Bến đỗ bình yên cho các nạn nhân bạo lực giới

Nơi nạn nhân tìm được Ánh Dương của cuộc đời

Với mục tiêu phát hiện, ngăn chặn, trợ giúp kịp thời nạn nhân là phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực, xâm hại tình dục, cũng như nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của cộng đồng, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi các hành vi bạo lực, xâm hại tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái, năm 2020, Ngôi nhà Ánh Dương đầu tiên được thành lập tại tỉnh Quảng Ninh.

Sau hơn 4 năm hoạt động, Ngôi nhà Ánh Dương đã trở thành điểm tựa vững chắc cho những phụ nữ bị bạo lực gia đình, bạo lực giới.

Tại đây, các nạn nhân được cung cấp những dịch vụ thiết yếu hoàn toàn miễn phí 24/7, bao gồm: Hỗ trợ tư vấn, tham vấn qua đường dây nóng và tại văn phòng, xây dựng kế hoạch trợ giúp, cung cấp nơi tạm lánh an toàn trong trường hợp khẩn cấp, chăm sóc và hỗ trợ y tế, chuyển tuyến và kết nối hỗ trợ tư pháp, hỗ trợ trang bị kỹ năng sống, kết nối dạy nghề và tạo việc làm cho nạn nhân.

Các dịch vụ được cung cấp tại đây dựa trên nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm, nạn nhân được đối xử tôn trọng, bình đẳng và đảm bảo yếu tố bảo mật về thông tin. Những nạn nhân bị bạo lực giới khi có nhu cầu đều được tiếp nhận, can thiệp, hỗ trợ kịp thời để giải quyết vấn đề bạo lực.

6 năm chung sống với chồng dưới một mái nhà nhưng chưa bao giờ chị N.T.H (huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh) có được cuộc sống bình yên. Cuộc sống của chị là những tháng ngày đen tối, bất hạnh. Chỉ khi biết đến Ngôi nhà Ánh Dương, cuộc đời chị mới thay đổi, chị như tìm lại được chính mình.  

Chị H chia sẻ: “Bị bạo lực thời gian dài, nhiều khi tôi chỉ muốn tìm đến cái chết. Tôi đã quyết tâm rời nhà và mang theo con. Khi đến với Ngôi nhà Ánh Dương, được các nhân viên công tác xã hội tư vấn và giúp đỡ nhiều mặt, tôi được tư vấn về tâm lý, biết cách xử lý khi có hành vi bạo lực xảy ra trong gia đình mình.

Ở Ngôi nhà Ánh Dương, hai mẹ con đã được ổn định tâm lý, lấy lại cân bằng cuộc sống”.

Chỉ tay về phía đứa con đang tung tăng chơi đùa bên cạnh góc đồ chơi, chị N.T.H nói: “Chuỗi ngày mẹ con bị ông ấy đánh đập, hành hạ qua rồi. Đến đây, chúng tôi đã tìm thấy lối đi riêng của cuộc đời mình. Nhìn con thế này, tôi thấy hạnh phúc lắm”.

Sau khi được hỗ trợ tạm lánh an toàn, kết nối các dịch vụ về y tế, tư pháp… tại Ngôi nhà Ánh Dương tỉnh Thanh Hóa, chị L.T.L. (Triệu Sơn, Thanh Hóa) đã vượt qua mặc cảm, vươn lên và giải quyết những vấn đề của mình, hòa nhập cộng đồng và trở  thành cộng tác viên công tác xã hội hỗ trợ, kết nối các dịch vụ của Ngôi nhà Ánh Dương và Tổng đài 18001744 cho những người bị bạo hành.

Trong bức thư kể về hành trình bị bạo hành và biết đến Ngôi nhà Ánh Dương, chị L viết: “Tôi là giáo viên đã về hưu, từng sống trong bóng tối của bạo lực gia đình. Kể từ năm 1994 (sau 2 năm kết hôn), cuộc sống của tôi là chuỗi ngày dài sợ hãi và thường xuyên bị bạo lực. Chồng tôi uống rượu, cờ bạc, ngoại tình và đánh đập ngay cả khi tôi đang mang thai.

