Tăng trưởng GDP từ 8% trở lên là không khó. Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% cũng nằm trong tầm tay, vấn đề là sử dụng vốn hiệu quả.
Tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng để tăng trưởng nhanh, bền vững cần đảm bảo chính sách tài khóa chặt chẽ, tiết kiệm chi thường xuyên – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Các chuyên gia và lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định như trên tại hội thảo “Sử dụng vốn hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” do báo Tuổi Trẻ tổ chức sáng 28-2.
Vốn có sẵn, chỉ lo khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Đặng Hiến, phó chủ tịch Hiệp hội Lương thực thực phẩm TP.HCM, cho biết lương thực thực phẩm là ngành hàng thiết yếu. Tuy nhiên trên thực tế các doanh nghiệp trong ngành chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, thậm chí là doanh nghiệp siêu nhỏ. Do đó khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp ngành lương thực thực phẩm còn có nhiều hạn chế.
“Các doanh nghiệp luôn đau đáu để làm sao vay được vốn ngân hàng và luôn tìm kiếm vay ở ngân hàng có lãi suất thấp”, ông Hiến nói.
Tương tự ở ngành cơ khí, ông Đỗ Phước Tống, chủ tịch Hội doanh nghiệp cơ khí – điện TP.HCM, cho hay doanh nghiệp trong ngành cũng khó khăn do dùng vốn ngắn hạn để đầu tư dài hạn. Đa số doanh nghiệp chọn giải pháp vay ngân hàng nhưng chủ yếu vay ngắn hạn (để hưởng lãi suất thấp) nhưng sau đó lại dùng vốn ngắn hạn để đầu tư trung dài hạn.
Đó là vòng luẩn quẩn khiến ngành cơ khí chế tạo gặp khó khăn và là rào cản lớn nhất trong việc phát triển của ngành, trong bối cảnh doanh thu không thể đáp ứng được mức đầu tư và yếu thế hơn so với các doanh nghiệp nước ngoài về nhiều mặt.
Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước TP.HCM, năm nay tổng số tiền đăng ký tham gia gói tín dụng ưu đãi để tham gia chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp tại TP.HCM lên đến 517.065 tỉ đồng, cao hơn mức 510.000 tỉ đồng của năm ngoái. Do đó vấn đề là làm sao để doanh nghiệp tiếp cận vốn hiệu quả.
“Hiện nay ngành ngân hàng TP tập trung vào ba việc: chỉ đạo các ngân hàng trên địa bàn đáp ứng nhu cầu vốn với lãi suất tốt, tiết giảm chi phí đầu vào, đơn giản thủ tục cho vay, giải ngân hiệu quả và làm tốt công tác kết nối ngân hàng – doanh nghiệp.
Định hướng tăng trưởng tín dụng năm nay là 16% và GDP đạt 8% là hoàn toàn đáp ứng được, vấn đề cốt lõi là khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp sao cho sử dụng vốn hiệu quả”, ông Lệnh nói.
Ngân hàng ứng dụng công nghệ vào hoạt động tín dụng, giúp giảm chi phí cho người đi vay – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Sẽ có khoảng 3 triệu tỉ đồng “bơm ra” nếu tăng trưởng kinh tế 10%
Trình bày tham luận tại hội thảo, ông Trần Hoàng Ngân (đại biểu Quốc hội, trợ lý bí thư Thành ủy TP.HCM) cho biết sau giai đoạn tăng trưởng cao, năm 2025 Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8%.
Điều này, theo ông Ngân, là hoàn toàn có thể thực hiện được nếu chúng ta kiên định thực hiện 3 đột phá chiến lược: thể chế, nhân lực, hạ tầng. Đồng thời phát huy 3 động lực tăng trưởng truyền thống: đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu.
Về đầu tư, với mục tiêu mới tăng trưởng 8%, tổng vốn đầu tư xã hội là 174 tỉ USD, trong đó đầu tư công 36 tỉ USD, tăng thêm 9%.
Theo số liệu thống kê trước đây, khi đầu tư công tăng thêm 10% sẽ góp phần tăng trưởng GDP khoảng 0,6%. Vì khu vực dân doanh chiếm trên 55% tổng vốn đầu tư xã hội, do đó phải có gói giải pháp đồng bộ để huy động vốn, đầu tư từ khu vực dân doanh: giảm tiền thuê đất, phí, thuế, bảo lãnh tín dụng, lãi suất tín dụng hợp lý…
Ông Đào Minh Tú, phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, cho rằng để sử dụng vốn hiệu quả nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cần giải pháp toàn diện của các ngành các cấp, địa phương, doanh nghiệp.
Ở góc độ sử dụng vốn, không chỉ vốn tín dụng ngân hàng mà còn có vốn ngân sách, vốn của khu vực tư nhân, vốn doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài. Rộng hơn đối với vốn để thúc đẩy kinh tế là vốn ngoài bằng tiền thì có vốn bằng tài sản, đất đai, khoa học công nghệ…
Còn vốn bằng tiền mà xoay quanh là tín dụng ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng tín dụng cả năm là 16%, tương đương với 2,5 triệu tỉ đồng sẽ được bơm ra thị trường.
