Một số đoạn, tuyến cao tốc tiềm ẩn mất an toàn giao thông do không có dải phân cách cứng và làn dừng khẩn cấp, không đảm bảo chiếu sáng, tầm nhìn hạn chế.
Tại báo cáo gửi Bộ Giao thông Vận tải mới đây liên quan 11 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2017-2021 và các tuyến cao tốc khác, Bộ Công an cho biết có 7 đoạn, tuyến cao tốc chưa bảo đảm tiêu chuẩn an toàn nên xảy ra nhiều va chạm, tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng, nhất là một số tuyến mới đưa vào khai thác.
Cụ thể, các tuyến cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn, Mai Sơn – quốc lộ 45, Nha Trang – Cam Lâm, Trung Lương – Mỹ Thuận, Vĩnh Hảo – Phan Thiết có bốn làn xe chạy, có dải phân cách giữa nhưng không có làn dừng xe khẩn cấp, trên tuyến bố trí một điểm dừng xe khẩn cấp khoảng cách 4-5 km.
Tuyến cao tốc Cam Lộ – La Sơn, La Sơn – Túy Loan chỉ có hai làn xe, chưa đạt chuẩn cao tốc.
Cao tốc Cam Lộ – La Sơn mới có hai làn xe giai đoạn 1. Ảnh: Võ Thạnh.
Về tổ chức giao thông trên các tuyến, Bộ Công an cho rằng còn nhiều bất hợp lý như hàng rào lưới thép chưa khép kín nên người dân vẫn có thể đi bộ, điều khiển xe máy, ba gác cùng gia súc đi vào cao tốc. Cụ thể là cao tốc tuyến Hà Nội – Thái Nguyên, Hà Nội – Lào Cai, Trung Lương – Mỹ Thuận, Vĩnh Hảo – Phan Thiết – Dầu Giây.
Ngoài ra, cao tốc Nha Trang – Cam Lâm vừa khai thác vừa thi công, gây bụi làm cản trở, che khuất tầm nhìn của lái xe. Một số tuyến cao tốc sau khi khai thác đã xuống cấp, hằn lún, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông nhưng chậm khắc phục, sửa chữa như: Nội Bài – Lào Cai, Hà Nội – Thái Nguyên, đoạn La Sơn – Cam Lộ.
Riêng cao tốc Nội Bài – Lào Cai sau thời gian dài khai thác, mặc dù lưu lượng xe tăng cao nhưng đoạn Yên Bái – Lào Cai vẫn chưa được đầu tư mở rộng lên 4-6 làn xe theo quy hoạch.
Từ thực trạng trên, Bộ Công an đề nghị Bộ Giao thông Vận tải có lộ trình cụ thể nâng cấp, cải tạo 7 tuyến cao tốc chưa đạt tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc; triển khai xây dựng trung tâm quản lý, điều hành giao thông đối với các tuyến đang khai thác.
Đối với các tuyến đã lắp đặt hệ thống camera giám sát, Bộ Công an đề nghị có phương án kết nối Trung tâm thông tin chỉ huy của Cục Cảnh sát giao thông; phối hợp khai thác hệ thống camera để phục vụ giám sát, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, xử lý vi phạm qua hình ảnh và tình huống phức tạp.
Về các bất cập nêu trên, đại diện Bộ Giao thông Vận tải lý giải ngân sách khó khăn, nguồn lực xã hội hóa hạn chế nên 11 tuyến cao tốc được xây dựng giai đoạn 2017-2021 đều được phân kỳ đầu tư. Giai đoạn đầu phải xây dựng quy mô hai làn xe hoặc bốn làn xe hạn chế (không có làn dừng khẩn cấp mà bố trí các điểm dừng khẩn cấp), đến khi có nguồn vốn sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng.
PGS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI), cũng đánh giá sau thời gian ngắn khai thác, các cao tốc bốn làn xe hạn chế đã bộc lộ bất cập, nguy cơ mất an toàn giao thông. Nguyên nhân là một số tuyến có tốc độ tăng lưu lượng xe nhanh, vượt công suất dự báo.
“Nếu dự báo đúng lưu lượng xe tăng cao trong thời gian ngắn, nhà nước có thể sắp xếp vốn đầu tư đường quy mô hoàn chỉnh thay vì phân kỳ đầu tư tốn kém hơn”, ông Chủng nói.
Hiện nay, các địa phương nơi có cao tốc đi qua như Cao Bồ – Mai Sơn, Trung Lương – Mỹ Thuận (bốn làn xe hạn chế), Cam Lộ – La Sơn, La Sơn – Túy Loan (hai làn xe) đã đề xuất Bộ Giao thông Vận tải mở rộng 4-6 làn hoàn chỉnh do lưu lượng tăng và đồng bộ các tuyến cao tốc lân cận.
Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng cao tốc tối thiểu bốn làn xe, đồng thời yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu mở rộng các tuyến cao tốc hai làn lên bốn làn xe.
