Cơn khát giải chạy ở Trung Quốc

Nguyên nhân là số lượng BIB có hạn và anh đều chậm chân. Cuối cùng, Zhang may mắn có được tấm vé tham gia giải chạy ở thành phố Thanh Đảo hôm 24/3 nhờ thắng một cuộc thi trên mạng xã hội.

“Đây là cơ hội duy nhất để tôi được tham gia”, Zhang nói và cho biết giải chạy này chỉ hơn 4.000 người đăng ký thành công.

Số người không thể đăng ký tham gia giải chạy thương mại như Zhang ngày càng phổ biến. Các giải marathon được tổ chức trong vài năm qua có xu hướng tăng nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu. Điều này khiến các giải chạy quy mô lớn luôn có lượng đơn đăng ký vượt mức cho phép.

Thống kê năm 2019 có hơn 1.800 giải chạy được tổ chức ở Trung Quốc. Con số này giảm đáng kể trong thời kỳ đại dịch nhưng đến năm 2023 đã có 580 giải chạy được tổ chức do kết thúc các hạn chế.

Tuy nhiên, số người muốn tham gia giải chạy vẫn tiếp tục tăng. Dữ liệu trong ngành cho thấy môn thể thao này không chỉ thu hút đàn ông trung niên mà còn cả phụ nữ, người dưới 30 tuổi.

Như cuộc đua marathon năm nay ở thành phố Vô Tích đã nhận 265.000 đăng ký – một kỷ lục đối với một giải chạy ở Trung Quốc – tuy nhiên chỉ có 33.000 người may mắn được tham gia vào ngày 24/3. Hay tại thành phố Hạ Môn, chỉ 5% trong tổng số đơn đăng ký được xuất phát trong cuộc thi vào đầu tháng 1.

Các chuyên gia trong ngành nói rằng việc thiếu các cuộc đua là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Một là ngành tổ chức sự kiện thể thao đang phục hồi sau đại dịch. Hai là nhiều công ty đã mất đi một số lượng nhân viên giàu kinh nghiệm trong những năm trước và hiện thiếu năng lực tổ chức nhiều sự kiện quy mô lớn. Ba là việc tăng cường giám sát pháp lý đối với các cuộc đua marathon được tăng cường khi sau 21 vận động viên tử vong tại giải chạy marathon ở tỉnh Cam Túc năm 2021. Bên cạnh đó, hành động cắt giảm ngân sách của chính quyền địa phương có thể đe dọa đến tương lai của một số sự kiện.

Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến số lượng của các cuộc đua mà còn ảnh hưởng đến chất lượng của sự kiện. Các vận động viên kỳ cựu phàn nàn một số giải chạy ở các thành phố nhỏ đang thiếu nhân viên phân luồng và hỗ trợ y tế. Một số cuộc đua gần đây trở nên hỗn loạn khi người phải chạy chung với ôtô trên đường hoặc vận động viên ùn ứ một chỗ do bị chặn lại ở các nút giao.

Zhang Luping, một nhà bình luận thể thao và là tác giả cuốn sách Kỷ nguyên lớn của Marathon, cho biết giới chức Trung Quốc bắt đầu tập trung nhiều hơn vào những rủi ro tiềm ẩn trong công tác tổ chức một giải chạy hơn là lợi ích kinh tế mà nó có thể mang lại.

“Tôi không rõ các chính sách mới sẽ tác động như thế nào đến số lượng cuộc đua marathon được tổ chức trong tương lai nhưng dự đoán rằng một số cuộc đua ở các thành phố nhỏ hơn có thể sớm biến mất – không chỉ do các quy định thắt chặt mà còn do cắt giảm ngân sách của chính quyền địa phương”, Zhang nói.

Tốc độ phát triển của các giải chạy ở Trung Quốc trong những năm gần đây đang tăng phi mã. Những năm 1980, các sự kiện marathon quốc tế đầu tiên tổ chức tại Bắc Kinh chỉ dành cho vận động viên chuyên nghiệp. 17 năm sau, người dân mới được phép tham gia các sự kiện này. Và bắt đầu từ những năm 2000 số lượng các giải chạy mới tăng lên.

Năm 2014, có hơn 50 giải chạy tổ chức trên toàn quốc mỗi năm. Chính phủ Trung Quốc bắt đầu đơn giản hóa quá trình phê duyệt các sự kiện thể thao thương mại và tạo ra sự bùng nổ lớn. Đến năm 2019, hơn 1.800 giải chạy được tổ chức. Một cuộc khảo sát của Liên đoàn Đồ thể thao Trung Quốc năm 2022 cho thấy chạy bộ là môn thể thao được nhiều người tham gia nhất cả nước. Hơn 60% số người được hỏi đã thử chạy bộ, tăng từ mức 48% vào năm 2020.

Môn thể thao này cũng đang phát triển nhanh ở cấp độ nghiệp dư. Năm 2019, chỉ có 986 vận động viên đủ điều kiện tham gia hạng ưu tú (elite) trong cuộc thi Marathon Bắc Kinh – yêu cầu hoàn thành cự ly full marathon (42,2 km) dưới ba tiếng. Nhưng đến năm 2023, đã có hơn 2.400 người đạt yêu cầu này.

Zhang, một vận động viên chạy bộ kỳ cựu, cho biết anh cũng nhận thấy xu hướng tương tự. Nhiều năm trước, khu vực xuất phát dành cho các vận động viên elite gần như trống rỗng nhưng ngày nay trở nên đông đúc.

“Trước đây, bạn không thấy nhiều người tiến xa hơn trong cuộc đua nhưng bây giờ khung cảnh trở nên tấp nập”, anh nói thêm.

Những người đàn ông trung niên như Zhang từng chiếm đại đa số vận động viên chạy bộ ở Trung Quốc, nhưng ngày nay môn thể thao này có sức hấp dẫn rộng rãi hơn nhiều. Theo Ocean Engine, một nền tảng phân tích dữ liệu, những người trong độ tuổi 24-30 hiện là nhóm nhân khẩu học lớn thứ hai quan tâm đến chạy bộ trên Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, chỉ sau những người từ 31 đến 40.

Liu Xiaolei, người sáng lập công ty tổ chức sự kiện chạy bộ Rapid Sports có trụ sở tại Bắc Kinh, cũng chứng kiến sự gia tăng rõ rệt về số lượng người dưới 30 tuổi tham gia các cuộc đua.

“Mặc dù có ít áp lực trong công việc, học tập hơn (so với các nhóm tuổi lớn hơn) nhưng người trẻ cũng có nhiều áp lực hơn để có thể trạng tốt và tìm đến các giải chạy như biện pháp hữu ích”, Liu nói.

Minh Phương (Theo SixthTone)