Đẩy mạnh phát triển cảng xanh, cảng thông minh

Nhiều điểm sáng trong lĩnh vực hàng hải

Biểu dương những thành tích của ngành hàng hải đã đạt được trong năm qua, Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh đánh giá, Cục Hàng hải VN đã thể hiện nhiều kết quả nổi bật trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, có trọng tâm, trọng điểm.

Chất lượng dịch vụ hàng hải ngày càng được nâng cao, công tác xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, các đề án quy hoạch đã được thực hiện hiệu quả. Đồng thời, ngành hàng hải có nhiều điểm sáng trong việc chuyển đổi số.

Dù chịu nhiều tác động trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, hàng hóa vận chuyển bằng đội tàu vận tải biển tăng 3%. Các công tác bảo đảm an toàn an ninh hàng hải, PCTT&TKCN được thực hiện hiệu quả.

Việt Nam tiếp tục duy trì đội tàu trong danh sách trắng, góp phần nâng cao vị thế của ngành hàng hải trên trường quốc tế. Thu ngân sách và nộp ngân sách Nhà nước đều tăng. Công tác giải ngân tới nay đã đạt khoảng 2.800 tỷ đồng, đạt 96%.

Thời gian tới, Bộ trưởng yêu cầu Cục Hàng hải VN cần tiếp tục hoàn thiện các thể chế, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật để bổ sung, hoàn thiện trong năm 2025, đảm bảo hệ thống quy phạm pháp luật phù hợp với thực tiễn và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. 

Đánh giá việc khơi thông luồng lạch và đầu tư hạ tầng công cộng rất quan trọng, Bộ trưởng Trần Hồng Minh đề nghị các bộ, ngành liên quan quan tâm, xem xét, có những định hướng để phát triển đầu tư công nhiều hơn trong lĩnh vực hàng hải.

Cục Hàng hải VN cũng cần tăng cường công tác quản lý, bảo đảm an toàn, an ninh đặc biệt trong các dịp lễ, tết Nguyên đán, cũng như cố gắng làm tốt công tác cứu hộ cứu nạn trên biển.

“Các trang thiết bị cứu hộ, cứu nạn nếu xuống cấp cần được đầu tư, nâng cấp sửa chữa để đảm bảo an toàn và phục vụ tốt nhiệm vụ được giao, cần thiết thì phải mua mới”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Lãnh đạo Bộ GTVT đề nghị Cục Hàng hải VN tiếp tục chuyển đổi số tích cực và mạnh mẽ hơn, ứng dụng CNTT, trí tuệ nhân tạo trong quản lý hoạt động hàng hải. Với các doanh nghiệp cảng, cần cập nhật CNTT trong quá trình bốc xếp hàng hoá, giảm thời gian tàu chờ đợi tại cảng.

Đặc biệt, tiếp tục rà soát và trình cấp thẩm quyền phê chuẩn, ký kết các hiệp định vận tải song phương, đa phương, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

“Lĩnh vực hàng hải cần thúc đẩy kết nối, học hỏi các quốc gia có kinh nghiệm trong xây dựng và phát triển cảng xanh, cảng thông minh… đáp ứng các cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ môi trường”, Bộ trưởng Trần Hồng Minh nhấn mạnh. 

Bộ trưởng cũng lưu ý trong công tác thanh tra, điều tra, giám sát, phòng chống tham nhũng tiêu cực cần thực hiện chuẩn chỉ, không để xảy ra tiêu cực.

Tiếp thu chỉ đạo của Bộ trưởng, Cục trưởng Cục Hàng hải VN Lê Đỗ Mười khẳng định, thời gian tới sẽ triển khai hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ được giao.

Theo ông Mười, thời gian qua, Cục Hàng hải VN luôn kịp thời giải đáp các thắc mắc, kiến nghị của doanh nghiệp trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của Cục và báo cáo cấp thẩm quyền nếu vượt thẩm quyền.

