Bệnh sởi lây nhanh hơn COVID-19, nhiều trẻ em, người lớn nhập viện trong tình trạng nguy kịch

Sởi vẫn đang diễn biến phức tạp

Thời gian gần đây, số ca mắc sởi đang diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng. Không chỉ trẻ nhỏ mắc sởi, nhiều người lớn cũng nhập viện trong tình trạng nguy kịch.

Theo báo cáo thống kê tại Bệnh viện Nhi Trung ương, trong năm 2024 và 3 tháng đầu năm 2025, bệnh viện có tổng 3.799 xét nghiệm sởi dương tính (xét nghiệm bằng phương pháp PCR và IGM). Trong đó, có 2.690 ca bệnh phải nhập viện điều trị.

Số ca bệnh sởi từ tháng 1/2025 đến hết ngày 26/3/2025 là 1.894 ca, cao gần gấp đôi so với tổng số ca mắc của cả năm 2024 (796 ca dương tính). Như vậy, có thể thấy, tình hình bệnh sởi đang gia tăng và diễn biến phức tạp. Đặc biệt có đến hơn 55% số trẻ mắc sởi không tiêm chủng vaccine phòng bệnh hoặc tiêm chưa đủ mũi.

Tại Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, từ cuối năm 2024 đến nay đã khám, điều trị cho 104 bệnh nhân mắc sởi trong đó có ghi nhận nhiều ca diễn biến nặng, có 2 ca cần thở máy xâm nhập, 1 ca cần ECMO đã ổn định ra viện.

Còn tại Bệnh viện Nhi Hà Nội, ThS.BS Nguyễn Văn Trưởng, Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Hồi sức tích cực – chống độc, cho biết số ca mắc sởi đến khám và điều trị (cả nội trú và ngoại trú) tại viện từ đầu năm 2025 đến nay khoảng hơn 400 ca.

Trong số những bệnh nhân nhập viện điều trị nội trú (hơn 300 ca), hầu hết bệnh nhân có biến chứng viêm phổi, một số bệnh nhân viêm phổi biến chứng nặng, suy hô hấp, phải hỗ trợ thở oxy, thở máy xâm nhập và không xâm nhập. Một số trẻ nặng là những trẻ có bệnh nền như bệnh teo cơ tủy, suy dinh dưỡng, bệnh down và bệnh lý mãn tính khác.

Đa phần bệnh nhân mắc sởi chưa được tiêm vaccine

Theo ghi nhận của PV Chuyên trang GĐXH, tại Bệnh viện Nhi Hà Nội, bệnh nhân mắc sởi đang được cách ly điều trị tại một khoa riêng biệt (Khoa Hồi sức tích cực – chống độc), tránh lây nhiễm chéo trong bệnh viện.

Ngồi chăm cháu nội 8 tháng tuổi mắc sởi đang điều trị tại bệnh viện, bà Đào Thị Minh (ở Thường Tín, Hà Nội) cho biết, ở nhà cháu bị sốt cao, được đưa đến cơ sở y tế gần nhà điều trị nhưng 3 hôm không cắt sốt.

Quá lo lắng cho sức khỏe của bé, gia đình tiếp tục đưa cháu đến Bệnh viện Nhi Hà Nội. Tại đây, trẻ có kết quả xét nghiệm dương tính với sởi. Do trước đó trẻ từng bị bệnh chân tay miệng, cúm A nên thể trạng yếu, chưa được tiêm vaccine phòng sởi.

Tại bệnh viện, trẻ có biến chứng viêm phổi, được điều trị kháng sinh, truyền kháng thể, can thiệp hỗ trợ hô hấp sớm. Sau 5 ngày, trẻ có tiến triển tốt, đã được cai máy thở.

Cũng đang chăm con điều trị sởi tại Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, chị Nông Thị Hằng (ở Cao Bằng) cho biết, gần 1 tuần trước, con trai chị (15 tuổi) bị sốt cao liên tục gần 40 độ, sưng hạch hai bên hàm, ăn uống kém nên gia đình đưa con xuống Bệnh viện Đại học Y Hà Nội khám. Khi có kết quả dương tính với sởi, trẻ được chuyển đến Bệnh viện Nhi Hà Nội để điều trị.

