Chật vật “đóng” thương vụ M&A “ngược” tại Cảng Quy Nhơn

Tổng công ty Hàng hải Việt Nam đang chật vật trong việc thu hồi 75,01% cổ phần Cảng Quy Nhơn.

Chưa thể dứt điểm

Tổng công ty Hàng hải Việt Nam – CTCP (VIMC) đã có Công văn số 203/HHVN – ĐT gửi Bộ Giao thông – Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) – đơn vị đóng vai trò đại diện chủ sở hữu trong giai đoạn trước năm 2018, để báo cáo kết quả thực hiện Kết luận thanh tra số 1566/KL-TTCP ngày 17/9/2018 của Thanh tra Chính phủ về việc cổ phần hóa Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn.

Ông Phạm Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc VIMC cho biết, tính đến thời điểm này, chỉ còn một nội dung kiến nghị xử lý được Thanh tra Chính phủ yêu cầu thực hiện, nhưng chưa thể xử lý dứt điểm liên quan việc thanh toán giá trị lợi ích hợp pháp cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành theo Hợp đồng chuyển giao.

Cần phải nói thêm rằng, tại Kết luận thanh tra số 1566 /KL-TTCP, Thanh tra Chính phủ khẳng định, việc cổ phần hóa, thoái hết vốn nhà nước tại Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn là không đúng với Đề án Tái cơ cấu Tổng công ty Hàng hải Việt Nam – Vinalines (nay là VIMC) giai đoạn 2012 – 2015.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị, 75,01% cổ phần mà Vinalines đã chuyển nhượng cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành phải xử lý thu hồi về sở hữu nhà nước; các tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Vào tháng 5/2019, VIMC đã bỏ 415,5 tỷ đồng để trả cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành để tái sở hữu hơn 30,3 triệu cổ phần, tương ứng với 75,01% vốn điều lệ Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn, đánh dấu việc thực hiện căn bản kiến nghị của Thanh tra Chính phủ về việc thu hồi 75,01% cổ phần Cảng Quy Nhơn về sở hữu nhà nước.

Tuy nhiên, theo Kết luận thanh tra số 1566, việc thu hồi 75,01% cổ phần Cảng Quy Nhơn còn bao gồm việc thanh toán giá trị lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư. Giá trị lợi ích hợp pháp này cũng được các bên quy định trong Hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu 30,3 triệu cổ phần Cảng Quy Nhơn từ Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành về VIMC.

Theo tính toán ban đầu của VIMC, thời gian tính lợi ích của nhà đầu tư được xác định từ tháng 9/2015 (thời điểm Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành tiếp nhận quyền quản lý, điều hành Cảng Quy Nhơn) đến ngày 29/5/2019 (thời điểm VIMC chính thức ghi nhận quyền sở hữu 75,01% vốn điều lệ tại Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn theo xác định của Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam).

Món nợ kéo dài

Lãnh đạo VIMC cho biết, vào cuối tháng 9/2022, đơn vị này và Công ty Luật DQ (đại diện cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành) đã họp và thống nhất một số nội dung để triển khai thực hiện việc xác định giá trị hợp pháp của nhà đầu tư theo Hợp đồng chuyển giao.

Theo đó, hai bên thống nhất lựa chọn, xác định thời điểm 30/6/2019 áp dụng cho việc xây dựng, tính toán giá trị lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư (Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành) trong giai đoạn từ tháng 9/2015 đến ngày 30/6/2019.

Bên cạnh đó, tại điểm 4.4, Điều 4, Hợp đồng chuyển giao cổ phần Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn có quy định, Bên B (tức Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành) có quyền đưa ra cơ sở, phương pháp xác định và giá trị lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, VIMC xem xét, chấp thuận hoặc xin ý kiến hướng dẫn làm cơ sở hai bên thỏa thuận, thống nhất thực hiện.

Bên A đồng ý tạo điều kiện cho Bên B tiếp cận, nghiên cứu các tài liệu, báo cáo tài chính, cáo bạch… để phục vụ quá trình xác định lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.

Lộ trình, tài liệu và thời điểm làm việc đề nghị Bên B có văn bản chính thức gửi VIMC để các bên thảo luận và thống nhất, nhằm đảm bảo hoạt động của VIMC/Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn không bị ảnh hưởng.

Điều đáng nói là, sau khi tiếp nhận lại quyền quản lý và điều hành Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn, với mong muốn hoàn tất nghĩa vụ tài chính giữa các bên, VIMC đã có 19 văn bản gửi Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành, đôn đốc, đề nghị tổ chức họp, gửi phương án tính toán và đề xuất giá trị hợp pháp của nhà đầu tư trong giai đoạn điều hành, quản lý Cảng Quy Nhơn, gần nhất là Văn bản số 2072/HHVN-ĐT ngày 12/12/2024.

Tuy nhiên, kể từ năm 2022 đến nay, phía Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành/Công ty Luật DQ cũng không có hành động triển khai tiếp theo.

VIMC cũng đã có nhiều văn bản báo cáo Bộ GTVT, Thanh tra Chính phủ, đề nghị hỗ trợ hướng dẫn sớm xử lý dứt điểm nội dung này.

Tuy nhiên, đến nay, VIMC vẫn chưa nhận được phương án từ phía Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành, cũng như chưa nhận được hướng dẫn từ phía các bộ, ngành có liên quan. Vì vậy, việc xác định giá trị lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư đến nay vẫn chưa có kết quả, như là một món nợ đồng lần trong việc thực hiện Kết luận thanh tra số 1566.

“Để sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, hoàn thành thực hiện kiến nghị theo Kết luận thanh tra, VIMC đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, chủ trì buổi làm việc giữa các bên để tháo gỡ khó khăn, hướng dẫn VIMC và Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành theo đúng Điều 4, Hợp đồng chuyển giao”, đại diện VIMC đề xuất.