Đáng chú ý, liên quan tới hoạt động nạo vét luồng hàng hải, Cục trưởng Cục Hàng hải VN đề nghị các doanh nghiệp phối hợp với Cục và Bộ GTVT có ý kiến với các địa phương để tạo điều kiện cung cấp vị trí đổ chất nạo vét. Với hàng container tồn đọng, các doanh nghiệp cũng cần có ý kiến với các đơn vị liên quan để phối hợp giải quyết.

Hơn 860 triệu tấn hàng hóa thông qua cảng biển năm 2024

Trước đó, Cục Hàng hải VN thông tin năm 2024, khối lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng biển Việt Nam ước đạt 864,4 triệu tấn, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2023. Sản lượng hàng tính theo Teu tăng 21%, ước đạt 29,9 triệu Teus.

Số lượt tàu biển thông qua cảng biển năm 2024 ước đạt 102,67 nghìn lượt, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2023. Số lượt phương tiện thủy nội địa thông qua cảng biển năm ước đạt 380,1 nghìn lượt, tăng 8%.

Năm qua, khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển Việt Nam do đội tàu biển Việt Nam vận chuyển năm 2024 ước đạt 140,9 triệu tấn, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2023. Riêng hàng container đạt 3,04 triệu Teus, tăng 11%.

Đội tàu mang cờ quốc tịch Việt Nam đã đảm nhận được gần 100% lượng hàng vận tải nội địa bằng đường biển, trừ một số tàu chuyên dụng như LPG, xi măng rời. Về thị phần vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK). Thị phần đội tàu biển Việt Nam đảm nhận từ năm 2019 đến 2024 dao động từ 5- 8,25%, trung bình đạt 6,4%/năm. Các hãng tàu nước ngoài đảm nhận hơn 90% thị phần hàng hóa xuất nhập khẩu.

Tính đến tháng 12/2024, tổng số tàu biển, phương tiện đăng ký trong Sổ đăng ký tàu biển quốc gia Việt Nam là 1.490.

Trong đó đội tàu biển là 1.430 tàu (còn lại là phương tiện khác), với tổng DWT khoảng 11,367 triệu tấn, tổng GT khoảng 6,8 triệu (trong đó tàu vận tải là 956 tàu với tổng DWT khoảng 10,5 triệu tấn, tổng GT khoảng 6,2 triệu). 

Tuổi bình quân của đội tàu vận tải là 17,4. Trong đó, đội tàu chở hàng rời, tổng hợp là 660 tàu với tuổi trung bình 17,6; tàu chở container 43 tàu, tuổi trung bình 18,5; tàu chở dầu, hóa chất 164 tàu, tuổi trung bình 18,8; tàu chở khí hóa lỏng 21 tàu, tuổi trung bình 24,2; tàu chở khách 66 tàu, tuổi trung bình 9,5.

Nhận định trong năm 2025, bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, xung đột chính trị, vũ trang xảy ra tại nhiều nơi trên thế giới, ông Nguyễn Đình Việt, Phó cục trưởng Cục Hàng hải VN cho biết, trong nước, nền kinh tế tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực. Nhưng khó khăn, thách thức còn rất lớn với thời tiết, thiên tai diễn biến bất thường, khó dự đoán.

Trong bối cảnh đó, ông Việt đề nghị thời gian tới, Bộ GTVT xem xét bố trí đủ nguồn vốn để thực hiện các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn năm 2026-2030, cân đối và bố trí nguồn vốn chuẩn bị đầu tư làm cơ sở tổ chức triển khai các dự án, đặc biệt các dự án bảo đảm an toàn, an ninh quốc gia, chủ quyền biển đảo, các dự án giải quyết điểm nghẽn về kết cấu hạ tầng hàng hải.

Cùng đó, Cục Hàng hải VN đề nghị Bộ GTVT có ý kiến với các địa phương sớm công bố khu vực, địa điểm tiếp nhận chất nạo vét trên bờ và nhận chìm chất nạo vét ở biển theo Nghị định số 57/2024 của Chính phủ về quản lý hoạt động nạo vét trong nước cảng biển và vùng nước đường thủy nội địa.