Trang chủNewsThời sựCác công ty AI 'ăn cắp' nội dung báo chí sẽ làm...

Các công ty AI ‘ăn cắp’ nội dung báo chí sẽ làm suy yếu nguồn lực và phá hoại các mô hình kinh doanh của ngành báo chí


Lấy dữ liệu từ báo chí mà không cần trả một đồng nào cho phí bản quyền

AI đã và đang thâm nhập sâu vào các tòa soạn báo lớn trên thế giới, thậm chí đang thay thế công việc của nhiều nhà báo “bằng da bằng thịt”.

Trong gần hai thập kỷ qua, khi các công ty công nghệ như Apple, Amazon, Google, Meta và Microsoft vươn lên trở thành những công ty có giá trị nhất thế giới, thì cùng lúc đó, rất nhiều cơ quan báo chí phải đóng cửa và nhiều nhà báo bị sa thải.

Điển hình như tờ Bild – tờ báo lá cải bán chạy gần như đứng đầu châu Âu, hồi tháng 7/2023, đã thông báo sẽ sa thải hơn 100 nhân viên và chuyển công việc của họ cho máy móc đảm nhiệm.

Ở Mỹ, trong khi một số tờ báo hàng đầu của Mỹ có lượt truy cập tăng mạnh trong vòng 1 năm qua nhờ ứng dụng công nghệ, thì ngành báo chí Mỹ đã phải cắt giảm hàng vạn việc làm và trung bình mỗi tuần có 2,5 tờ báo đóng cửa chỉ tính riêng trong năm 2023.

cac cong ty ai an cap noi dung bao chi se lam suy yeu nguon luc va pha hoai cac mo hinh kinh doanh cua nganh bao chi hinh 1

Các công ty công nghệ dùng AI để phát triển các ứng dụng hỏi-đáp với người dùng bằng nguồn dữ liệu chủ yếu từ các cơ quan báo chí mà họ không trả một đồng nào cho phí bản quyền.

Nhận định về thực trạng này, nhà báo Nguyễn Đức Hiển – Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM cho biết, AI thực chất chỉ làm cho vị trí việc làm phải thuê người ở các cơ quan báo chí giảm đi, tức AI là thách thức với người lao động trong ngành báo chí chứ không phải là kẻ đối đầu với các cơ quan báo chí.

“Vậy ai mới là đối thủ thật sự của các cơ quan báo chí? Đó chính là các công ty công nghệ”, nhà báo Nguyễn Đức Hiển nhận định. 

Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM dẫn chứng, hãy thử hình dung: Cơ quan báo chí chi tiền cho nhân lực, công nghệ để sáng tạo ra những sản phẩm báo chí hấp dẫn. Sau đó, những sản phẩm ấy đến khán giả chủ yếu thông qua Google, Facebook hay các nền tảng mạng xã hội khác. Việc tìm kiếm ấy phần lớn mang về doanh thu quảng cáo về cho các công ty công nghệ và chỉ để lại một phần không đáng kể cho các cơ quan báo chí.

Đáng lo ngại hơn, sự ra đời của các công nghệ tìm kiếm như Chat GPT, hay các ứng dụng chạy bằng AI tương tự do các công ty công nghệ sở hữu còn tạo ra xu hướng tìm kiếm zero-click searches – không nhấp chuột, khi thông tin được hiển thị ngay lập tức mà không dẫn người dùng đến trang tin tức thực sự. Điều đó có nghĩa là bài báo không được trả view dù đã được khán giả trải nghiệm.

Xu hướng này đã tăng đều đặn kể từ năm 2019. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy một nửa số lượt tìm kiếm bằng AI tạo sinh của Google (tức là lấy dữ liệu từ Google) là tìm kiếm không nhấp chuột, và chỉ có một phần rất nhỏ người dùng Facebook nhấp vào nội dung trong bản tin của họ.

