Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về “ao ước” trong điều động, thuyên chuyển giáo viên

Về một số vấn đề lớn của dự thảo, ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội, cho biết về thẩm quyền tuyển dụng nhà giáo, nhiều ý kiến tán thành quy định giao thẩm quyền tuyển dụng nhà giáo cho ngành giáo dục, song đề nghị làm rõ cơ quan được phân cấp, ủy quyền tuyển dụng.

Thường trực Ủy ban Văn hóa – Giáo dục nhận định việc giao thẩm quyền tuyển dụng cho ngành giáo dục là cần thiết, vừa đảm bảo tính sát thực của việc tuyển dụng, vừa nâng cao trách nhiệm và tạo điều kiện để ngành chủ động trong tuyển dụng, sử dụng, quản lý, phát triển nhà giáo, đáp ứng yêu cầu về số lượng, cơ cấu và chất lượng; góp phần khắc phục tình trạng thừa, thiếu cục bộ và mất cân đối cơ cấu nhà giáo.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo luật điều chỉnh theo hướng đối với cơ sở giáo dục công lập tự chủ, người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện việc tuyển dụng. Đối với cơ sở giáo dục công lập chưa tự chủ, cơ quan quản lý cơ sở giáo dục thực hiện việc tuyển dụng nhà giáo hoặc phân cấp cho cơ quan quản lý giáo dục, người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện tuyển dụng.

Các ý kiến tại phiên họp đồng tình với nội dung chỉnh lý, cho rằng quy định theo hướng này khẳng định được vai trò, trách nhiệm chủ trì tham mưu của cơ quan quản lý giáo dục; bảo đảm đồng bộ với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Viên chức và Bộ luật Lao động.

Về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng ủng hộ việc phân cấp, phân quyền cho cơ sở giáo dục, bao gồm cả cơ sở tự chủ hoặc chưa tự chủ. “Cơ sở giáo dục công lập tự chủ hay chưa tự chủ, nên để cơ sở giáo dục là người có quyền tuyển dụng, cơ quan quản lý giáo dục không nên can thiệp”- Phó Chủ tịch Quốc hội nói và nêu rõ cơ quan quản lý là hoạch định chính sách, kiểm tra, thanh tra, nếu tuyển dụng sai quy định sẽ “tuýt còi”.

Về các quy định liên quan điều động, thuyên chuyển giáo viên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết dự thảo luật quy định muốn thuyên chuyển phải được 3 nơi chấp nhận, gồm nơi đi, nơi đến và cơ quan quản lý giáo dục.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần quy định rành mạch về vấn đề này để tháo gỡ các nút thắt về điều động, thuyên chuyển giáo viên hiện nay. Ông nhắc đến một số giáo viên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn từ 3 năm trở lên được cho thuyên chuyển khi nơi đến đồng ý tiếp nhận.

Tuy nhiên trên thực tế, nhiều nơi lấy lý do như đã đủ biên chế để không nhận, dẫn đến tình trạng có cô giáo cắm bản 10 – 20 năm, nhưng vẫn phải cắm bản.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, việc điều động, thuyên chuyển nên giao cho cơ quan quản lý cấp trên. Nhà nước có quyền điều động giáo viên đã công tác đủ 3 năm ở miền núi, vùng sâu, vùng xa về nơi điều kiện khá hơn hoặc ngược lại.

Đồng thời nhấn mạnh việc cơ quan quản lý nhà nước điều động giáo viên từ miền xuôi lên miền ngược là phải làm, kiểu như quân đội, điều anh là phải đi. “Anh là công chức nhà nước, không đi là nghỉ việc. Ta ưu ái nhưng phải có kỷ luật nghiêm minh”- Phó Chủ tịch Quốc hội phát biểu.

Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nêu rõ ngành giáo dục “ao ước” chính sách mạnh, phù hợp trong điều động, thuyên chuyển giáo viên. Song việc này cũng rất khác với điều động bên quân đội, bởi ngành giáo dục hiện không quản lý viên chức mà giao cho cấp tỉnh.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đánh giá dự thảo luật đang đề xuất giao cho cấp sở để điều động giữa các khu vực trong toàn tỉnh đã là một thay đổi mang tính cách mạng. “Nếu được giao cho ngành giáo dục quản lý viên chức tổng thể như trong quân đội quản lý thì sẽ làm tốt, nhưng hiện nay chưa được như quân đội”- người đứng đầu Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh.

Dự án Luật Nhà giáo dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9 vào tháng 5-2025.