Cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết ngập do mưa lớn, dòng chảy sông Phan thu hẹp, tư vấn chưa lường hết khi thiết kế cống, đoạn ngập có thể được nâng cao, theo Bộ Giao thông Vận tải.
Nội dung được Bộ Giao thông Vận tải thông tin tối 9/8 khi đề cập nguyên nhân khiến cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết đoạn hơn 100 m qua huyện Hàm Tân (Bình Thuận) bị ngập 0,7 m. Sau khi xảy ra sự cố hôm 29/7, Bộ đã lập đoàn công tác gồm cơ quan chuyên môn, đơn vị xây lắp, tư vấn, chuyên gia thủy văn kiểm tra hiện trường, rà soát hồ sơ thiết kế.
Xe cứu hộ kéo một ôtô tải bị nước cuốn trôi trên cao tốc, sáng 29/7. Ảnh: Anh Thế
Theo Bộ Giao thông Vận tải, tuyến đường đi sát sông Phan có dòng chảy quanh co, chế độ thủy văn rất phức tạp. Quá trình thi công, các đơn vị đã làm đúng hồ sơ thiết kế, đảm bảo yêu cầu về chất lượng. Đơn vị tư vấn thiết kế đã khảo sát mức đỉnh lũ ở sông Phan năm 1992 (43,14 m) để xây cống (2,5 x 2,5 m) nhằm giúp khu vực thoát nước.
Tại thời điểm ngập, lượng mưa chưa đạt tần suất tính toán nhưng cao độ đã lên đến 45,23 m, lớn hơn đỉnh lũ lịch sử, là yếu tố bất thường. Chưa kể từ vị trí cống về phía hạ lưu, sông Phan bị cây cối xâm lấn, đất cát bồi lắng thu hẹp dòng chảy, dẫn đến mực nước tại khu vực cống dâng cao, tràn ra đường.
Tuy nhiên một nguyên nhân Bộ Giao thông Vân tải nêu ra là đơn vị tư vấn chưa lường hết sông bị thu hẹp dòng chảy phía hạ lưu cống dẫn đến dềnh ứ nước cục bộ. Các chuyên gia trong đoàn công tác của Bộ đánh giá việc tính toán cao độ thiết kế theo tần suất 1% tại vị trí cống, mà chưa xét đến mực nước dềnh là “trách nhiệm của đơn vị tư vấn dù không phải lỗi cố ý”.
Vị trí ngập cao tốc chỉ có một cống rộng 2,5 x 2,5 m. Ảnh: Việt Quốc
Về các giải pháp, các chuyên gia đề xuất trước mắt cần xử lý các chướng ngại vật ở lòng sông từ vị trí cống về phía hạ lưu cầu sông Phan để tăng khả năng thoát nước cho khu vực. Hiện, phương án này đang được đơn vị thi công thực hiện, chi phí do tư vấn chi trả.
Biện pháp lâu dài, Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Thăng Long (chủ đầu tư) thuê đơn vị tư vấn đầu ngành khảo sát, tính toán, xây dựng mô hình cho toàn bộ khu vực, từ đó xác định mực nước tương ứng tần suất thiết kế của dự án. Trường hợp cần thiết, Bộ Giao thông Vận tải sẽ xem xét nâng đường tại khu vực ngập nếu cao độ tính toán lớn hơn mức hiện tại.
Bộ Giao thông Vận tải cũng yêu cầu chủ đầu tư tổng rà soát lại hồ sơ thiết kế ở các dự án cao tốc đang thi công, đặc biệt là những dự án tại nơi địa chất yếu, thủy văn phức tạp để kịp thời điều chỉnh. Bộ sẽ xử lý nghiêm các đơn vị để xảy ra sự cố do không tuân thủ chất lượng theo hợp đồng ký kết.
Vị trí xảy ra ngập trên cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết. Đồ họa: Khánh Hoàng
Trước đó Ban Quản lý dự án Thăng Long báo cáo Bộ Giao thông Vận tải nguyên nhân gần giống như trên về sự cố ngập. Tại cuộc làm việc với chính quyền Bình Thuận hôm 31/7, chủ đầu tư và đơn vị thiết kế cũng nêu sự cố do mưa lớn, lòng sông bị hẹp, song không thuyết phục được chính quyền, sở ngành địa phương.
Cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết dài 99 km, nối hai tỉnh Đồng Nai và Bình Thuận, tổng mức đầu tư hơn 12.500 tỷ đồng. Tuyến có điểm đầu nối cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết tại huyện Hàm Thuận Nam và điểm cuối ở nút giao cao tốc TP HCM – Long Thành – Dầu Giây ở huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. Công trình giúp ôtô từ TP HCM đi Phan Thiết còn hơn 2 giờ thay vì 4-5 tiếng như trước đây