“Điều đáng lo ngại ở đây chính là các công ty công nghệ dùng AI để phát triển các ứng dụng hỏi-đáp với người dùng bằng nguồn dữ liệu chủ yếu từ các cơ quan báo chí mà họ không trả một đồng nào cho phí bản quyền.

Ngay cả nội dung đã được các cơ quan báo chí đặt ra các quy định về trả phí, chỉ dành riêng cho người bỏ tiền ra để được đọc-nghe-xem thì cũng có thể xuất hiện trong các ứng dụng tìm kiếm bằng AI do một số công ty công nghệ tạo ra. Nói cách khác, bạn vào website của tờ báo thì phải trả phí để được xem, còn nếu dùng ứng dụng chạy bằng AI của công ty công nghệ thì… miễn phí”, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM nhấn mạnh.

cac cong ty ai an cap noi dung bao chi se lam suy yeu nguon luc va pha hoai cac mo hinh kinh doanh cua nganh bao chi hinh 2

Nhà báo Nguyễn Đức Hiển – Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM.

Một dẫn chứng cụ thể, khi mới đây vào ngày 27/6, Trung tâm Báo chí Điều tra (CIR) cho biết họ đã kiện nhà sản xuất ChatGPT là OpenAI và Microsoft vì sử dụng trái phép nội dung của họ trên nền tảng trí tuệ nhân tạo. Tổ chức phi lợi nhuận này cho biết OpenAI đã sử dụng nội dung của mình mà không được phép và không đưa ra bồi thường, vi phạm bản quyền đối với hoạt động báo chí của tổ chức.

Vụ kiện được đệ trình lên tòa án liên bang New York, mô tả hoạt động kinh doanh của OpenAI là “được xây dựng dựa trên việc khai thác các tác phẩm có bản quyền”, đe dọa các nhà xuất bản tin tức.

Giám đốc điều hành Monika Bauerlein của CIR cho biết: “Điều đó cực kỳ nguy hiểm. Sự tồn tại của chúng tôi phụ thuộc vào việc người dùng nhận thấy tác phẩm của chúng tôi có giá trị và ủng hộ các tác phẩm đó”.

Xây dựng các liên minh báo chí để đủ sức thương thuyết với các công ty công nghệ

“Cơ quan báo chí cần tập trung phát triển các sản phẩm báo chí đặc thù, nếu độc quyền thì càng tốt, và phải tìm cách bảo vệ bản quyền của những thông tin ấy. Các đề xuất lên chính phủ trong việc xây dựng các quy định pháp luật nhằm quản lý cách hành xử của các công ty công nghệ về vấn đề bản quyền báo chí là rất cần thiết”, nhà báo Nguyễn Đức Hiển đánh giá.

Theo ông Hiển, thế giới không thiếu những ví dụ sinh động về việc này. Đầu năm 2021, Úc đã thông qua luật truyền thông mới yêu cầu các nền tảng công nghệ Facebook và Google phải trả phí cho cơ quan báo chí, truyền thông của Úc để được quyền liên kết, hiển thị nội dung của họ trên trang cung cấp tin tức hoặc trong kết quả tìm kiếm.

Một số công ty công nghệ cũng đã bắt đầu ký kết các thỏa thuận để được tiếp cận nội dung của các cơ quan báo chí. Điển hình, OpenAI, công ty được sở hữu phần lớn bởi Microsoft, đã ký kết các thỏa thuận cấp phép với một số cơ quan báo chí, truyền thông lớn nhất thế giới bao gồm Associated Press (AP), Axel Springer, Le Monde và tập đoàn truyền thông Tây Ban Nha Prisa. 

cac cong ty ai an cap noi dung bao chi se lam suy yeu nguon luc va pha hoai cac mo hinh kinh doanh cua nganh bao chi hinh 3

Các cơ quan báo chí cần liên kết với nhau, xây dựng các liên minh báo chí để đủ sức thương thuyết với các công ty công nghệ.

