Chán ngô, khoai, dân nơi này của Yên Bái bèn trồng dâu tây, cây thấp tè, trái thò ra đỏ mọng

Những thửa ruộng bậc thang vốn chỉ quen với ngô, khoai hay các loại rau, đậu vụ đông truyền thống nay đã được thay thế bằng những luống dâu tây xanh mướt. Sự thay đổi này không chỉ mang đến một diện mạo mới cho vùng đất Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái), mà còn mở ra một hướng đi đầy triển vọng cho bà con dân tộc Mông nơi đây.

Người Mông tăng thu nhập nhờ cây dâu tây.

Trước đây, người Mông ở huyện vùng cao Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái) chủ yếu trồng các loại cây vụ đông truyền thống như ngô và các loại rau màu. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế từ các loại cây này không cao, cuộc sống của bà con còn nhiều khó khăn. Nhận thấy tiềm năng của cây dâu tây, nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa dâu tây vào trồng thử nghiệm.

Vụ đông năm 2024 – 2025, thay vì trồng 1 số loại cây trồng truyền thống như rau, củ, quả, gia đình anh Lý A Vàng ở tổ 3, thị trấn Mù Cang Chải (huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) đã mạnh dạn chuyển đổi gần 2000m2 đất vườn trồng cây vụ đông sang trồng hơn 1000 gốc dâu tây. Sau hơn 4 tháng chăm sóc, hiện nay cây dâu tây đã cho thu hoạch với giá bán trung bình từ 100.000 – 120.000₫/1kg. Mặc dù mới được thu hoạch hơn 10 ngày nay nhưng gia đình đã bán ra thị trường được trên 20 triệu đồng, trừ chi phí gia đình anh vẫn thu lãi trên 10 triệu đồng.

Anh Lý A vàng chia sẻ: “Tôi thấy khí hậu ở Mù Cang Chải mát mẻ, phù hợp với cây dâu tây nên gia đình tôi đã đưa cây dâu tây này vào trồng thử nghiệm. Tôi thấy cây dâu tây cho thu nhập khá hơn các loại cây trồng khác, thời gian tới gia đình tôi sẽ tiếp tục mở rộng diện tích để phục vụ nhu cầu của bà con và tăng thu nhập cho gia đình.”

Để cây phát triển tốt và đảm bảo không bị sâu bệnh hại anh Vàng còn trồng xen các cây hành, tỏi vào diện tích đất trồng dâu tây, từ đó dâu tây của gia đình không phải sử dụng thêm các loại thuốc bảo vệ thực vật.

“Gia đình tôi còn trồng xen cây hành và cây tỏi với những luống dâu tây, vừa để đuổi côn trùng và phòng một số bệnh ký sinh do côn trùng gây hại dâu tây lại vừa tăng thu nhập trên cùng diện tích.” Anh Vàng cho biết thêm.

Còn gia đình anh Giàng A Sở ở bản Háng Gàng (xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) sau khi tham gia học hỏi nhiều nơi và nghiên cứu khí hậu thời tiết, cuối tháng 10 năm 2024, anh và gia đình đã mua 3.200 gốc dâu tây từ Sơn La về trồng trên diện tích hơn 3000m2 đất ruộng của gia đình. Sau hơn 4 tháng chăm sóc đến đầu tháng 3 năm 2025 diện tích dâu tây của gia đình anh Sở đã cho thu hoạch. 

Mặc dù mới thu hoạch đầu vụ nhưng gia đình đã bán ra thi trường được gần 20 triệu đồng, theo anh Sở trên cùng diện tích đất thì dâu tây sẽ cho năng suất và thu nhập cao gấp mấy lần so với trồng lúa, công chăm sóc lại không vất vả như trồng lúa. Vì vậy thời gian tới, gia đình sẽ tiếp tục chuyển đổi thêm diện tích ruộng, vườn của gia đình sang trồng dâu tây để phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo.

“Tôi tính nếu tôi trồng lúa trên điện tích này chỉ được 20 bao thóc và bán ra thị trường chỉ được tầm 10 triệu nhưng nếu là dâu tây thì tôi tính khi bán hết vườn đến cuối vụ sẽ thu về từ 35 đến 40 triệu đồng.” Anh Sở phấn khởi cho biết.

Dâu tây “kéo” khách trải nghiệm, người Mông thêm thu nhập. 

Không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định từ việc bán sản phẩm, người dân Mù Cang Chải còn tận dụng lợi thế của những vườn dâu tây để phát triển du lịch trải nghiệm, mở ra một hướng đi mới đầy tiềm năng.

Những hộ trồng dâu tây đã biến vườn của mình thành điểm tham quan, cho phép du khách trực tiếp trải nghiệm việc hái dâu, thưởng thức những trái dâu tây tươi ngon ngay tại vườn và tìm hiểu về quy trình trồng trọt, chăm sóc loại cây này.

Những ngày này, từ khi quả dâu bắt đầu chín rộ, cho thu hái, hàng ngày đặc biệt vào mỗi buổi chiều vườn dâu tây của gia đình anh Lý A Vàng lại nhộn nhịp đón khách đến trải nghiệm tham quan. Tới đây du khách sẽ được trải nghiệm tự tay hái những quả dâu tây chín mọng.

Anh Vàng cho biết, vào những ngày cuối tuần thì khách đến hái và mua dâu tây tại vườn của gia đình lại càng đông, thậm chí nhiều hôm dâu tây chín không đủ cho khách đến mua. Việc trồng và phát triển dâu tây ngay trên địa bàn thị trấn Mù Cang Chải đã tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đến hái trải nghiệm, mua dâu tây theo đúng sở thích của các gia đình.

“Từ khi có vườn dâu tây, gia đình tôi đón thêm nhiều khách đến tham quan. Họ rất thích thú với việc tự tay hái dâu và thưởng thức hương vị của dâu tây Mù Cang Chải. Nhờ đó, gia đình tôi có thêm nguồn thu nhập từ việc bán dâu tây cho khách.” Anh Vàng cho biết. 

Chị Phùng Mùi Lai là một khách đến trải nghiệm vui vẻ nói: “Tranh thủ hết giờ làm tôi đưa các con đến vườn dâu tây để trải nghiệm hái quả. Tôi thấy dâu tây ở đây được chăm sóc rất đảm bảo và an toàn. Tôi cũng từng mua dâu tây nơi khác để ăn, nhưng xuống tự tay hái tại vườn như thế này thấy rất thú vị và cũng thấy quả dâu tây ở đây ngọt hơn.”

Theo đánh giá của chính các hộ trồng và người mua dâu tây, chất lượng và vị ngọt của dâu tây Mù Cang Chải rất tốt, quả dâu ngon, ngọt nên được nhiều người người dân và du khách lựa chọn. 

Từ những kết quả và chất lượng bước đầu cây dâu tây đen lại cho các hộ dân, trong tương lai dâu tây sẽ trở thành cây vụ đông chính của nhiều hộ dân giúp các hộ dân có thêm nguồn thu phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo bền vững.