Nếu Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế là 10% thì tín dụng tăng 20%, tương ứng với hơn 3 – 3,2 triệu tỉ đồng “bơm ra” thị trường. Trong bối cảnh diễn biến tình hình kinh tế thế giới có nhiều biến động, ở góc độ ngành ngân hàng, theo ông Tú, đây là nhiệm vụ nặng nề.
Bởi lẽ nguyên lý cơ bản muốn tăng trưởng thì phải mở rộng đầu tư, muốn mở rộng đầu tư thì trước hết phải có nhiều nguồn lực, trong đó phải có tiền.
Vốn bằng tiền thì nhiều năm qua chủ yếu là dựa vào tín dụng ngân hàng.
“Tổng dư nợ tín dụng gần 16 triệu tỉ đồng, trong khi GDP đạt 12 triệu tỉ đồng. Như vậy, tín dụng bằng 130% GDP. Nên với tăng trưởng kinh tế trong năm nay từ 8% trở lên thì tỉ lệ này sẽ cao hơn. Đây là bài toán vĩ mô rất khó, nhưng ngành ngân hàng không thể không làm vì đây là quyết tâm chính trị của Đảng, Chính phủ, các ngành các cấp” – phó thống đốc nhấn mạnh.
“Với nhu cầu thêm 2,5 triệu tỉ đồng cho vay ra nền kinh tế, chúng tôi sẽ có nhiều giải pháp để đáp ứng nhu cầu vốn của các doanh nghiệp“, ông Tú nói.
Để tín dụng ngân hàng hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế, ông Tú thông tin tín dụng sẽ tập trung vào lĩnh vực ưu tiên, đầu tư sản xuất kinh doanh, xuất khẩu… Đặc biệt ngân hàng sẽ tập trung cho tín dụng tiêu dùng như mua nhà ở xã hội.
Nhà báo Trần Xuân Toàn – phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ – cũng cho rằng ba động lực thúc đẩy tăng trưởng lớn của nền kinh tế gồm đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu. Điều này đòi hỏi giải pháp đồng bộ.
Để đảm bảo câu chuyện huy động nguồn vốn khổng lồ phục vụ tăng trưởng cũng như hấp thu vốn hiệu quả, đòi hỏi thay đổi lớn về cơ chế, thủ tục hành chính, môi trường đầu tư, thúc đẩy tiêu dùng…
Lãi suất là bài toán khó nhất trong điều hành
Về lãi suất, ông Đào Minh Tú, phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chia sẻ lãi suất là bài toán khó nhất trong điều hành. Nhưng 2 năm qua Ngân hàng Nhà nước điều hành mặt bằng lãi suất ổn định.
Trong năm ngoái, ở thời điểm cuối năm, lãi suất giảm 1,4%/năm so với hồi đầu năm. Nên với lạm phát cả năm 3,36% cộng với lãi suất huy động khoảng 5% để người gửi tiền thực dương thì lãi suất cho vay bình quân khoảng 8%/năm. Đây là mức để ngân hàng đảm bảo chi phí hoạt động. Nên cho vay trung dài hạn có thể cao hơn, còn ngắn hạn thì có thể giảm.
Cho đến hiện nay, chỉ số hệ số an toàn được hầu hết các ngân hàng thương mại sử dụng tối đa. Tức là nới ra mức cao nhất, như ngân hàng huy động 10 đồng thì được cho vay 9 đồng.
Nhưng hiện nay nhiều ngân hàng cho vay cả trên 10 đồng rồi, tức là ngân hàng phải sử dụng cả vốn tự có, cả vốn điều lệ của các ngân hàng, cả vốn tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ để cho vay nhiều hơn cả vốn huy động.
Như hiện nay tổng vốn huy động là 15,2 triệu tỉ đồng nhưng cho vay 15,8 triệu tỉ đồng. Trong khi ở các nước huy động 10 đồng thì cho vay chỉ 9 đồng thôi, còn 1 đồng phải đảm bảo an toàn.
– Ông LÊ HOÀNG CHÂU (chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM)
Xem xét giảm lãi suất cho người vay mua nhà ở xã hội về 4,7%
Người mua nhà ở xã hội phải vay với lãi suất 6,6%, trong khi những người vay trước đây đang vay với lãi suất 5%, có trường hợp là 4,8%.
Nếu người dân đi vay 800 triệu đồng để mua nhà xã hội thì trong 2 năm đầu tiên phải trả tăng thêm 14 triệu đồng tiền lãi vay. Như vậy, chính sách khiến người lao động vay mua nhà khó khăn hơn.
Do đó chúng tôi đề nghị Ngân hàng Nhà nước, Bộ Xây dựng xem xét để trình với Thủ tướng Chính phủ quyết định lãi suất vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội ở mức 4,7%/năm.