Tuy nhiên, ông Hiển cho rằng, những cơ quan báo chí nhỏ, mang tính chuyên ngành và địa phương vẫn chưa đủ sức để mặc cả với các công ty truyền thông. Thậm chí, có những tờ báo phải đầu tư nguồn lực làm SEO để có thể đáp ứng nhu cầu tìm kiếm của bạn đọc trên các nền tảng tìm kiếm như Google; hay có những cơ quan báo chí phải chấp nhận cấp phép miễn phí cho những trang tổng hợp tin tức để có thể được trả view, lan tỏa sản phẩm báo chí mà họ đã dành nhiều công sức và tài lực để thực hiện. “Thực trạng ấy vẫn còn xuất hiện ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam”, ông Hiển nói.

Một số chuyên gia truyền thông khuyến nghị báo chí, đặc biệt là các cơ quan báo chí địa phương, cần liên kết với nhau, xây dựng các liên minh báo chí để đủ sức thương thuyết với các công ty công nghệ.

Nếu một cơ quan báo chí địa phương đột ngột mất tích trên các trang tìm kiếm hay các ứng dụng tin tức của các công ty công nghệ, điều đó không mấy ý nghĩa. Nhưng nếu tất cả các tờ báo địa phương cùng lúc yêu cầu các ứng dụng tìm kiếm của Google, Chat GPT hay các ứng dụng tương tự ngừng quét và thu thập thông tin của họ, thì mọi chuyện có lẽ sẽ khác.

Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM nhận định: “Câu hỏi lớn nhất là: Liệu các cơ quan báo chí, nhất là báo chí địa phương, có đủ nhận thức và hiểu biết về cách mà những công ty công nghệ sử dụng AI để đánh cắp bản quyền của họ hay không; và họ có đủ quyết tâm và sự liên kết chặt chẽ với nhau để có thể đàm phán?”

Để trả lời câu hỏi ấy, theo nhà báo Nguyễn Đức Hiển vai trò của Chính phủ là vô cùng quan trọng trong việc xây dựng các chương trình tập huấn, nâng cao nhận thức của các cơ quan báo chí về giá trị của họ trong chuỗi vận hành của các ứng dụng chạy bằng AI, phải khẳng định giá trị của tờ báo không thể bị thay thế bởi những công cụ AI; đồng thời xây dựng hành lang pháp lý liên quan đến bản quyền báo chí trong bối cảnh các công ty công nghệ dùng AI đang phát triển mạnh mẽ.

Hoà Giang



Nguồn: https://www.congluan.vn/cac-cong-ty-ai-an-cap-noi-dung-bao-chi-se-lam-suy-yeu-nguon-luc-va-pha-hoai-cac-mo-hinh-kinh-doanh-cua-nganh-bao-chi-post310313.html

Cùng chủ đề

AI đang tiến gần hơn tới trí tuệ con người

Tại hội nghị công nghệ GTC vừa diễn ra, Nvidia – gã khổng lồ trong lĩnh vực sản xuất chip – đã gây ấn tượng mạnh khi công bố nền tảng chip AI mới mang tên Blackwell Ultra....

‘R&D – chìa khóa để nông nghiệp Việt xây dựng vị thế’

Ngày 25-3, TTC AgriS (Cty CP Thành Thành Công - Biên Hòa) đã ký bản ghi nhớ với Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) làm thành viên của Singapore Agri-Food Innovation Lab (SAIL). ...

Chó robot ‘vờn’ chó nghiệp vụ gây sốt ở Đà Nẵng

TPO - Chú chó robot biết chạy nhảy, đứng ngồi, thậm chí chọc ghẹo như chó thật đang gây sốt tại Đà Nẵng. Đặc biệt, sau đoạn clip chó robot vờn chú chó nghiệp vụ, rất đông bạn trẻ, các gia đình dẫn con đến xem tận mắt chú chó AI này. 29/03/2025 | 10:46 ...