Tôi phải nhẫn nhịn, chịu đựng để gia đình yên ấm và nuôi dạy hai con. Đỉnh điểm vào tháng 3/2022, khi chồng chửi bới, đánh đập, phá đồ, đốt nhà và đòi giết, tôi đã tìm đến Ngôi nhà Ánh Dương qua đường dây nóng 18001744 để được hỗ trợ. Tại đây, tôi được cung cấp chỗ ở an toàn, hỗ trợ tâm lý, pháp lý và các buổi tư vấn giúp tôi vượt qua tổn thương tinh thần và thể chất.

Sau đó, tôi đã nộp đơn ly hôn. Hiện, tôi có cuộc sống hạnh phúc bên các con. Ngôi nhà Ánh Dương là mô hình hết sức ý nghĩa mang lại ánh sáng, niềm tin, hy vọng mới cho những người bị bạo lực, trong đó có tôi”.

Nhân rộng mô hình Ngôi nhà Ánh Dương

Mới đây ngày 9/1, Trung tâm Dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực trên cơ sở giới tại tỉnh Hòa Bình và các khu vực lân cận, hay còn gọi là Ngôi nhà Ánh Dương tỉnh Hòa Bình chính thức khai trương. Tính đến nay, cả nước có 5 Ngôi nhà Ánh Dương, đặt tại các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Thanh Hóa, Đà Nẵng và TPHCM, Hòa Bình. 

Các Ngôi nhà Ánh Dương đã cung cấp các dịch vụ tích hợp cho 1.666 người bị bạo lực và tiếp nhận 26.260 cuộc gọi qua đường dây nóng của các trung tâm. 

Ông Matt Jackson, Đại diện UNFPA tại Việt Nam nói: “Các dịch vụ do Ngôi nhà Ánh Dương cung cấp được thiết kế để đáp ứng nhu cầu riêng của từng người bị bạo lực, thúc đẩy sự tôn trọng và không phân biệt đối xử. Quan trọng hơn, các dịch vụ được cung cấp mà không bị phán xét hay kỳ thị.

Ngoài ra, trung tâm sẽ là nơi giáo dục cộng đồng, giúp thay đổi những quan niệm xã hội và thái độ có hại dẫn đến bạo lực. Để đảm bảo tính bền vững và tác động lâu dài của mô hình, UNFPA cam kết cùng Chính phủ Việt Nam và các đối tác nhân rộng mô hình này trên toàn quốc nhằm đáp ứng nhu cầu bức thiết về các dịch vụ lấy người bị bạo lực là trung tâm.

Điều này sẽ chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới một cách toàn diện và nhất quán, đảm bảo người bị bạo lực có thể tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ chất lượng, kịp thời, bất kể họ đang ở đâu hay hoàn cảnh thế nào”.

Đánh giá về Ngôi nhà Ánh Dương, Vụ trưởng Vụ Bình đẳng giới, Bộ LĐ-TB&XH Lê Khánh Lương cho biết, kể từ khi Ngôi nhà Ánh Dương đầu tiên được xây dựng và triển khai tại tỉnh Quảng Ninh năm 2020 và đến nay là Ngôi nhà Ánh Dương thứ 5 được ra mắt..

Ngôi nhà Ánh Dương đã khẳng định những cam kết, chung tay vào cuộc của các cơ quan, tổ chức nhằm hướng đến xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ, trẻ em gái nói riêng và thực hiện bình đẳng giới nói chung, góp phần thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021 – 2030, Chương trình Phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới giai đoạn 2021 – 2025 cũng như Luật Phòng, chống bạo lực gia đình sửa đổi năm 2022.

 “Với sự chuyên nghiệp và những ưu điểm vượt trội trong cung cấp dịch vụ hỗ trợ người bị bạo lực giới, Bộ LĐ-TB&XH mong muốn mô hình Ngôi nhà Ánh Dương sẽ tiếp tục được nhân rộng trên phạm vi toàn quốc trong thời gian tới”, ông Lê Khánh Lương bày tỏ. 

Châu Anh – Nguyễn Síu

Báo Lao động và Xã hội số 7