Ngoài cho người dân vay vốn mua nhà ở xã hội thì chủ đầu tư cũng cần được vay với lãi suất ưu đãi hơn. Như vậy sẽ góp phần kéo giá nhà ở xã hội xuống.
– Ông ĐÀO MINH TÚ (phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước) (đáp lại đề xuất của ông Châu)
Tín dụng không tắc nghẽn, chỉ có giá nhà cao quá
Về gói cho vay vốn mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội, đây là chính sách do Bộ Xây dựng nghiên cứu, xây dựng và đề xuất Chính phủ. Bộ Xây dựng đề xuất từ cơ chế, đối tượng và cả lãi suất cho vay mà không thuộc phạm vi của Ngân hàng Nhà nước.
Còn đối với nhà ở xã hội, Chính phủ đang thúc đẩy các giải pháp để cho vay đối với người mua nhà ở xã hội, trong đó cho người dưới 35 tuổi có cơ hội an cư lạc nghiệp… Nhưng giá nhà làm ra quá cao so với khả năng chi trả của người có nhu cầu ở thật, chứ tín dụng ngân hàng không tắc nghẽn gì.
Ngành ngân hàng có 140.000 tỉ đồng cho vay đối với nhà ở xã hội. Chúng tôi thống kê hằng ngày, hằng giờ là tại sao không cho vay ra được. Nhưng thực tế không có dự án, còn có dự án thì doanh nghiệp không vay. Đây là vấn đề.
Nên cần thay đổi nhìn nhận vấn đề bằng việc từ phía người mua nhà, từ phía cầu của thị trường, từ nền kinh tế chứ không quá quan tâm đến người xây nhà, từ nhà đầu tư. Như vậy mới giải quyết được cung cầu về nhà ở xã hội.
– Ông ĐẶNG TRUNG HIẾU (giám đốc sản phẩm và giải pháp Techcombank):
Tiểu thương còn gặp khó khi tiếp cận nguồn vốn
Tiểu thương là nhóm khách hàng đặc thù khi Việt Nam hiện có khoảng 6 triệu tiểu thương, tương đương 6% dân số.
Hiện nay khái niệm tiểu thương rất rộng, không chỉ là những người kinh doanh ở chợ truyền thống mà bao gồm cả những người bán hàng qua mạng và các nền tảng, các sàn thương mại. Số tiểu thương mới đang chiếm 90% người bán lẻ hiện tại, thế nhưng các dịch vụ ngân hàng trước giờ lại chỉ chủ yếu phục vụ 10% truyền thống.
Tiểu thương hiện nay đang gặp ba thách thức khi muốn tiếp cận nguồn vốn.
Thứ nhất là khó tiếp cận vốn chính thống (thủ tục vay phức tạp, yêu cầu thẩm định trong khi họ cần vốn nhanh). Thứ hai là tiểu thương thường ngại thay đổi, chưa quen số hóa (thanh toán không tiền mặt). Thứ ba, việc quản lý khách hàng và vận hành (loyalty, thu chi) của phần lớn tiểu thương hiện nay còn đơn giản, thủ công.
Những điều đó khiến việc cung cấp dịch vụ của ngân hàng chúng tôi cho đối tượng khách hàng này gặp nhiều khó khăn.
– Ông ĐỖ HÀ NAM (phó chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam kiêm phó chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam):
Ngân hàng nên đẩy mạnh cho vay để cứu nông dân, doanh nghiệp nông nghiệp
Ngân hàng linh hoạt, năng động trong cho vay vốn sẽ thúc đẩy phát triển cho doanh nghiệp, đặc biệt với nông dân và doanh nghiệp liên quan đến nông sản. Mặt khác, cần có chính sách cho vay ưu tiên đối với người dân và doanh nghiệp uy tín, đặc biệt liên quan đến thế chấp bằng tài sản.
Thay vì để người dân vay nóng bên ngoài, ngân hàng tạo thuận lợi hơn để cho nông dân và doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng. Cùng với đó, các ngân hàng xem xét đẩy mạnh hoạt động cho vay bằng thế chấp hàng hóa, hợp đồng…
Thực tế như với ngành lúa gạo đang diễn ra thực trạng “đau buồn” khi đầu ra khó khăn. Thêm nữa, giá lúa rớt xuống còn 6.000 đồng/ kg, thay vì khoảng 8.000 – 9.000 đồng/kg như trước kia, nhưng vẫn không bán nổi.
Nhiều người nông dân trồng lúa đang nghèo đi, không có khả năng trữ gạo, nên không thể kiềm hãm khỏi tình trạng giá rớt. Do vậy ngân hàng cần tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận được vốn và có khả năng trữ hàng, từ đó chủ động hơn về giá cả hàng hóa.
Tăng trưởng GDP từ 8% trở lên là không khó
Nguồn: https://tuoitre.vn/de-tang-truong-kinh-te-tren-8-von-phai-su-dung-dung-cho-2025022823304423.htm