Panasonic chế tác dòng tủ lạnh Tailor-made cao cấp chiều mọi gu riêng

Panasonic vừa ra mắt dòng tủ lạnh cao cấp Tailor-made, đánh dấu bước tiến mới trong hành trình cá nhân hóa sản phẩm với ngôn ngữ thiết kế mang dấu ấn riêng. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Khai mạc du lịch Cát Bà

(CLO) Chiều 30/3 tại Quần đảo Cát Bà - Di sản thiên nhiên thế giới, huyện Cát Hải tổ chức Khai mạc du lịch Cát Bà năm 2025 và Giải Marathon Cát Bà Amatina 2025 - Heritage Road (Sải bước trên miền di sản). ...

Tổng thống lâm thời Syria công bố thành lập chính phủ chuyển tiếp

(CLO) Ngày 29/3, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa đã công bố chính phủ chuyển tiếp với 23 bộ trưởng, đánh dấu giai đoạn mới sau khi chế độ của Bashar al-Assad sụp đổ vào tháng 12 năm ngoái. ...

Houthi tấn công tàu sân bay Mỹ ba lần trong 24 giờ

(CLO) Trong vòng 24 giờ qua, lực lượng vũ trang Houthi tại Yemen đã ba lần tấn công nhóm tàu chiến do tàu sân bay USS Harry S. Truman của Mỹ dẫn đầu tại Biển Đỏ. ...

Mùi tử khí và cảnh tượng hoang tàn khắp khu vực động đất ở Myanmar

(CLO) Mùi tử khí nồng nặc lan khắp đường phố Mandalay, Myanmar vào ngày 30/3 khi người dân tuyệt vọng tìm kiếm người sống sót giữa đống đổ nát, hai ngày sau trận động đất khiến hơn 1.600 người thiệt mạng. ...

Nét văn hóa truyền thống độc đáo có tại Lễ hội điện Huệ Nam

(CLO) Sáng ngày 30/3, Lễ hội truyền thống điện Huệ Nam (tên dân gian là điện Hòn Chén) được tổ chức tại địa điểm chính là điện Huệ Nam tọa lạc tại làng Hải Cát, phường Long Hồ, thành phố Huế. ...

Bài đọc nhiều

Cháy lớn quán lẩu rồi lan sang tiệm thuốc tây ở TPHCM, nhiều tài sản bị thiêu rụi

Ngọn lửa bùng phát từ quán lẩu ở quận 7 (TPHCM) rồi bốc cháy lớn, lan sang tiệm thuốc tây liền kề làm nhiều tài sản bị thiêu rụi. Trưa nay (21/2), Công an quận 7 vẫn đang phối hợp với các bên liên quan phong tỏa, khám nghiệm hiện trường vụ cháy lớn trên đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Phú. Hơn 4h sáng cùng ngày, người dân phát hiện lửa bùng phát bên trong quán lẩu nằm trên đường...

Hạ tầng pháp lý nào cho TP HCM sau Nghị quyết 131?

(NLĐO)- Sau Nghị quyết 131 là luật đô thị đặc biệt hay góp ý vào hệ thống pháp luật hiện nay để có hạ tầng pháp lý phù hợp cho sự phát triển của TP HCM ...

Lai lịch bất hảo kẻ cầm dao uy hiếp bé gái trên mái nhà ở Bắc Ninh

Sau 4 tiếng "cân não", Công an tỉnh Bắc Ninh đã giải cứu thành công bé gái bị đối tượng Phạm Văn Tuấn uy hiếp, khống chế. Trước khi gây ra vụ việc tại Bắc Ninh, Tuấn từng có 3 tiền án. 4h ngày 27/3, Công an phường Phượng Mao, huyện Quế Võ nhận được tin báo từ anh Trần Thanh Hải (trú tại thôn Mao Dộc, phường Phượng Mao) về việc 2h cùng ngày, một thanh niên khoảng 40...

