Bước ngoặt chuyển đổi mô hình giao thông đô thị của TP HCM

Trong không khí phấn khởi chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 – 30.4.2025) và hòa cùng không khí sôi động của Lễ hội Việt – Nhật lần thứ 10 tại TP HCM, sáng 9-3, UBND TP HCM tổ chức lễ Khánh thành tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành – Suối Tiên). 

Buổi lễ diễn ra tại công viên 23/9 (quận 1), có sự tham dự của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM Nguyễn Thanh Nghị; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Ngoại Giao Nguyễn Minh Vũ; Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước Tôn Ngọc Hạnh; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP HCM Nguyễn Thị Lệ; cùng sự tham dự của đại diện Chính phủ Nhật Bản, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, TP HCM qua các thời kỳ, lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, TP Thủ Đức, các đơn vị đối tác trong và ngoài nước, cùng đông đảo người dân thành phố.

Tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) có tổng chiều dài 19,7 km, gồm 14 ga, kết nối trung tâm TP HCM với TP Thủ Đức. Đây là tuyến metro đầu tiên của cả nước có đoạn đi ngầm, áp dụng nhiều biện pháp thi công hiện đại, tiên tiến. 

Dự án sử dụng nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản và vốn đối ứng trong nước, là dự án hợp tác kinh tế trọng điểm giữa hai Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản. Sau khi đưa vào vận hành thương mại từ ngày 22-12-2024, tuyến metro đã phục vụ hơn 5 triệu lượt hành khách, nhận được phản hồi tích cực từ người dân.

Dịp này, tại giếng trời hoa sen nhà ga Bến Thành, tuyến đường sắt đô thị số 1 đã diễn ra nghi thức gắn biển công trình hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam – Nhật Bản và gắn biển công trình cấp Thành phố chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 – 30.4.2025) đối với công trình “Xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 TP HCM, tuyến Bến Thành – Suối Tiên”.

Lễ khánh thành tuyến đường sắt đô thị số 1 là sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong quá trình chuyển đổi mô hình giao thông đô thị của TP HCM, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố. Sự kiện này càng có ý nghĩa hơn trong bối cảnh ngày 19-2 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, nhất là để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội và TP HCM. 

Cùng với những kinh nghiệm quý báu trong quá trình đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1, sẽ là tiền đề quan trọng giúp TP HCM hiện thực hóa mục tiêu xây dựng mạng lưới 7 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 355 km trong 10 năm tới.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Phan Công Bằng, Trưởng Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP HCM, chủ đầu tư dự án, nhấn mạnh tuyến Metro số 1 là biểu tượng cho mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản. Ông gửi lời cảm ơn sâu sắc đến lãnh đạo Chính phủ, Trung ương và TP HCM đã luôn quan tâm, đồng hành trong suốt quá trình thi công, xây dựng và vận hành dự án. 

Ông cũng bày tỏ sự tri ân đến các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, những người đã hy sinh lợi ích cá nhân vì sự phát triển chung, góp phần đảm bảo hiệu quả khai thác tuyến metro, chỉnh trang đô thị và đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.

Phát biểu tại lễ khánh thành, Thứ trưởng Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Du lịch và Giao thông Nhật Bản, ông Furukawa Yasushi, cho rằng ô nhiễm không khí và ùn tắc giao thông ngày càng gia tăng do quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Trước thực trạng đó, việc xây dựng tuyến metro số 1 tại TP HCM là một giải pháp cấp thiết, góp phần cải thiện chất lượng môi trường và nâng cao hiệu quả giao thông đô thị.

Còn Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Miyaji Takuma khẳng định metro số 1 không chỉ là tuyến tàu điện ngầm đầu tiên của TP HCM mà còn là dự án viện trợ ODA lớn nhất của Nhật Bản dành cho Việt Nam. Ông nhấn mạnh đây là công trình mang tính biểu tượng cho mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia, đồng thời là kết quả của những nỗ lực song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản trong suốt quá trình triển khai dự án.

Tại lễ khánh thành tuyến metro số 1, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ khẳng định đây là cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển hạ tầng giao thông của TP HCM. Ông đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà thầu Việt Nam và Nhật Bản trong quá trình thực hiện dự án.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Việt Nam và Nhật Bản bước vào năm thứ hai của giai đoạn hợp tác phát triển toàn diện. Theo Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ, TP HCM đang giữ vai trò đầu tàu trong phát triển kinh tế đất nước, và tuyến metro số 1 không chỉ đáp ứng mong mỏi của người dân mà còn trở thành biểu tượng hợp tác giữa hai quốc gia. Dự án cũng mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới trong lĩnh vực hạ tầng chất lượng cao trong tương lai.

Tại buổi lễ, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được nhấn mạnh lễ khánh thành tuyến Metro số 1 không chỉ là niềm vui, niềm tự hào của TP HCM mà còn là sự khởi nguồn một chương mới trên hành trình phát triển giao thông đô thị hiện đại. 

Đồng thời, lãnh đạo thành phố cũng bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến Chính phủ, lãnh đạo các cấp, doanh nghiệp, nhân dân Nhật Bản; lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành trung ương; lãnh đạo và các cán bộ, chuyên viên các sở ngành, địa phương của thành phố và tập thể cán bộ, công nhân viên Ban Quản lý Đường sắt đô thị và Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 đã góp sức hoàn thành và đưa dự án vào vận hành thương mại thành công.