Đàm phán lập chính phủ bất thành, người được “chọn mặt gửi vàng” bỏ cuộc, khủng hoảng chính trị chực chờ bùng phát

Nhà vua Philippe (trái) và ông Bart De Wever, lãnh đạo đảng N-VA theo chủ nghĩa dân tộc trong cuộc gặp ngày 22/8. (Nguồn: Belga)

Theo hãng thông tấn Belga, Nhà vua Philippe đã chấp nhận đơn từ chức của ông Bart De Wever và sẽ tiếp tục gặp gỡ lãnh đạo các đảng phái ở Bỉ để tìm kiếm giải pháp. Tuy nhiên, mục tiêu thành lập chính phủ mới trong thời gian ngắn không hề dễ dàng.

Quyết định trên được ông Bart De Wever đưa ra sau những cuộc đàm phán thành lập liên minh kéo dài nhiều tuần bất thành, đẩy đất nước đến bờ vực một cuộc khủng hoảng chính trị mới.

Ông Bart De Wever được giao nhiệm vụ thành lập liên minh Arizona giữa 5 đảng gồm N-VA, đảng Phong trào Cải cách (MR) theo đường lối tự do, đảng Dân chủ Thiên chúa giáo vùng Flanders (CD&V), đảng Tiến bước (Vooruit) theo đường lối xã hội trung tả và đảng Les Engagés theo đường lối trung dung.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự đổ vỡ này là những bất đồng sâu sắc giữa các đảng về kế hoạch cải cách thuế.

Cụ thể, MR và Vooruit không thể tìm được tiếng nói chung về việc tăng thuế, đặc biệt là thuế trên vốn. MR cho rằng các đề xuất hiện tại quá nặng nề đối với doanh nghiệp và người dân, trong khi Vooruit muốn mở rộng phạm vi đánh thuế để có được nguồn thu lớn hơn.

Theo kế hoạch cải cách ban đầu, chính phủ Bỉ dự kiến giảm thuế suất vào năm 2029, nhưng trong giai đoạn đầu lại quá nặng nề với nhiều loại thuế mới. Cụ thể, gói cải cách dự kiến tăng thuế lên tới 2 tỷ Euro đối với thực phẩm do chính sách tăng nâng cao mức thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 6% lên 9%, áp dụng cho các mặt hàng như thịt, bánh mì và trứng.

Ngoài ra, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng dầu sẽ tăng lên. Đáng chú ý nhất là đề xuất tăng thuế trên vốn – vấn đề gây ra nhiều tranh cãi nhất trong những cuộc đàm phán.

MR chỉ muốn đánh thuế trên các giao dịch chứng khoán, trong khi Vooruit muốn mở rộng phạm vi đánh thuế – bao gồm cả việc bán lại doanh nghiệp – nhằm tạo ra một loại thuế vốn lớn hơn.

MR nhấn mạnh, gói thuế mới, có thể lên đến 5,5 tỷ Euro, sẽ tác động đáng kể đến các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Biện pháp này bao gồm cả kế hoạch đánh thuế vào các chế độ “lợi ích toàn diện” mà các nhà tuyển dụng hiện được hưởng lợi.

Việc không đạt thỏa thuận về cải cách thuế khiến tiến trình đàm phán đi vào ngõ cụt. Thất bại này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của chính phủ mới mà còn đặt ra nhiều vấn đề về sự ổn định chính trị của Bỉ trong thời gian tới.