Từ thuở xưa, thanh trà đã là một loại trái cây nổi tiếng của phủ Thừa Thiên, được chọn là đặc sản tiến vua vì mang một hương vị ngọt thanh, mát lành lại đượm vị.
Độ tháng 7 âm lịch, những vườn thanh trà tại cố đô Huế lại bắt đầu chín mọng. Những ngày này, nông dân trồng thanh trà không ngủ, họ tất bật thu hoạch để đến tối đưa ra chợ Đông Ba (TP.Huế) bày bán thâu đêm.
 |
|
Người dân thức nguyên đêm để bán thanh trà tại khu vực chợ Đông Ba (TP.Huế) |
|
LÊ HOÀI NHÂN |
1 giờ sáng, khi dòng người thưa dần trên các tuyến phố cũng là lúc bà Đặng Thị Trai Dung (P.Thủy Biều, TP.Huế) chở số thanh trà vừa hái trong ngày đến chợ Đông Ba để bán cho thương lái.
Bà chọn một vị trí đẹp, rồi thong thả chờ khách đến mua. “Bán giờ này để thương lái ở các chợ nhỏ đến mua cho kịp buổi chợ sáng. Ở đây chỉ bán từng bao, tính bằng trăm quả chứ không bán ký”, bà Dung nói.
Theo bà Dung thanh trà năm nay được mùa hơn năm trước, một đêm bà bán bình quân gần 500 trái. Vào những ngày rằm, số lượng thanh trà bán ra nhiều gấp đôi.
| Nông dân Huế thâu đêm bán thanh trà – đặc sản tiến vua |
Trời về khuya, những dòng xe chở thanh trà đổ về phiên chợ càng đông. Tại đây có khoảng 30 gian hàng bán loại trái cây đặc sản này, chủ yếu là những người phụ nữ đến từ các vùng trồng thanh trà nổi tiếng xứ Huế như Thủy Biều, Hương Vân, Dương Hòa…
Nườm nượp kẻ bán, người mua tuy nhiên hoạt động giao thương tại khu chợ này diễn ra rất yên ắng. Dưới ánh đèn đường lờ mờ, họ trả giá vừa đủ nghe, sau khi thuận mua vừa bán thanh trà được bốc lên xe chở đi về các chợ lân cận. Việc mua bán kéo dài cho đến khi trời hửng sáng, họ thu dọn về nhà.
 |
|
Thương lái mua thanh trà số lượng lớn để chở đi khắp nơi |
|
LÊ HOÀI NHÂN |
Phấn khởi trúng vụ thanh trà
Sáng hôm sau, PV tìm đến P.Thủy Biều, một trong các “thủ phủ” của loại trái cây đặc sản này. Tại đây, những vườn thanh trà đã bắt đầu chín mọng, tỏa hương thơm dịu.
Lúc này gia đình ông Đặng Văn Kế (68 tuổi, tổ Lương Quán, P.Thủy Biều) đang tất bật thu hoạch để kịp bán cho thương lái đến thu mua.
 |
|
Người dân Thủy Biều thu hoạch thanh trà |
|
LÊ HOÀI NHÂN |
Gia đình ông Kế có 150 gốc thanh trà, hằng năm ông bán chủ yếu cho những khách quen đến thu mua tại vườn, giá dao động 45.000 – 50.000 đồng/kg.
“Mùa thanh trà năm nay đến muộn, tuy nhiên lại đạt năng suất cao, trái đẹp và mọng nước. Sau dịch Covid-19 việc mua bán, thông thương cũng trở nên thuận lợi hơn, hy vọng năm nay trúng vụ”, ông Kế phấn khởi nói.
 |
|
Ông Đặng Văn Kế phấn khởi khi thanh trà năm này được mùa |
|
LÊ HOÀI NHÂN |
Dù chỉ mới đầu mùa, nhưng nhiều người “sành ăn” đã tìm đến tận vườn để chọn cho mình những quả thanh trà thơm ngon.
Ông Nguyễn Khoa Hồi (71 tuổi, H.Phong Điền) thuê xe tải, đi hơn 40km tìm đến Thủy Biều để mua thanh trà làm quà cho người thân ở miền Bắc. Đây là năm thứ 2 ông Hồi đến tận vườn “tuyển chọn” loại trái cây đặc sản này.
“Đến vụ, tôi thường mua cho bạn bè ở Hà Nội để ăn và làm quà biếu. Mua để tặng nên phải đến tận vườn để chọn quả thơm ngon và chất lượng. Năm nay tôi mua 5 tạ, nếu có nhu cầu sẽ mua tiếp”, ông Hồi nói.
 |
|
Thanh trà có hình dáng nhỏ hơn các loại bưởi, quả thon giống quả lê, cùi rất thơm và tép có màu vàng trong, có hương vị ngọt thanh đặc trưng rất riêng. Một trái thanh trà Huế chỉ nặng từ 0,7 – 1kg. |
|
LÊ HOÀI NHÂN |
Giải thích về loại đặc sản ngon ngọt của vùng đất này, ông Kế cho rằng Thủy Biều nằm cạnh sông Hương, hằng năm cứ vào mùa lũ nước sông dâng cao mang theo phù sa bồi đắp cho hàng trăm gốc thanh trà. Vì thế, thanh trà ở vùng này ngon ngọt đặc biệt.
Ở Thủy Biều, hầu hết gia đình nào cũng trồng một vài gốc đặc sản tiến vua này trong vườn. Cây thanh trà đã giúp nhiều người thoát nghèo trên dải đất hứng chịu bão lũ triền miên. Vụ thu hoạch thanh trà cũng vừa đúng dịp khai trường, người dân có thêm tiền để mua cặp sách, đóng học phí cho con vào năm học mới.
