Brazil làm giàu quan hệ chiến lược với Nhật Bản và Việt Nam

Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva chuẩn bị một tuần bận rộn ở châu Á. (Nguồn: Reuters)

Tiến xa hơn với Nhật Bản

Brazil là quốc gia có cộng đồng người gốc Nhật lớn nhất ngoài Nhật Bản, ước tính hơn 2 triệu người, trong khi xứ hoa anh đào là nơi sinh sống của cộng đồng người Brazil lớn thứ 5 trên thế giới, với khoảng 211.000 người.

Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 130 năm kể từ ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Brazil và Nhật Bản (5/11/1895). Từ năm 2014, hai nước đã duy trì quan hệ đối tác chiến lược và toàn cầu, dựa trên sự gắn kết truyền thống về giao lưu nhân dân, mong muốn tăng cường hợp tác trong lĩnh vực khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo, tầm quan trọng của thương mại và đầu tư song phương, cũng như sự phối hợp tích cực trên các vấn đề quốc tế.

Trong khuôn khổ Nhóm G4 (cùng với Đức và Ấn Độ), Brazil và Nhật Bản cùng ủng hộ cải tổ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Cơ chế đối thoại chính trị chủ chốt giữa hai nước là đối thoại ngoại trưởng, được thiết lập từ năm 2014 và diễn ra hàng năm. Phiên họp gần đây nhất đã được tổ chức vào năm 2023 tại Brasilia.

Đại sứ Eduardo Saboia, Vụ trưởng Vụ Châu Á-Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Brazil cho biết, “Nhật Bản là một cường quốc kinh tế, đối tác truyền thống lâu đời nhất của chúng tôi tại châu Á và là nguồn đầu tư nước ngoài lớn thứ 9 vào Brazil, với tổng vốn đầu tư lên tới 35 tỷ USD trong 3 năm qua”. Năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Brazil và Nhật Bản đạt 11 tỷ USD, trong đó Brazil xuất siêu 146,8 triệu USD.

Mục tiêu của chuyến thăm lần này của Tổng thống Lula da Silva là thúc đẩy các lĩnh vực ưu tiên, đồng thời mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới. “Chúng tôi có nền tảng quan hệ tốt về con người và kinh tế, nhưng cần tiến xa hơn. Một trong những kỳ vọng lớn của chúng tôi là mở cửa thị trường Nhật Bản cho các sản phẩm Brazil, đặc biệt là thịt bò và thịt lợn tươi sống”, Đại sứ Eduardo Saboia nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, “chúng tôi sẵn sàng thảo luận về việc thu hút đầu tư. Hai nền kinh tế có tính bổ trợ cao; các nhà đầu tư Nhật Bản, những người đã có kinh nghiệm với thị trường Brazil, có nhiều cơ hội mở rộng hợp tác theo mô hình đối tác công – tư”.

Tại Tokyo, Tổng thống Lula sẽ có các cuộc tiếp xúc với Nhật hoàng Naruhito, Thủ tướng Ishiba Shigeru; tham dự sự kiện kinh doanh do Bộ Ngoại giao Brazil phối hợp với Liên đoàn Công nghiệp quốc gia Brazil (CNI) tổ chức, với sự tham gia của 500 doanh nghiệp từ các lĩnh vực thực phẩm, nông nghiệp, hàng không vũ trụ, đồ uống, năng lượng, logistics và thép.

Dự kiến, hai bên “sẽ ký kết các thỏa thuận hợp tác trong nhiều lĩnh vực thuộc cả khu vực công và tư, bao gồm khoa học – công nghệ, nhiên liệu bền vững, giáo dục, đánh bắt thủy sản và phục hồi đồng cỏ”, Đại sứ Saboia tiết lộ.

Triển khai hành động với Việt Nam

Sau các hoạt động tại Nhật Bản, Tổng thống Lula da Silva sẽ đến Hà Nội từ ngày 27/3, nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược, đối thoại chính trị và hợp tác kinh tế giữa hai nước. Cho đến nay, nhà lãnh đạo kỳ cựu là nguyên thủ quốc gia đầu tiên và duy nhất đến nay của Brazil thăm chính thức Việt Nam (ngày 9-10/7/2008).

Đại sứ Saboia cho biết, “Việt Nam là quốc gia thứ hai ở Đông Nam Á trở thành đối tác chiến lược của Brazil. Chúng tôi đang đàm phán một kế hoạch hành động để triển khai quan hệ đối tác này, dự kiến sẽ được thông qua trong chuyến thăm”.

Trong hai nhiệm kỳ Tổng thống trước đây, ông Lula da Silva quan tâm chỉ đạo thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực kinh tế, thương mại, khoa học và công nghệ, năng lượng tái tạo, giáo dục và đào tạo.

Chuyến thăm lần này sẽ tập trung xác định các hành động và sáng kiến chung nhằm triển khai quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước, vốn được công bố vào ngày 17/11/2024 khi Tổng thống Lula da Silva và Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Rio de Janeiro.

Việc nâng tầm quan hệ lên đối tác chiến lược sẽ tạo điều kiện để hai nước thúc đẩy đối thoại chính trị, tăng cường hợp tác kinh tế, đẩy mạnh dòng chảy thương mại và đầu tư, mở rộng phối hợp trong các vấn đề đa phương và triển khai các sáng kiến hợp tác mới.

Năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Brazil và Việt Nam đạt 7,7 tỷ USD, trong đó Brazil xuất siêu 415 triệu USD. Việt Nam hiện là điểm đến lớn thứ 5 của hàng xuất khẩu nông nghiệp Brazil và nổi bật với vai trò là một trong những nhà sản xuất hàng đầu thế giới về cà phê, gạo và sản phẩm điện tử – những lĩnh vực có tiềm năng mở rộng hợp tác song phương.

“Thương mại giữa hai nước đã tăng từ 500 triệu USD lên gần 8 tỷ USD – và mục tiêu đạt 15 tỷ USD vào năm 2025”, Đại sứ nhấn mạnh.

Chuyến thăm của Tổng thống Lula da Silva tới Nhật Bản và Việt Nam thể hiện cam kết của Brazil trong việc tăng cường quan hệ với các đối tác chiến lược tại châu Á, mở ra cơ hội hợp tác mới và thúc đẩy phát triển kinh tế song phương.​