Tuần làm việc thứ 4, Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV: Tập trung cho công tác lập pháp

Trong tuần làm việc thứ 4 (17 - 21/6/2024) của Kỳ họp thứ 7, Quốc hội tập trung cho công tác lập pháp. Quang cảnh Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Ảnh tư liệu: Doãn Tấn/TTXVN Cụ thể, Quốc hội thảo luận về các dự án Luật gồm: Luật Công chứng (sửa đổi); Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Công đoàn (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược; Luật Di...

Cùng chuyên mục

Gọn trong bộ máy, rộng trong kết nối

Sáp nhập xã, phường đã và đang mang lại những lợi ích cốt lõi, nổi bật như tinh gọn bộ máy quản lý và tăng cường kết nối cộng đồng dân cư. Sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, phường là một giải pháp quan trọng trong công cuộc cải tổ bộ máy hành chính hiện nay, nhằm tái cấu trúc tổ chức, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và...

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Những trụ cột phát triển bền vững –...

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã đi gần hết chặng đường 5 năm của giai đoạn I. Với những kết quả đã đạt được, đây không chỉ là chương trình giảm nghèo đơn thuần, mà còn là chiến lược toàn diện với mục tiêu thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền, tạo ra những đột phá rõ nét...

Tuyên Quang: Ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu cho vùng khó

Xác định công trình thiết yếu được đầu tư sẽ là động lực giúp người dân vùng khó khăn phát triển kinh tế, xã hội, nhiều năm qua tỉnh Tuyên Quang đã luôn tập trung nguồn lực, ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu cho vùng khó. Qua đó, tạo động lực cho vùng khó phát triển, đời sống Nhân dân ngày càng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm.Sáng 3/4, tại Hà...

Lại xảy ra động đất ở Kon Tum

Ngày 30/3, Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần - Viện Vật lý địa cầu cho biết đang theo dõi một trận động đất xảy ra tại vùng núi Kon Tum có độ lớn 3,3 độ Richter. ...

Xe mất phanh trước tai nạn?

(NLĐO) - Vụ xe khách rơi vực đèo Bảo Lộc đến hiện tại xác định 1 người chết và 3 người bị thương nặng. ...

Mới nhất

Đại hội Đảng Cảng Đà Nẵng XIII: Nâng cao chất lượng đảng viên

Ngày 9-6, phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung đề nghị Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng tiếp tục coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên và công...

Đại hội Đảng bộ Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII: Nâng cao chất lượng và phát triển đảng viên – Tổng công ty Hàng...

Ngày 9-6, phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung đề nghị Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng tiếp tục coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên và công...

Giải mã xu hướng công nghệ trong quạt máy: Động cơ BDLC

Không đơn thuần là thiết bị làm mát, quạt máy thế hệ mới đang trở thành một “trợ thủ công nghệ” trong gia đình: hiệu suất cao, tiết kiệm điện,...

Đảng bộ Tập đoàn Thành Công tổ chức Đại hội Đảng viên lần thứ III, nhiệm kỳ 2025 – 2030 – Tập đoàn Thành...

Ngày 7/6/2025, Đảng bộ Tập đoàn Thành Công đã long trọng tổ chức Đại hội lần thứ III, nhiệm kỳ 2025-2030 với sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo huyện Đông Anh, Ban chấp hành Đảng bộ Tập đoàn Thành Công và các cán bộ Đảng viên trực thuộc Đảng bộ Tập đoàn Thành Công. Với chủ...

Gần 16.000 tỷ đồng nâng cấp hệ thống cảng biển Nghệ An đến năm 2030 – Tổng công ty Hàng hải Việt Nam-VIMC

Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng Dự thảo Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Nghệ An giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo dự thảo, hệ thống cảng biển Nghệ An bao gồm các khu bến: Nam Cửa Lò, Bắc Cửa Lò,...

Mới nhất