Chị Hằng cho biết, trước đây, con trai chị từng bị sởi khi 9 tháng tuổi. Vì chủ quan nghĩ rằng con đã bị rồi sẽ không bị nữa nên gia đình không cho bé tiêm vaccine phòng sởi. Vì vậy, khi con bị bệnh, chị cũng ý thức được việc phải tiêm vaccine để phòng các bệnh truyền nhiễm cho trẻ nhỏ, trong đó có bệnh sởi.

Theo ThS.BS Nguyễn Văn Trưởng, đa phần bệnh nhi đang được điều trị tại Khoa là các cháu bé dưới 2 tuổi, nhiều nhất là dưới 9 tháng tuổi, chưa được tiêm vaccine. Bệnh nhi bị phơi nhiễm trực tiếp và gián tiếp với sởi. Một số trẻ đã từng được điều trị bệnh nền hoặc các bệnh truyền nhiễm ở các bệnh viện khác. Sau đó về nhà một thời gian thì phát hiện mắc sởi.

Một nhóm khác là những bệnh nhi trên 4-5 tuổi, mắc một số bệnh lý bẩm sinh, sức đề kháng suy giảm và chưa được tiêm mũi nhắc lại khiến vaccine suy giảm nên cũng mắc bệnh và phải vào viện điều trị.

Theo ThS.BS Nguyễn Văn Trưởng, đối với những bệnh nhi mắc sởi có biến chứng phải thở máy, đa phần đã được điều trị thành công tại bệnh viện, có một trường hợp trẻ sinh non, bệnh lý bẩm sinh phức tạp phải chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương điều trị. Sau khi ổn định, trẻ lại được chuyển về Bệnh viện Nhi Hà Nội để theo dõi, điều trị tiếp.

Trường hợp bé gái 2 tuổi (ở Thanh Xuân, Hà Nội) có bệnh lý bẩm sinh phức tạp, tắc ruột nhiều lần, đã được mổ, đặt hậu môn nhân tạo ở cơ sở y tế khác. Trẻ hấp thu kém, bị suy dinh dưỡng nặng nên cơ thể rất nhạy cảm. Hiện tại, trẻ vẫn đang được điều trị tích cực tại bệnh viện.

Khuyến cáo phòng bệnh sởi

ThS.BS Nguyễn Văn Trưởng cho biết, sởi là bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp, qua các giọt bắn. Điều đáng nói, sởi lây lan nhanh nhất trong số các bệnh truyền nhiễm, tỷ lệ lây còn cao hơn COVID.

“Nếu chưa có miễn dịch thì 10 bạn, có đến 9 bạn có thể lây bệnh nếu tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân mắc sởi“, BS Trưởng nhấn mạnh.

Theo BS Trưởng, vaccine là biện pháp hữu hiệu phòng các bệnh truyền nhiễm, trong đó có bệnh sởi. Vì vậy, bố mẹ nên cho con đi tiêm vaccine sởi theo đúng lịch khuyến cáo. Với những trẻ trong khu vực có nhiều bệnh nhân mắc sởi, có thể tiêm sớm từ 6-9 tháng.

Bên cạnh đó, không cho trẻ đến gần, tiếp xúc với các trẻ nghi mắc bệnh sởi; đeo khẩu trang nơi đông người, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng khi chăm sóc trẻ; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng, mắt và răng miệng cho trẻ hàng ngày; đảm bảo dinh dưỡng, giữ ấm cơ thể cho trẻ.

Nhà trẻ, mẫu giáo, trường học nơi tập trung đông trẻ em cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng và đủ ánh sáng; thường xuyên khử trùng đồ chơi, dụng cụ học tập và phòng học bằng các chất sát khuẩn thông thường.

Khi phát hiện có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh sởi (sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban) cần sớm cách ly và đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn điều trị kịp thời, tránh biến chứng có thể xảy ra.