Chính phủ thảo luận về nguồn vốn, giao chủ đầu tư làm dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh phát triển xanh, phát triển bền vững là mục tiêu của Đảng, nhà nước đã đề ra; đặc biệt khi tình hình biến đổi khí hậu những năm gần đây rất cực đoan. 

Cần thiết làm điện hạt nhân đáp ứng nhu cầu điện

Nước ta là một trong những nước chịu tác động rất lớn của tình trạng biến đổi khí hậu này, thể hiện qua cơn bão số 3 (Yagi), ngoài ra là các tình trạng sụt lún, sạt lở, khô hạn, ngập mặn, thiếu nước… 

Vì vậy đây là những yêu cầu cấp bách của yêu cầu phát triển, đòi hỏi chúng ta phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để giảm tác động của biến đổi khí hậu đối với nước ta nói riêng và thế giới nói chung.

Năm 2025, trung ương quyết định phải đạt mức tăng trưởng ít nhất 8%, tạo tiền đề, khí thế, động lực cho giai đoạn 2026-2030 đạt tăng trưởng 2 con số, do đó yêu cầu tăng trưởng điện phải bảo đảm đạt ít nhất 12-16%. 

Năm 2024 tăng trưởng đạt hơn 7% nhưng tăng trưởng điện đã đạt 12-13%. Tăng trưởng điện là yêu cầu cấp bách hiện nay. Việc phát triển các ngành trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, Internet vạn vật dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu… rất cần sự ổn định về tăng trưởng năng lượng. 

Do đó ông cho rằng việc phát triển năng lượng nhanh và bền vững là yêu cầu cấp cách đặt ra cho đất nước. Trong đó, phát triển điện hạt nhân là một trong những giải pháp phải làm; thế giới hiện nay cũng đang đi theo xu thế này. 

Để thực hiện nhiệm vụ trên, người đứng đầu Chính phủ giao các bộ, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ. Khẩn trương rà soát, lập kế hoạch chi tiết triển khai: cần làm rõ ai làm, tiến độ như thế nào, sản phẩm là gì? 

Địa phương là tỉnh Ninh Thuận tập trung đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ phục vụ dự án điện hạt nhân, khẩn trương triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư bảo đảm tiến độ chung của dự án.

Để thực hiện kế hoạch 5 năm hoàn thành dự án, Thủ tướng yêu cầu cần bàn thảo thêm về đề xuất của các bộ, ngành, các vướng mắc cần chỉ đạo để tháo gỡ. Đưa ra lộ trình trong cụ thể để xây dựng xong một hay hai nhà máy. 

Cùng đó là các vấn đề như chuyển giao công nghệ, chuẩn bị nguồn nhân lực, tính toán đào tạo tập trung thêm theo ngành, sản phẩm; nguồn nhân lực bao gồm cả kỹ sư, công trình sư, công nhân lành nghề… 

Làm rõ nguồn vốn, chủ đầu tư và lộ trình thực hiện

Ngoài ra Thủ tướng cũng cho rằng cần thảo luận thêm vấn đề vốn. Đơn vị triển khai ngoài với EVN thì còn các tập đoàn khác cũng đang đầu tư vào năng lượng như Petrovietnam, TKV… Với tinh thần chỉ bàn làm, song làm như thế nào, ai làm, làm bao lâu thì xong, cần tiền, cần cơ chế gì, lộ trình đưa ra như thế nào… cần thảo luận rõ để bám sát lộ trình với nhiệm vụ cụ thể, từ đó đôn đốc thực hiện.

Từ kinh nghiệm thực hiện dự án Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch – Phố Nối, ông cho rằng cần huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, bám sát tiến độ, chất lượng thì mới hoàn thành công trình theo mục tiêu đề ra. 

Tổ giúp việc chuyên trách cần phân công 5 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ sản phẩm”; xây dựng kế hoạch phải ra được sản phẩm là lò phản ứng hạt nhân trong bao nhiêu năm, từ đó tính ngược thời gian, từng mốc thời gian phải hoàn thành những công việc cụ thể chứ không phải chung chung nữa.

Với tư tưởng tấn công bằng các chương trình, kế hoạch cụ thể, huy động tiền vốn, nhân lực, chuyển giao công nghệ, làm với ai, làm như thế nào… Thủ tướng yêu cầu chấm dứt tình trạng các bộ, ngành trả lời “vòng vo”, trả lời chung chung khi triển khai dự án này, tăng kỷ luật, kỷ cương hành chính. 

Ông khẳng định xây dựng nhà máy điện hạt nhân là vấn đề lớn, vấn đề khó, nhạy cảm, mang tính quốc gia đại sự”, do đó tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân, tập thể ở đây là rất cao, phải đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết, có sản phẩm cụ thể.