Từ việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương đến hỗ trợ chuyển đổi năng lượng bền vững và phát triển kinh tế số, Canada đang từng bước khẳng định vị thế của mình như một Đối tác chiến lược quan trọng của ASEAN trong kỷ nguyên mới.
 |
| Ông Ian McKay, Đặc phái viên Canada về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. (Ảnh: Thành Long) |
Đặc phái viên Canada về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Ian McKay trả lời phỏng vấn báo chí bên lề Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025, ngày 25/2 tại Hà Nội.
Là một trong những đối tác thiết lập quan hệ sớm nhất với ASEAN từ năm 1977 và nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược vào năm 2023, Canada đã liên tục có những đóng góp tích cực cho chương trình nghị sự của khu vực. Vậy thông qua Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025, Canada muốn gửi gắm thông điệp hợp tác gì tới các quốc gia ASEAN, thưa ông?
Trước hết, Canada rất tự hào là quốc gia thứ ba trên thế giới trở thành đối tác đối thoại với ASEAN từ năm 1977. Ngay sau đó, chúng ta đã nâng cấp thành Đối tác chiến lược.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã tham dự các Hội nghị cấp cao ASEAN trong những năm gần đây. Điều này cũng minh chứng cho việc, cả Canada và các thành viên ASEAN đều nhận thức được giá trị thực chất của chủ nghĩa đa phương.
Chủ nghĩa đa phương đã “ăn sâu” vào trong “DNA” của Canada, tương tự với với các quốc gia ASEAN. Chúng ta đã duy trì quan hệ Đối tác chiến lược trong 48 năm qua và tôi mong rằng tình hữu nghị này sẽ tiếp tục trong 48 năm tới.
Ngoài ra, tại Hội nghị cấp cao ASEAN vào năm 2024 tại Lào, với tư cách là Đối tác chiến lược của ASEAN, chúng tôi đã trao đổi với các quốc gia thành viên ASEAN về Hội nghị G7 sẽ diễn ra vào tháng 6/2025 tại Canada. Bởi lẽ, chúng tôi muốn đảm bảo rằng các ưu tiên hàng đầu của ASEAN trong năm 2024 sẽ trở thành những ưu tiên quan trọng tại Hội nghị G7 tới.
Nội bộ G7 đã đạt được sự đồng thuận rằng tổ chức cần trở nên tương thích hơn với hướng đi của ASEAN và Hiệp hội này cũng cần trở thành ưu tiên đối với G7.
Chúng tôi cũng đang xây dựng một cây cầu nhằm đảm bảo các ưu tiên này, từ đó hướng tới Hội nghị cấp cao ASEAN tại Malaysia vào cuối năm 2025.
Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương triển khai vào năm 2022 đã phản ánh sự thừa nhận của Canada về vai trò trung tâm của khu vực này trong tăng trưởng kinh tế toàn cầu và sự chuyển dịch địa chính trị. Vậy tại sao Canada lại ưu tiên khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và chiến lược này tác động như thế nào đến quan hệ ASEAN-Canada nói chung, Việt Nam-Canada nói riêng, thưa ông?
Năm 2022, Canada đã công bố Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Đây là một chiến lược toàn diện của chính phủ, xác định Canada cần đa dạng hóa thương mại, văn hóa và tham vọng chính trị của mình, hướng tới khu vực được xem là có nền kinh tế phát triển và dân số tăng trưởng nhanh nhất thế giới, đang trở thành trung tâm của các hoạt động toàn cầu.
Bên cạnh đó, Canada cũng triển khai chiến lược này với mục tiêu nâng cao vị thế trong khu vực, duy trì sự hiện diện nhất quán, kích hoạt tất cả các trụ cột của chiến lược bao gồm: Hợp tác quốc phòng, thương mại, giao lưu nhân dân, giải pháp tăng cường khả năng chống chịu và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Vì vậy, việc nâng cấp sự hiện diện ngoại giao của Canada trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương không chỉ là một “bước đi” quan trọng mà còn là chiến lược toàn diện đối với Canada. Và chúng tôi vô cùng hào hứng khi thực hiện chiến lược này.
 |
| Đặc phái viên Ian McKay tại phiên đối thoại trong khuôn khổ Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025. (Ảnh: Thành Long) |
Canada kỳ vọng gì ở Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 và xin ông cho biết thêm về những đóng góp chính mà đất nước Bắc Mỹ sẽ mang đến cho các cuộc thảo luận trong năm nay? Ngoài ra, Canada có thể đưa ra những khuyến nghị nào nhằm giúp các quốc gia ASEAN tăng cường khả năng chống chịu trong khu vực và quốc tế trước những bất ổn toàn cầu?
Trước tiên, tôi muốn cảm ơn Ban tổ chức Diễn đàn đã mời Canada và cá nhân tôi – Đặc phái viên về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Đây là một diễn đàn quan trọng, quy tụ nhiều quốc gia từ khắp nơi trên thế giới đến với Việt Nam, không chỉ thành viên ASEAN mà còn cả các đối tác châu Âu, Canada, Australia, Mỹ…
Tất cả các quốc gia đều nhận thức rõ, “câu chuyện” của ASEAN đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh thế giới đang trải qua những thay đổi địa chính trị chưa từng có. Tôi xin khẳng định rằng việc tổ chức các diễn đàn như thế này là vô cùng cần thiết.
Diễn đàn đã mở ra những cuộc đối thoại sâu sắc và hướng đi theo đuổi các mục tiêu về an ninh khu vực, tập trung vào nền kinh tế số. ASEAN đã có một Hiệp định khung tuyệt vời về nền kinh tế số và điều này nên được chia sẻ rộng rãi hơn với các đối tác trên toàn thế giới.
Bên cạnh đó, ASEAN cũng cần tập trung vào quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững. Bởi lẽ, càng phát triển nhanh, các nền kinh tế này càng cần nhiều năng lượng và việc phụ thuộc vào năng lượng bền vững sẽ trở nên thiết yếu đối với các thành viên ASEAN trong tương lai.
Trước tình hình biến động hiện nay, khi một số người cho rằng chúng ta đang ở ngã rẽ của một trật tự thế giới mới, ngoài các liên minh Đại Tây Dương đã thiết lập trước đây, liệu ông có cho rằng Canada đang ngày càng xích lại gần các quốc gia ASEAN như Việt Nam hay không?
Chặng đường quan hệ giữa ASEAN và Canada bắt đầu cách đây 48 năm và hiện nay đã được nâng cấp lên thành Đối tác chiến lược. Hơn hết, cốt lõi chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của chúng tôi là vai trò trung tâm của ASEAN.
Chúng tôi đã khởi động chiến lược này 3 năm trước, trước khi các sự kiện địa chính trị xảy ra. Tôi tin rằng, chiến lược của chúng tôi vốn đã đóng vai trò quan trọng từ thời điểm đó, và hiện tại càng trở nên quan trọng hơn.
Hơn hết, tôi tin rằng sự hiện diện của Canada tại khu vực sẽ giúp củng cố vị thế của chúng tôi trên trường quốc tế, đặc biệt trong một bối cảnh đầy biến động và khó lường.
Xin cảm ơn ông!
Xem thêm các bài viết về Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 trên Báo Thế giới và Việt Nam tại đây.
