đầu tư hoặc chi cho các khoản chi khác của DN trong bối cảnh eo hẹp về tài chính và khả năng tiếp cận vốn tín dụng khó khăn là điều hết sức quan trọng đối với DN.
Nhìn ở góc độ rộng, ông Được cho rằng khi nền kinh tế được phục hồi và tăng trưởng có nghĩa là đời sống của người dân được cải thiện và DN được phát triển, khi đó quy mô của nền kinh tế lại được tăng lên từ đó giúp ngân sách nhà nước không chỉ ổn định nguồn thu đối với quy mô của nền kinh tế hiện hữu mà còn có thể gia tăng ngân sách từ việc thu thuế đối với phần quy mô nền kinh tế tăng trưởng do được người dân và DN tiêu dùng và sản xuất nhiều hơn từ tác động giảm thuế VAT 2% này. Ngân sách nhà nước cũng được hưởng lợi từ chính sách này trong trung và dài hạn.
“Dự báo kinh tế còn khó khăn trước biến động của kinh tế thế giới, do vậy theo tôi nên kéo dài thời gian giảm thuế VAT đến ít nhất hết năm 2026 và giảm 2% cho toàn bộ hàng hóa, dịch vụ có thuế suất 10%.
Trước mắt có thể giảm thuế VAT 6 tháng cuối năm theo thẩm quyền của Chính phủ, song song đó trình Quốc hội tiếp tục giảm thuế VAT trong năm 2026.
Nếu thận trọng thì Bộ Tài chính có thể trình Quốc hội giao cho Chính phủ tự quyết việc giảm thuế VAT trong năm 2026 nếu thực sự cần thiết.
Một khi có chính sách dài hơi thì DN yên tâm sản xuất kinh doanh. Ngoài ra cũng nên giảm thuế thu nhập DN, thuế thu nhập cá nhân nhằm kích cầu nền kinh tế, giúp kinh tế phục hồi nhanh hơn”, ông Được đề xuất.
PV
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Nguồn: https://tuoitre.vn/de-xuat-giam-thue-vat-den-het-nam-2026-kich-cau-tieu-dung-thuc-day-tang-truong-20250312084649235.htm
