Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu và yêu cầu về phát triển bền vững, tỉnh Cà Mau đã không ngừng đẩy mạnh chuyển đổi số và chú trọng phát triển công nghiệp xanh.
Đặc biệt, các ngành công nghiệp chế biến nông nghiệp và thủy sản – những lĩnh vực kinh tế mũi nhọn của tỉnh – đang từng bước ứng dụng công nghệ cao và kỹ thuật số để gia tăng giá trị sản xuất, đáp ứng các tiêu chí phát triển kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường.
Chuyển đổi số trong nông nghiệp và thủy sản
Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu trong giai đoạn hiện nay mà còn là chìa khóa giúp Cà Mau nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Hiện nay, tỉnh đang triển khai mạnh mẽ các chương trình số hóa, từ quản lý, giám sát đến hỗ trợ sản xuất và kinh doanh trong các ngành nông nghiệp và thủy sản. Các thông tin liên quan đến quy trình nuôi trồng, thu hoạch, chế biến và phân phối sản phẩm đều được tích hợp và quản lý thông qua các nền tảng kỹ thuật số.
Theo thống kê từ Sở Thông tin và Truyền thông Cà Mau, đến năm 2023, có hơn 80% doanh nghiệp chế biến thủy sản trong tỉnh đã áp dụng công nghệ thông tin và các giải pháp số vào quản lý sản xuất và kinh doanh. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp đã ứng dụng hệ thống quản lý tự động (IoT) để kiểm soát môi trường nước trong các khu vực nuôi tôm, giúp nâng cao hiệu quả nuôi trồng và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Tỉnh Cà Mau là một trong những địa phương đầu tiên đưa vào sử dụng phần mềm quản lí tàu cá. (Ảnh: Mỹ Trân)
Song song đó, ngành nông nghiệp cũng đang áp dụng các hệ thống thông minh trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như sử dụng máy bay không người lái (drone) để giám sát mùa vụ, phát hiện sớm các dịch bệnh trên cây trồng, và sử dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng để tối ưu hóa quy trình từ sản xuất đến tiêu thụ.
Cùng với sự phát triển của công nghiệp chế biến, Cà Mau cũng hướng đến xây dựng nền công nghiệp xanh tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ cao giúp tỉnh không chỉ phát triển kinh tế mà còn bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.
Công nghiệp chế biến thủy sản và nông nghiệp của Cà Mau đã có những bước tiến đáng kể trong việc giảm thiểu khí thải và chất thải công nghiệp. Cụ thể, các nhà máy chế biến thủy sản hiện nay đều áp dụng các công nghệ xử lý nước thải tiên tiến, đảm bảo nước thải sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường trước khi xả ra tự nhiên.
Các biện pháp tái chế chất thải trong quá trình sản xuất cũng được triển khai mạnh mẽ, chẳng hạn như việc sử dụng bùn từ hệ thống lọc nước thải để làm phân bón hữu cơ hoặc nhiên liệu sinh học.
Một ví dụ điển hình là Công ty Cổ phần Chế biến Thủy sản Cà Mau, một trong những doanh nghiệp đi đầu trong ngành thủy sản của tỉnh. Công ty đã đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải với công suất hơn 10.000 m³/ngày, đảm bảo nước thải sau xử lý đạt chuẩn loại A theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Đồng thời, công ty cũng triển khai các giải pháp tái chế phụ phẩm từ quá trình chế biến tôm để sản xuất thức ăn chăn nuôi và các sản phẩm giá trị gia tăng khác.
Chế biến nông nghiệp và thủy sản theo hướng công nghệ cao
Cà Mau là một trong những địa phương có tiềm năng phát triển nông nghiệp và thủy sản lớn nhất cả nước, với hơn 280.000 ha nuôi trồng thủy sản và hơn 140.000 ha đất sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, để nâng cao giá trị sản phẩm, tỉnh đã và đang đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ cao vào quá trình chế biến, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Ngành chế biến thủy sản, đặc biệt là tôm sản phẩm chủ lực của Cà Mau đã được đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chế biến hiện đại.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Cà Mau, đến năm 2023, hơn 70% sản phẩm tôm của tỉnh đã được chế biến theo các tiêu chuẩn quốc tế như ASC (Aquaculture Stewardship Council) và GlobalGAP (Good Agricultural Practices), đảm bảo chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính như EU, Mỹ và Nhật Bản.
Chế biến xuất khẩu mặt hàng tôm là thế mạnh kinh tế tỉnh Cà Mau. (Ảnh: Nhật Hồ)
Ngoài ra, Cà Mau cũng chú trọng đến việc phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng từ tôm, như tôm sú chế biến sâu, tôm khô, tôm đông lạnh tẩm ướp sẵn. Các sản phẩm này không chỉ tăng giá trị xuất khẩu mà còn giúp giảm thiểu lãng phí trong quá trình chế biến, đồng thời tạo thêm việc làm cho lao động địa phương.
Trong ngành nông nghiệp, việc áp dụng công nghệ cao cũng đang được triển khai rộng rãi, với các mô hình canh tác thông minh như trồng rau thủy canh, sử dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, và ứng dụng máy móc tự động trong thu hoạch và chế biến.
Đặc biệt, các trang trại nông nghiệp hữu cơ đã được hình thành và phát triển mạnh mẽ, với quy trình sản xuất khép kín từ khâu nuôi trồng đến chế biến, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và thân thiện với môi trường.
Nhiều chính sách hỗ trợ và thu hút đầu tư
Nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào phát triển công nghiệp xanh và công nghệ cao trong nông nghiệp và thủy sản, tỉnh Cà Mau đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ hấp dẫn. Theo báo cáo của UBND tỉnh, từ năm 2020 đến nay, Cà Mau đã thu hút hơn 50 dự án đầu tư vào các ngành công nghiệp chế biến nông nghiệp và thủy sản với tổng vốn đầu tư đạt trên 15.000 tỷ đồng.
Trong đó, các dự án đầu tư vào công nghệ chế biến thủy sản chiếm tỷ lệ lớn, với các nhà máy chế biến hiện đại được xây dựng và nâng cấp theo tiêu chuẩn quốc tế. Chính quyền tỉnh cũng đã triển khai nhiều chương trình khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các giải pháp công nghệ cao trong sản xuất, bao gồm việc hỗ trợ lãi suất vay vốn và giảm thuế cho các dự án có yếu tố công nghệ cao và thân thiện với môi trường.
Theo quy hoạch, Khu du lịch quốc gia Mũi Cà Mau, tỉnh Cà Mau bao trùm toàn bộ diện tích 20.100 ha, trở thành Khu du lịch sinh thái quốc gia. (Ảnh: Nguyễn Thanh Dũng)
Đồng thời, để đảm bảo sự phát triển bền vững và hài hòa giữa kinh tế và môi trường, Cà Mau cũng đẩy mạnh công tác bảo vệ và phát triển rừng, đặc biệt là các khu rừng ngập mặn – lá phổi xanh của tỉnh. Hiện tại, diện tích rừng ngập mặn của Cà Mau chiếm hơn 90.000 ha, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ sinh thái và bảo vệ bờ biển trước những tác động của biến đổi khí hậu.
Chuyển đổi số và phát triển công nghiệp xanh trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản là hướng đi đúng đắn và cần thiết của tỉnh Cà Mau. Với việc áp dụng công nghệ cao và các giải pháp bền vững, Cà Mau không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn bảo vệ môi trường, đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa kinh tế và thiên nhiên.
Các chính sách hỗ trợ đầu tư và cải cách hành chính đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn và thúc đẩy kinh tế tỉnh Cà Mau phát triển theo hướng bền vững.
