Bệnh nhân đa chấn thương, nguy kịch
Ngày 22.8, thạc sĩ – bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Văn Mạnh (Khoa Ngoại bụng, Bệnh viện Quân y 175) cho biết bệnh nhân vào viện trong tình trạng lơ mơ, niêm mạc nhợt, huyết áp tụt thấp, vết thương xây xát da diện rộng vùng ngực bụng bên phải, bong lóc da cẳng chân trái. Siêu âm nhanh tại giường phát hiện dịch tự do ổ bụng lượng nhiều nghĩ là máu, có khí tự do trong ổ bụng.
Ngay lập tức, bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy hỗ trợ, bù dịch, truyền máu cấp cứu, sử dụng thuốc vận mạch kiểm soát huyết áp. Bệnh nhân sau đó được chụp CT ngực-bụng-sọ não cấp cứu để chẩn đoán xác định và khẩn trương kích hoạt quy trình “báo động đỏ” nội viện.
Qua hội chẩn nhanh, các bác sĩ nhận định bệnh nhân bị sốc chấn thương, đa chấn thương do tai nạn giao thông. Các tổn thương gồm chấn thương bụng kín, vỡ gan độ V diện rộng, chấn thương thận phải độ 5 (dập nát, đứt cuống thận phải), dập nát tuyến thượng thận phải, vỡ nát khối tá tụy, rách tĩnh mạch chủ dưới ngay đoạn dưới tĩnh mạch thận, tràn máu ổ bụng lượng nhiều, chấn thương ngực kín, gãy xương sườn, dập phổi 2 bên, tràn máu khoang màng phổi trái lượng ít và chấn thương cột sống ngực…
Bệnh nhân nhanh chóng được mổ khẩn cấp. Kíp mổ gồm đầy đủ các bác sĩ khoa Ngoại bụng, khoa Ngoại thận, khoa Phẫu thuật tim mạch, khoa Hồi sức tích cực ngoại, được huy động để vừa hồi sức trong mổ, vừa phẫu thuật cầm máu, xử trí tổn thương.
Bác sĩ kiểm tra cho bệnh nhân sau khi qua cơn nguy kịch
6 giờ phẫu thuật cứu bệnh nhân
Thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Văn Mạnh cho biết, đây là một trường hợp chấn thương vỡ đa tạng đặc biệt nặng, vừa được hồi sức chống sốc vừa phẫu thuật, trong đó thách thức lớn nhất là phải rất nhanh chóng kiểm soát được tình trạng chảy máu, mất máu của người bệnh, tiếp sau đó là phải xử lý nhiều tổn thương tạng phức tạp (ở gan, thận, tá tụy), đặc biệt phải thực hiện cắt khối tá tụy trong tình huống cấp cứu – đây là một kỹ thuật chuyên sâu rất phức tạp.
Do bị mất máu nhiều kèm theo tổn thương các tạng trong ổ bụng phức tạp, bệnh nhân đã được truyền bổ sung hơn 5 lít máu và các chế phẩm máu, sử dụng 2 loại vận mạch liều cao để kiểm soát huyết áp.
Sau hơn 6 tiếng phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển sang khoa Hồi sức tích cực ngoại để tiếp tục theo dõi và điều trị. Tại đây, bệnh nhân tiếp tục được duy trì an thần, thở máy, sử dụng kháng sinh mạnh phối hợp, duy trì vận mạch, thuốc cầm máu, tiếp tục bù máu và các chế phẩm máu theo tỉ lệ, tầm soát và xử trí các rối loạn đông cầm máu, rối loạn toan kiềm, ủ ấm tránh hạ thân nhiệt, theo dõi sát tình trạng chảy máu thứ phát trong ổ bụng.
Sau xử trí toàn trạng, bệnh nhân ổn định dần, huyết động ổn (đã giảm và cắt thuốc vận mạch), không có tình trạng chảy máu thứ phát trong ổ bụng, được cai thở máy dần và rút ống nội khí quản sau 2 ngày nhập khoa.
Hiện tại, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch và vẫn đang được theo dõi đặc biệt tại khoa Hồi sức tích cực ngoại, đề phòng các biến chứng nhiễm trùng, tập nuôi ăn qua sonde phục hồi lưu thông tiêu hóa.
Thiếu tá, thạc sĩ – bác sĩ chuyên khoa 1 Phạm Tấn Đạt (Khoa Hồi sức tích cực ngoại) cho biết, phẫu thuật chấn thương vỡ đa tạng trong ổ bụng là một trong những cấp cứu ngoại khoa khẩn cấp cần phải thực hiện phẫu thuật nhanh chóng, không thể trì hoãn và cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa các chuyên khoa để làm giảm nguy cơ tử vong do xuất huyết nội trầm trọng, sốc mất máu, nâng cao hiệu quả cứu sống người bệnh. Song song đó, cần phối hợp hồi sức tốt để ổn định huyết động, tránh những rối loạn nặng phát sinh sau chấn thương và theo dõi xử lý tốt các biến chứng có thể có trong và sau phẫu thuật.
Đa số bệnh nhân bị tai nạn giao thông dẫn đến chấn thương nặng vỡ các tạng đặc như vỡ gan, thận, lách… gây chảy máu lớn trong ổ bụng có kèm hoặc không tổn thương các tạng rỗng khác bắt buộc phải mổ mở để tầm soát xử lý nhanh và triệt để tổn thương, cầm máu tránh các biến chứng nặng ảnh hưởng đến tính mạng.
