Có thật doanh nghiệp thích sa thải lao động lớn tuổi để giảm quỹ lương, tránh ‘yêu sách’?

“Sa thải lao động lớn tuổi vì lương cao, trì trệ, lắm bệnh tật, nhiều yêu sách… Ngược lại tuyển lao động trẻ vì lương còn thấp, nhiều nhiệt huyết, dễ bảo, nhanh nhẹn”. Đó là một ý kiến được bạn đọc Tuổi Trẻ Online nhận định, từ câu chuyện gian nan tìm việc mới sau thời gian dài thất nghiệp mà báo vừa đăng tải. 

Thực tế, các doanh nghiệp có đang chủ động sa thải lao động lớn tuổi vì những lý do ấy?

Đang làm tốt sao phải sa thải?

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, nhà sáng lập Julyhouse và Macaland Trần Lâm nói phải nhìn nhận vấn đề này từ hai phía.

Nếu lao động lớn tuổi đang làm tốt công việc, hiệu suất lao động cao, phù hợp với vị trí… thì không lý do gì để sa thải. Doanh nghiệp luôn cần sự ổn định, phát triển và hiệu quả kinh doanh.

“Ngược lại, nếu làm việc kém hiệu quả, chắc chắn người đó lọt tầm ngắm sớm. Dĩ nhiên đây không phải là câu chuyện, vấn đề riêng của lao động lớn tuổi, bởi không năng suất thì người trẻ cũng bị sa thải thôi”, ông Lâm nói.

Ông Đào Tấn Điền, CEO Công ty cổ phần xuất khẩu Bona, cũng cùng quan điểm chỉ sa thải lao động, nhân viên khi và chỉ khi người đó không phù hợp với vị trí, công việc hay hiệu suất lao động thấp.

Theo ông Điền, việc phải sa thải lao động, đặc biệt là lao động lớn tuổi, có thâm niên gắn bó với doanh nghiệp lâu năm là một quyết định khó khăn. Điều này trực tiếp ảnh hưởng đến văn hóa, đạo đức doanh nghiệp, tâm lý của những lao động khác.

Trong trường hợp phải cân nhắc sa thải một lao động lớn tuổi cần có quy trình rõ ràng. Cần thực hiện các bước như thông báo kế hoạch tái cấu trúc, ban hành tiêu chí năng lực mới (cụ thể, rõ ràng).

Cần thiết phải đề xuất một vị trí mới, mức lương mới phù hợp với khả năng của doanh nghiệp và năng lực của lao động đó. Bước cuối cùng, nếu người đó không đồng ý thì mới phải chấm dứt thỏa thuận lao động.

Tuyển người trẻ có phải vì dễ dạy bảo, nhanh nhẹn và lương thấp?

Ông Trần Mạnh Chí, phó tổng giám đốc Công ty Đông Tây Property, cũng chia sẻ quan điểm không sa thải lao động vì yếu tố tuổi tác nếu làm việc hiệu quả.

Ông Chí cho rằng riêng ngành bất động sản mà mình đang theo thì có đặc thù hơn. Sự thay đổi, đào thải nhân sự diễn ra liên tục. Đúng là nhân sự trẻ có sự nhiệt huyết, nhạy bén hơn. Đổi lại, lao động lớn tuổi, có thâm niên sẽ có bản lĩnh hơn, không dễ bỏ cuộc khi gặp phải khó khăn.

“Nói riêng ở mảng bất động sản, người trẻ đang chủ động nắm bắt xu thế, xu hướng, biết ứng dụng công nghệ, tận dụng sự phát triển của mảng xã hội hơn để phát triển nghề nghiệp”, ông Chí nói.

Giang, một bạn đọc của Tuổi Trẻ Online, cho rằng sai lầm lớn của doanh nghiệp vừa và nhỏ là quản trị nhân sự yếu kém. Một người có thâm niên sẽ tràn trề kinh nghiệm. Họ có thể làm việc bằng 3-4 người trẻ cộng lại.

Mặt khác, lao động lớn tuổi luôn điềm tĩnh, chỉn chu, chất lượng bàn giao công việc cao hơn.

“Nhưng doanh nghiệp thích sử dụng nhân sự trẻ với chi phí thấp, để tối ưu lợi nhuận. Về lâu dài, nguy cơ không thể giành được hợp đồng lớn, không thể nâng cao chất lượng dịch vụ, sản phẩm, dần dần mất khách hàng và lụi tàn. Ai cũng sẽ có lúc đến tuổi trung niên. Dù bao nhiêu tuổi, làm ở vị trí nào chỉ cần siêng năng, học tập nâng cao năng lực, bạn sẽ không phải lo chuyện thất nghiệp”, bạn đọc Giang bày tỏ.