Chuyên gia tội phạm học vạch trần chiêu lừa đảo tâm linh

Nhiều vụ lừa đảo bị phát hiện

Trong thời gian gần đây, nhiều vụ lừa đảo liên quan đến hoạt động tâm linh như bói toán, “tu tiên”, giải hạn trực tuyến… đã bị cơ quan công an phát hiện và xử lý. Các đối tượng đã lợi dụng lòng tin và sự thiếu hiểu biết của người dân để chiếm đoạt tài sản với số tiền lớn.

Mới đây nhất, vào ngày 24/2/2025, Công an tỉnh Đắk Lắk triệt phá một nhóm lừa đảo do Nguyễn Anh Tuấn (39 tuổi) và vợ là Nguyễn Thị Nhớ (37 tuổi), cùng trú tại tỉnh Bình Dương, cầm đầu. Nhóm này xây dựng nhà thờ tổ và các tịnh thất tại xã Ea Khal, huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk và dụ dỗ người dân từ nhiều nơi đến tu tập với hứa hẹn “đắc đạo, thành tiên”.

Sau đó, dụ dỗ những người tham gia mua các vật phẩm phong thuỷ với giá trị lên tới hàng tỷ đồng. Bằng chiêu trò này, nhóm lừa đảo đã chiếm đoạt gần 100 tỷ đồng từ hàng nghìn người.

Đối tượng Nguyễn Anh Tuấn (áo xanh dương) đã cùng với vợ thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt gần 100 tỷ đồng. Ảnh: VTV

Liên quan tới vấn đề trên, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu – chuyên gia về nghiên cứu về tội phạm – cho biết, lừa đảo tâm linh đang trở thành một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay, khi nhiều đối tượng dựa vào niềm tin tôn giáo, tín ngưỡng để trục lợi cá nhân. Điều này không chỉ gây tổn thất về tài chính mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, tinh thần của người dân.

Mặc dù hiện tượng lừa đảo tâm linh đã được cảnh báo nhiều, tuy nhiên, vẫn có nhiều người “sập bẫy” với thiệt hại lớn về tài sản. Lý do là bởi các đối tượng lừa đảo đã khai thác những điểm yếu xuất hiện trong tâm lý con người. Trước tiên là tâm lý sợ hãi, lo lắng về tương lai ở trường hợp những người đang gặp khó khăn về tài chính, công việc, tình duyên… và có mong muốn tìm đến yếu tố tâm linh để “hóa giải”.

Nguyên nhân còn xuất phát từ sự hạn chế kiến thức về tín ngưỡng. Nhiều người không hiểu rõ về đạo lý Phật giáo, tín ngưỡng dân gian, dẫn đến việc tin theo những kẻ trục lợi.

“Sự bùng nổ các hội nhóm về bói toán, trục vong, giải hạn trên môi trường mạng xã hội đã khiến các thông tin thất thiệt được lan truyền ra cộng đồng với tốc độ chóng mặt. Điều này đã tạo điều kiện cho các đối tượng lừa đảo càng dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm “con mồi” để thực hiện hành vi trục lợi”, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu cho biết.

Cũng theo Tiến sĩ Hiếu, sở dĩ những vụ lừa đảo tâm linh có xu hướng gia tăng một phần xuất phát từ việc xử lý các vụ việc lừa đảo hiện nay đang gặp nhiều khó khăn. Các đối tượng liên tục thực hiện những chiêu trò, hình thức lừa đảo tinh vi để qua mắt cơ quan chức năng. Trong khi đó, nhiều nạn nhân cảm thấy xấu hổ, ngại trình báo khi bị lừa đảo cũng là yếu tố tạo điều kiện cho các đối tượng lừa đảo tiếp tục hoạt động mà không bị xử lý.

Lời cảnh tỉnh cho người dân

Trao đổi thêm với phóng viên Báo Công Thương về vấn đề trên, chuyên gia tâm lý Đoàn Hồng Phúc (Trung tâm nghiên cứu nhận thức FAC) cho rằng, việc tin tưởng mù quáng vào các yếu tố tâm linh sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân, gia đình và xã hội.

Niềm tin mù quáng vào các hiện tượng siêu nhiên làm suy yếu khả năng tư duy logic, khoa học, dẫn đến việc phủ nhận các giá trị tiến bộ và khoa học. Về kinh tế, nhiều người tiêu tốn tiền bạc vào các hoạt động cúng bái, lễ lạt không cần thiết, gây thiệt hại kinh tế cho bản thân và gia đình.

“Việc tin tưởng thái quá vào tâm linh, mê tín dị đoan cũng sẽ tạo điều kiện cho các đối tượng xấu lợi dụng để lừa đảo, gây mất an ninh trật tự và làm suy giảm niềm tin trong cộng đồng”, vị chuyên gia cảnh báo.

Một vật phẩm các đối tượng dùng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tại Thái Nguyên. Ảnh: Thu Ngân

Theo chuyên gia này, để tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo tâm linh, người dân cần trang bị kiến thức khoa học, hiểu biết về pháp luật để phân biệt giữa tín ngưỡng lành mạnh và mê tín dị đoan.

Bên cạnh đó, cần cảnh giác với thông tin trên mạng xã hội. Không nên tin tưởng tuyệt đối vào các dịch vụ bói toán, giải hạn trực tuyến. Khi phát hiện các hành vi lừa đảo liên quan đến tâm linh, cần thông báo ngay cho cơ quan công an để kịp thời xử lý.

Đối với cơ quan chức năng, cần thực hiện các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân về những hình thức lừa đảo liên quan đến tín ngưỡng và tâm linh. Gia đình và cộng đồng cũng cần nêu cao tinh thần cảnh giác, không tiếp tay cho việc truyền bá thông tin sai lệch hoặc tung hô các cá nhân lợi dụng tâm linh để lừa đảo.