Bỏ cấp huyện: Đề xuất lập phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã

Hiện nay cả nước có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, dự kiến khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 60 – 70%, mỗi xã sẽ gần như là “một huyện nhỏ”.

Vấn đề đặt ra bài toán phải tổ chức mô hình hệ thống chính trị cấp xã để vận hành hiệu quả, nhất là chính quyền cấp cơ sở.

Để chính quyền “huyện thu nhỏ” hoạt động hiệu quả

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, TS Nguyễn Tiến Dĩnh – nguyên thứ trưởng Bộ Nội vụ – cho hay hiện nay theo quy định, số lượng cán bộ, công chức cấp xã, tùy theo quy mô, diện tích, dân số mà có thể lên tới 25 người, trong đó có 6 chức danh công chức chuyên môn.

Tuy nhiên tới đây khi tiến hành sắp xếp, có thể 3 – 5 đơn vị cấp xã như hiện tại gộp vào thành 1 đơn vị cấp xã mới và coi như một “huyện thu nhỏ” hay một “xã to” thì mọi thứ sẽ phải thay đổi, nhất là khi bỏ cấp huyện để đảm bảo phù hợp.

Theo nhận định của ông Dĩnh, sau khi sắp xếp xong thì số lượng cán bộ công chức của xã mới không thể ở mức 25 người mà ít nhất sẽ phải gấp đôi, khoảng 50 người để đủ sức quản lý, thực hiện các công việc.

Từ đó ông Dĩnh đề xuất chính quyền cấp xã (cấp cơ sở) tới đây cần tổ chức đầy đủ cơ quan chuyên môn giống như cấp huyện hiện nay.

“Hiểu đơn giản là tới đây có thể xây dựng thiết chế tổ chức bộ máy mới, trong đó có thể có các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã – là “huyện thu nhỏ” chứ không phải là 6 chức danh công chức chuyên môn như hiện tại.

Việc này sẽ giúp hình thành các cơ quan chuyên môn giúp UBND xã, phường để đủ sức đảm đương nhiệm vụ tốt trong tình hình mới”, ông Dĩnh nêu quan điểm.

Ông Dĩnh cũng thông tin, tại hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), Bộ Nội vụ đã đề xuất bỏ quy định về “cán bộ, công chức cấp xã”.

Bộ Nội vụ đề nghị chính sách thống nhất nền công vụ từ trung ương đến cơ sở. Chính sách này nhằm thực hiện liên thông, bình đẳng, nhất quán giữa đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã với đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị, đảm bảo nền công vụ thống nhất từ trung ương đến cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.

Theo ông Dĩnh, đây là đề xuất quan trọng để củng cố, nâng cao chất lượng cho chính quyền cơ sở đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao.

“Tức là hệ thống hành chính quốc gia của chúng ta tới đây là 3 cấp thì đồng thời chất lượng đội ngũ công chức phải như nhau.

Khi đó có thể luân chuyển, liên thông công chức cấp xã với công chức cấp tỉnh và trung ương, đáp ứng được yêu cầu số lượng, trình độ.

Đồng thời khi bỏ cấp huyện, sẽ đưa cán bộ, công chức cấp huyện, cấp tỉnh về cấp xã để làm việc. Khi thực hiện đồng thời các việc này thì tôi tin sẽ đảm bảo đủ, đảm bảo chất lượng”, ông Dĩnh phân tích.

Ông Dĩnh nhận định thời gian tới đây có 2/3 nhiệm vụ của cấp huyện sau khi bỏ sẽ được giao xuống cho cấp xã và 1/3 chuyển lên cấp tỉnh. Như vậy, cấp xã sẽ đảm nhận thêm nhiều nhiệm vụ.

Do đó cùng thay đổi chế độ, chính sách với cán bộ, phải tăng cường đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho cấp xã để đảm bảo đáp ứng nhiệm vụ.

Bỏ cấp huyện: Đề xuất đưa cán bộ, công chức tỉnh, huyện về xã làm việc

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (phó Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương) đồng tình với đề xuất của TS Dĩnh và cho rằng với khối lượng công việc chuyển xuống cấp xã nhiều hơn, việc nghiên cứu thành lập cơ quan chuyên môn nhất định như phòng cho cấp xã sẽ là một giải pháp để đủ sức giải quyết các công việc.

Bà nhấn mạnh việc phải nghiên cứu xem xét, rà soát một cách kỹ lưỡng để tổ chức bộ máy chính quyền cấp xã mới tới đây cho phù hợp.

Đồng thời cho rằng khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp thì không có sự phân biệt giữa công chức cấp xã và công chức các cấp còn lại (cấp tỉnh, trung ương). Nghĩa là chỉ còn một loại công chức.

“Xóa bỏ phân biệt công chức các cấp sẽ tạo sự liên thông giúp thu hút người tài, có trình độ, chuyên môn vào làm việc ở cấp xã.

Nếu cán bộ, công chức cấp xã tương đương các cấp còn lại thì phụ cấp chức vụ, phụ cấp lương bổng và các chế độ khác không có sự phân biệt”, bà Nga nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa – thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội – cũng nhấn mạnh khi sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện thì phải tăng cường cán bộ từ 2 cấp này về cấp xã.

Ông nói chỉ có như vậy thì mới đủ cán bộ chuyên môn tham gia gánh vác công việc, nâng cao chất lượng cấp cơ sở lên.

Ông đồng tình với việc phải có cơ quan chuyên môn để giúp UBND cấp xã (cấp cơ sở) mới điều hành.

Tuy nhiên cơ quan chuyên môn này đặt là phòng, ban hay cụ thể là gì cần nghiên cứu thêm bởi dù có sáp nhập nhiều xã vào một nhưng biên chế cán bộ, công chức sẽ không thể quá nhiều.