Cân nhắc di dời “phố cà phê” lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh, dự án luật được kế thừa những quy định còn phù hợp của Luật Đường sắt 2017, sửa đổi, bổ sung các nội dung không phù hợp và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong hoạt động đường sắt; ứng dụng và phát triển khoa học, công nghệ hiện đại trong lĩnh vực đường sắt…

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đề nghị tiếp tục rà soát, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế phù hợp với thực tế của Việt Nam để bảo đảm tính khả thi của một số quy định liên quan đến đầu tư, quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt, chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển đường sắt, bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối cho hệ thống đường sắt, đặc biệt cần có các giải pháp cụ thể, đồng bộ để giải quyết các vấn đề tồn đọng trong quá trình triển khai các dự án đường sắt hiện tại, bảo đảm nguồn lực tài chính và nhân lực cho việc thực hiện các quy định trong Luật.

Thảo luận tại phiên họp, quan tâm đến các hành vi bị nghiêm cấm trong dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho biết, hành vi “Lấn, chiếm hành lang an toàn giao thông đường sắt, phạm vi bảo vệ công trình đường sắt” nhằm hướng đến với công trình mới.

“Với những công trình hiện hữu như “phố cà phê đường tàu” (nằm giáp ranh phường Điện Biên, quận Ba Đình; phường Cửa Nam, Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm) kinh doanh dịch vụ, du lịch rất nhộn nhịp, phải có nguồn tiền rất lớn để di dời những hộ dân đi ra khỏi hành lang an toàn đường sắt”, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu nêu thực tế.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cũng dẫn thực tế khu vực dân cư dọc đường Giải Phóng (Hà Nội), nhà san sát cạnh đường tàu. “Luật nghiêm cấm việc lấn, chiếm hành lang an toàn giao thông đường sắt, nhưng đối với những công trình hiện hữu, tôi đề nghị cân nhắc có khoản kinh phí để tạo khu tái định cư cho những hộ dân này”, bà Nguyễn Thanh Hải đặt vấn đề.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho rằng so với luật hiện hành, dự thảo luật quy định khái quát hơn về hoạt động đường sắt nói chung, từ đó chưa làm rõ chính sách đặc thù với đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị.

“Dự thảo Luật quy định đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị chỉ là cấp kỹ thuật đường sắt mà chưa thấy được những loại hình đường sắt đặc thù, đặc biệt nổi bật cần đầu tư trọng tâm, trọng điểm”, ông Hoàng Thanh Tùng nói và đề nghị làm rõ hơn phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật đối với đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao.

Cùng quan tâm đến công tác đầu tư các dự án đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Lê Quang Mạnh, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ việc cụ thể hóa các chính sách quy định trong dự thảo Luật hoặc các luật khác có liên quan về chính sách của Nhà nước về phát triển đường sắt và ưu đãi, hỗ trợ trong hoạt động đường sắt.

Đối với hoạt động đường sắt, ông Lê Quang Mạnh đề nghị cần có đánh giá tác động cụ thể để bảo đảm tính khả thi và công bằng trong áp dụng chính sách ưu đãi.

Phát biểu ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng sửa Luật Đường sắt cần phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho địa phương trong quản lý đường sắt và bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật hiện hành.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị dự thảo Luật cần tập trung vào chính sách đột phá mạnh mẽ để bứt phá phát triển hệ thống đường sắt; cần có chương riêng quy định về loại hình đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao với cơ chế ưu tiên về nguồn lực, công nghệ và đào tạo nhân lực chuyên sâu, học hỏi kinh nghiệm quốc tế…

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục tiếp thu, giải trình ý kiến tại phiên họp, trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ chín, thông qua tại kỳ họp thứ mười.