Đảng cầm quyền Nhật Bản trước khó khăn thu hút giới trẻ

Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 vừa qua, một bài đăng của Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru có thể khiến một số người phật ý.

Trong bài đăng trên mạng xã hội X về một cuộc họp của ban lãnh đạo đảng LDP để thảo luận về chiến lược trước cuộc bầu cử Thượng viện sắp tới, ông Ishiba đăng kèm một bức ảnh gần như không có bóng dáng phụ nữ. Đa số người trong ảnh cũng đã có tuổi.

“Không có gì ngoài những người lớn tuổi. Đây là nguyên nhân Nhật Bản đang gặp khó khăn”, một tài khoản bình luận dưới bức ảnh, theo Unseen Japan. 

Câu chuyện trên cho thấy một thực tế: Sau nhiều thập kỷ cầm quyền, đảng LDP ngày càng được xem là đảng của những người có tuổi và khó thu hút những người trẻ tuổi – cả với tư cách cử tri lẫn tư cách thành viên.

Sự kết nối với giới trẻ

Theo các kết quả thăm dò dư luận, LDP ngày càng mất đi sự ủng hộ từ nhóm cử tri trẻ tuổi, Japan Times đưa tin.

Một khảo sát được thực hiện cuối tháng 2 cho thấy trong nhóm cử tri từ 30 đến 40 tuổi, tỷ lệ ủng hộ LDP chỉ cao thứ ba – sau đảng Quốc dân Dân chủ (DPP) và đảng Reiwa Shinsengumi theo xu hướng tiến bộ. Dù vậy, LDP vẫn dẫn đầu trong nhóm cử tri ngoài 40 tuổi.

Sự sụt giảm tỷ lệ ủng hộ LDP trong người trẻ Nhật Bản không phải hiện tượng mới. Ngay từ năm 2022, khi LDP giành thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử thượng viện Nhật Bản, các nhà phân tích dữ liệu chỉ ra dù số cử tri bỏ phiếu cho LDP tăng trong nhóm trên 50 tuổi, tỷ lệ lại giảm đối với nhóm cử tri trẻ hơn.

Theo dữ liệu của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), Nhật Bản thuộc nhóm nước phát triển có tỷ lệ nghị sĩ trẻ (dưới 50 tuổi) thấp nhất. Trong đó, LDP góp phần đáng kể. Gần 3/4 ứng viên LDP trong cuộc bầu cử năm 2021 đã trên 50 tuổi.

Ở chiều ngược lại, hàng loạt đảng phái đối lập Nhật Bản đang ngày càng chiếm được sự ủng hộ của giới trẻ.

Đảng DPP là ví dụ điển hình nhất. Trong cuộc bầu cử tháng 10/2024, DPP đã giành được 28 ghế trong Quốc hội, tăng gấp 4 lần so với cuộc bầu cử trước đó. Japan Times đánh giá thành công của DPP đến từ các chính sách hướng đến giới trẻ và sử dụng mạng xã hội một cách thuần thục.

Đảng này vận động cử tri bằng khẩu hiệu: “Chúng tôi sẽ giúp phần lương mà bạn có thể mang về nhà gia tăng”. Khẩu hiệu này có nghĩa chính sách của đảng sẽ hướng đến tăng thu nhập khả dụng cho người dân, chứ không chỉ đơn thuần là tăng lương. Đây là điều rất được giới trẻ ủng hộ.

Bên cạnh đó, DPP cũng chủ động trong sử dụng mạng xã hội để hướng đến các cử tri. Lãnh đạo DPP Yuichiro Tamaki là nhà lãnh đạo đảng có nhiều người theo dõi nhất tại Nhật Bản với gần 600 nghìn người theo dõi – tăng mạnh so với con số hơn 300 nghìn sau bầu cử.

Khó khăn chồng chất

Công bằng mà nói, LDP cũng có những chính sách hướng đến người trẻ. Trước cuộc bầu cử hồi tháng 10 vừa qua, Tổng thư ký LDP Hiroshi Moriyama cũng lên tiếng kêu gọi tăng thu nhập cho người trẻ, theo Jiji Press.

Hôm 4/3, LDP cho biết số lượng đảng viên trong năm 2024 là 1.028.662 người, giảm 62.000 người so với năm 2023, qua đó không mục tiêu tăng số đảng viên lên 1,2 triệu người mà đảng này đặt ra năm 2014.

Sự sụt giảm trong năm qua diễn ra vào một thời điểm khó khăn đối với LDP. Hệ thống phe phái trong đảng gần như bị bãi bỏ giữa scandal vi phạm quy định về kiểm soát các quỹ chính trị, bị phát hiện cuối năm 2023.

Tác động của vụ việc trên khiến LDP và đảng liên minh Komeito mất thế đa số trong Hạ viện hồi tháng 10/2024. Trước bầu cử, LDP có 256 ghế. Sau bầu cử, họ chỉ còn 194 ghế.

Trong bối cảnh này, ông Moriyama vẫn tỏ ra nhẹ nhõm khi vẫn còn nhiều đảng viên ở lại với đảng.

“Số lượng đảng viên là thước đo sự ủng hộ đối với đảng. Vì vậy, theo một nghĩa nào đó, thật đáng mừng khi chúng tôi có thể giữ số lượng đảng viên ở mức một triệu người bất chấp hàng loạt vấn đề mà chúng tôi gặp phải”, ông Moriyama nói với báo giới.

LDP cũng đang phải cạnh tranh để giành sự ủng hộ của nhóm dân số đô thị – có xu hướng ủng hộ các đảng đối lập hơn – trong bối cảnh dân số vùng nông thôn Nhật Bản sụt giảm. Không phải đô thị, nông thôn mới là nơi LDP có tầm ảnh hưởng lớn.