Dấu hiệu nào nhận biết dậy thì sớm ở trẻ?

Hỏi:

Bé gái nhà tôi mới 8 tuổi nhưng đã thấy xuất hiện ngực phát triển, tôi lo lắng liệu có phải con tôi dậy thì sớm không, thưa bác sĩ?

Nguyễn Thủy Loan (Hà Nội)

ThS. BS Ngô Thị Cam, Chuyên khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ trả lời:

Dậy thì là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu giai đoạn bé trưởng thành về mặt thể chất và tâm sinh lý. Dậy thì thể hiện sự trưởng thành của trục nội tiết hạ đồi – tuyến yên – tuyến sinh dục. Ở nữ, dấu hiệu đầu tiên của tuổi dậy thì là sự phát triển của vú.

Ở nam giới, dấu hiệu đầu tiên của tuổi dậy thì là tinh hoàn to ra, khi kích thước tinh hoàn tăng lên đến thể tích ≥ 4ml, hoặc chiều dài ≥ 2,5cm. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng dậy thì sớm ở trẻ. Do đó, cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ sự thay đổi tâm sinh lý của con để phát hiện những dấu hiệu bất thường cảnh báo tình trạng dậy thì sớm ở trẻ để đưa con đi khám kịp thời.

Nếu cha mẹ thấy con phát triển nhanh so với bạn bè cùng trang lứa, ví dụ bé gái trước 9 tuổi đã phát triển ngực, có lông mu hoặc bé trai trước 9 tuổi phát triển tinh hoàn và kích thước dương vật thì nên cho con đến cơ sở y tế kiểm tra để biết có phải dậy thì sớm gây ra những biểu hiện “lạ” của cơ thể hay không.

Để chẩn đoán xác định và tìm nguyên nhân dậy thì sớm, bác sĩ sẽ khám lâm sàng và chỉ định thực hiện một số xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh. Sau khi có kết quả chẩn đoán xác định, bác sĩ đưa ra hướng xử lý và điều trị kịp thời cho trẻ.

Để phòng ngừa hiệu quả tình trạng dậy thì sớm, cha mẹ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý, cân đối nguồn thực phẩm tươi sạch, không chứa chất biến đổi gen/hormone tăng trưởng, tránh sử dụng đồ ăn nhanh hoặc chứa nhiều dầu mỡ, chất béo; tăng cường các hoạt động thể chất cho trẻ bằng các bộ môn thể thao phù hợp; tránh cho trẻ tiếp xúc với các loại mỹ phẩm, thuốc chứa Estrogen, Testosterone sẽ gây mất cân bằng hormone sinh dục.